Medeni Usul Hukuku

Yanıt Açıklaması: Zabıt katipleri görevlendirildikleri mahkemede hâkimin emri ve gözetimi altında çalışırlar ve en önemli görevleri, mahkemede ve mahkeme dışında hâkim huzuruyla yapılacak bütün işlemlerde hazır bulunmaktır. Bu sebeple de hâkim huzurunda yapılan işlemlerin resmî tanığı durumunda olduğu söylenebilir. Bu önemli işlev ve konumlarından dolayı, zabıt kâtiplerininde, hâkimlere ilişkin yasaklılık ve ret sebeplerine dayanılarak reddedilebilmeleri öngörülmüştür. Ayrı bir noterlik kurulmamış olan yerlerde geçici yetkili noter yardımcılığı yapabilecek olanlar zabıt katipleri değil yazı işleri memurlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Hukuk Muhakemeleri Kanununun 114. maddesinde düzenlenen dava şartları ise şunlardır: 1. Türk mahkemelerinin yargı hakkının bulunması, 2. Yargı yolunun caiz olması, 3. Mahkemenin görevli olması, 4. Yetkinin kesin olduğu hâllerde, mahkemenin yetkili bulunması, 5. Tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları; kanuni temsilin söz konusu olduğu hâllerde, temsilcinin gerekli niteliğe sahip bulunması, 6. Dava takip yetkisine sahip olunması, 7. Vekil aracılığıyla takip edilen davalarda, vekilin davaya vekâlet ehliyetine sahip olması ve usûlüne uygun düzenlenmiş bir vekâletnamesinin bulunması, 8. Davacının yatırması gereken gider avansının yatırılmış olması, 9. Teminat gösterilmesine ilişkin kararın gereğinin yerine getirilmesi, 10. Davacının, dava açmakta hukukî yararının bulunması, 11. Aynı davanın, daha önceden açılmış ve hâlen görülmekte olmaması, 12. Aynı davanın, daha önceden kesin hükme bağlanmamış olması.

Yanıt Açıklaması: “UNCITRAL” Birleşmiş Milletler Milletlerarası Ticaret Hukuku Komisyonu’nun kısaltmasıdır. Milletlerarası ticaret alanında yeknesaklığı, esnekliği, modernizasyonu ve açıklığı gerçekleştirmeyi amaç edinen UNCITRAL 1966 yılında kurulmuş olup, milletlerarası ticaret alanında yeknesaklığın sağlanması ve tüm üye ülkelere tavsiye edilmek üzere 1985 yılında UNCITRAL Model Kanunu’nu hazırlamıştır. Son olarak 2006 yılında değiştirilen UNCITRAL Model Kanunu, milletlerarası tahkim alanında devletlere örnek ve model oluşturmuştur. Türk hukukunda da 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunu ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun tahkim hükümleri, bazı noktalarda ayrılmakla beraber, büyük ölçüde UNCITRAL Model Kanunu esas alınarak hazırlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kesin deliller, kanun tarafından belirlenmiş olup, ilâm, senet ve yeminden ibarettir. Bunlar dışında kalan bütün ispat araçları, (emareler bir tarafa bırakılacak olursa) “takdirî delil” kategorisine dahildir. Takdirî delillerin bir kısmı Hukuk Muhakemeleri Kanunu tarafından sayılmıştır. Bunlar, (kesin delil sayılanlar dışında olmak üzere) belge, tanık, bilirkişi ve keşiftir.

Yanıt Açıklaması: Teminat amaçlı ihtiyati tedbirlerde, hukuki korunma talebine konu olan hakkın icrası (gerçekleştirilmesi) güvence altına alınır. O¨rneğin, dava konusu şeyin yok olması zarar görmesi gibi bir tehlike sözkonusu ise, bu şeyin mahkeme kararıyla muhafaza altına alınmasında (HMK m. 391, I) teminat amaçlı ihtiyati tedbir söz konusudur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Eğer tahkim yargılamasında taraflarca ileri sürülmüş olmasına rağmen karara bağlanmamış bir konu kalmışsa, taraflardan her biri, kararın kendilerine tebliğinden itibaren bir ay içinde, karşı tarafa bilgi vermek kaydıyla, yargılama sırasında ileri sürülüp de karara bağlanmayan konular hakkında tamamlayıcı hakem kararı verilmesini talep edebilir.

Yanıt Açıklaması: Gerekçeye ait herhangi bir açıklama yapılmadan, tarafların taleplerinden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında, açıkça, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterildiği karar kısmı, hüküm sonucudur.

Yanıt Açıklaması: TAHKİMİN NİTELİKLERİ: Tahkimin konusu sözleşmeden veya sözleşme dışı hukuki ilişkilerden kaynaklanan uyuşmazlıklar olabilir Tahkim sözleşmesi hem mevcut hem de ileride doğması muhtemel uyuşmazlıklar hakkında yapılabilir Tahkim sözleşmesi, konusu belirli olmak kaydıyla uyuşmazlığın tamamı veya bir kısmı için yapılabilir Tahkim sözleşmesiyle uyuşmazlığın devlet yargısı dışında, bir hakem veya hakem kurulu tarafından çözülmesi amaçlanır Tahkim ihtiyaridir

Yanıt Açıklaması: Pozitif hukuk, belirli bir toplumda (devlette) ve belirli bir zaman içinde yürürlüğe giren ve yürürlükte bulunan hukuk kurallarının bütününü ifade eder. Pozitif hukukun kapsamına yürürlükteki anayasa, kanun, tüzük gibi yazılı hukuk kuralların yanısıra, uyulması zorunlu örf ve adet kuralları da girer.

Yanıt Açıklaması: Medenî yargılama hukukunda davaların ilk derece mahkemelerinde görülmesi açısından iki usûl benimsenmiştir. Bunlardan birincisi yazılı yargılama usûlü, ikincisi ise basit yargılama usûlü.

Yanıt Açıklaması: Kişinin kendisinin bir davayı takip edebilme ve usûl işlemleri yapabilme ehliyetine dava ehliyeti adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Tahkimin konusu sözleşmeden veya sözleşme dışı hukuki ilişkilerden kaynaklanan uyuşmazlıklar olabilir. Tahkim sözleşmesi, konusu belirli olmak kaydıyla uyuşmazlığın tamamı veya bir kısmı için yapılabilir. Tahkim sözleşmesiyle uyuşmazlığın, devlet yargısı dışında, bir hakem veya hakem kurulu tarafından çözülmesi amaçlan›r. Tahkim ihtiyaridir. Başka bir deyişle, tahkim her iki taraf›n arzu etmesi ve iradelerinin karşılıklı uyuşması halinde mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Mahkeme tarafından verilen kararın, duruşmada hazır bulunan tarafa veya taraflara hâkim tarafından sözle bildirilmesine tefhim denilir.

Yanıt Açıklaması: Eda amaçlı ihtiyatî tedbirlerde, hukukî korunma talebine konu olan hakkın geçici olarak gerçekleştirilmesi söz konusudur. Örneğin, aile mahkemesinde görülmekte olan bir boşanma davasında, dava sonuçlanıncaya kadar çocuğun velayetinin geçici olarak eşlerden birine bırakılması (TMK m. 169, I) eda amaçlıbtedbirdir.

Yanıt Açıklaması: Kanunlarda yer alan uyulması zorunlu hukuk kurallarına emredici kurallar denir

Yanıt Açıklaması: Geçici hukukî koruma, asıl (dava ile talep edilen) hukukî korunmanın sağlanmasını ve icra edilmesini güvence altına alan tedbirlerin genel adıdır. Geçici hukukî koruma tedbirleri kapsamında ihtiyatî tedbir, ihtiyatî haciz, delil tespiti gibi Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve İcra İflâs Kanununda düzenlenen tedbirler yanında, diğer özel ve genel kanunlarda yer alan birçok farklı tedbir bulunmaktadır. Örneğin, boşanma davasında eşlere ve çocuklara tedbir nafakası ödenmesine karar verilmesi (TMK m. 169); 4320 sayılı Ailenin Korunmasına Dair Kanun hükümleri kapsamında aile bireylerinden birinin diğerlerine şiddet uygulaması halinde, o kişinin diğerlerinin oturduğu ev veya işyerine yaklaşmasının yasaklanması (AKDK m. 1, ) veya Türk Medenî Kanunu gereğince, taşınmaz mal üzerindeki çekişmeli hakların korunması için açılan davalarda tapu kütüğüne şerh verilmesi (TMK m. 1010) veya bazı durumlarda taşınmazın tapu kaydına geçici tescil şerhi konulması (TMK m. 1011) gibi farklı geçici hukukî koruma tedbirleri sözkonusu olabilir.

Yanıt Açıklaması: Tahkim sözleşmesinin taraflarından birinin ehliyetsiz ya da tahkim sözleşmesinin geçersiz olması Hakem veya hakem kurulunun seçiminde, sözleşmede belirlenen veya tahkime ilişkin kısımda öngörülen usule uyulmaması Hakem veya hakem kurulunun, hukuka aykırı olarak yetkili veya yetkisiz olduğuna karar vermesi Kararın tahkim süresi içinde verilmemesi Tarafların eşitliği ilkesi ve hukuki dinlenilme hakkına riayet edilmemesi

Yanıt Açıklaması: İptal davası bir ay içinde açılmalıdır. Bir aylık süre, hakem kararının veya düzeltme, tavzih ya da tamamlama kararının taraflara bildirildiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Doğru cevap C.

Yanıt Açıklaması: Islahın davayı uzatmak veya karşı tarafı rahatsız etmek gibi kötüniyetli düşüncelerle yapıldığı deliller veya belirtilerle anlaşılırsa, mahkeme, ıslahı dikkate almadan karar verir. Ayrıca hâkim, kötüniyetle ıslaha başvuranı, karşı tarafın bu yüzden uğradığı bütün zararlarını ödemeye ve beşyüz Türk Lirasından beşbin Türk Lirasına kadar disiplin para cezasına mahkûm eder (HMK m. 182).

Yanıt Açıklaması: Tahkim her iki tarafın arzu etmesi ve iradelerinin karşılıklı uyuşması halinde mümkündür.