İdare Hukukuna Giriş

Yanıt Açıklaması: Yokluk, hukuki işlemin maddi ve hukuki unsurlarının yokluğu hâlinde o işlemin hiç doğmamış sayılmasıdır. Fiilî memurluk ve işlev gaspı, yokluk oluşturan sakatlıklar arasında yer alır. Konu yönünden yetkisizlik ise, idari işlemin iptalini gerektiren sakatlıklar arasındadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: O¨zel bir meslek bilgisine ve uzmanlığa gerek gösteren, geçici işlerde ve zorunlu durumlara özgü olmak üzere kullanılan kamu personeline sözleşmeli personel adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Geniş anlamdaki kamu görevlilerini, yedi açıdan Sınıflandırmak mümkündür. Bu sınıflama ölçütleri; hizmete alınma yöntemi, belirli bir ücretin ödenip ödenmediği, hizmete hangi süre için girildiği, hizmette aslî veya yardımcı görevli olma durumu, ilgili kişiye hangi hukuk dalının uygulandığı, ölçütleridir. Bu ölçütlerin yanında, Devlet Memurları Kanunu ve Anayasanın öngörmüş olduğu ölçütler de göz önünde tutularak kamu görevlilerinin sınıflandırılması yapılacaktır. Bu yedi ölçüt arasında alınan eğitim yönünden gibi bir sınıflandırma yoktur. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Teknik bilgi memur alımında uygulanan genel koşullardan biri değildir

Yanıt Açıklaması: Özel hukuk açısından mal varlığı, bir kişinin para ile ölçülebilen haklarının ve borçlarının toplamını ifade etmektedir. Malvarlığı iki kısımdan oluşmaktadır: Bunlar, aktif kısım ve pasif kısımdır. Kişinin hakları ve alacakları, malvarlığının aktif kısmını oluştururken borçları da pasif kısmını oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İdari açıdan özellik taşıyan bazı hizmetlere, yine îdâri sebeplerle ana personel rejimine bağlı kalınmaksızın memur atanabilme imkanı sağlayan kadrolara istisnai memurluk denir.

Yanıt Açıklaması: Dar anlamda kamu görevlileri kavramı ise devletin siyâsal yapısını oluşturan görevliler dışında kalan ve kamu hukuku rejimine tâbi, aslî ve sürekli görevleri yürüten gerçek kişileri kapsamaktadır. Bunlar; hâkimler, subaylar, doktorlar, öğretmenler, hizmetliler gibi çeşitli hukuki statülerde bulunan sivil ve asker tüm kamu görevlileridir.

Yanıt Açıklaması: Adsız düzenleyici işlemlerin de aslında bir adı vardır. Fakat adları anayasada geçmemektedir. Onun için hukuk biliminde bunlara adsız düzenleyici işlem denmektedir. Cumhurbaşkanlığı sistemimizde en önemli adsız düzenleyici işlem türü, cumhurbaşkanı kararları olmuştur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Vali olarak görev yapan (M)'nin bulunduğu statü, istisnai memurluk statüsüdür. Ayrıca (M)’nin statüsü, idarenin geniş takdir yetkisine sahip olması nedeniyle, genel memurluk kadrolarına göre daha az güvencelidir. Büyükelçi (L) ile Vali (M)'nin memurluk statüsü, her ikisi için de istisnai memurluktur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Memur olmanın kişinin isteğine bağlı olması, hiç kimsenin isteği dışında memur olmaya zorlanamamasına serbestlik ilkesi adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Devlet Memurları Kanunu, kendi uygulama alanı içindeki kamu kesiminde çalışan görevlileri üç kümede toplamıştır. Bunlar; memurlar, sözleşmeliler ve işçilerdir. 657 sayılı Kanunun uygulandığı kurumlarda bu üç kategori kamu görevlisinin dışında kamu görevlisi çalıştırılamaz.

Yanıt Açıklaması: Devletin özel mülkiyetindeki bir malın, orta malı veya hizmet malı hâline getirilmesi ya da bir kamusal malın, bir kamusal mal kümesinden diğerine geçirilmesi işlemidir.

Yanıt Açıklaması: Zorunlu olarak hizmete alınanlara, belirli yaşa gelmiş ve yasal mazereti olmayan erkek yurttaşların askere alınmaları örnek olarak gösterilebilir.

Yanıt Açıklaması: Başkent teşkilatı, devlet idaresinin (merkezî idârenin/genel idârenin), yürütülmesini üzerine aldığı kamu hizmetlerinin nasıl yürütüleceğinin planlanıp kararlaştırıldığı bölümüdür. Başkent teşkilatı da ikiye ayrılır: İcracı birimler ve yardımcı kuruluşlar. İcracı birimler, devlet idâresi adına yürütülebilir nitelikte kararlar alan idârî birimlerdir. Yardımcı kuruluşlar ise görüş ve düşünceleriyle, icracı birimler yürütülebilir kararlar alırken yardımcı olan kuruluşlardır. Başkentteki icracı birimler; Cumhurbaşkanlığı ve bakanlıklardır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bir katılma işlem yapması konusunda idareye yapılan başvuru üzerine, idarenin herhangi bir cevap vermemesi durumuna zımnî ret işlemi denir. Bu tür işlemlerin hukuka uygun olabilmesi için, başvuru sahibinin talebinin hukuka aykırı ve meşru olmayan bir konuyu içermesi gerekir. Buna göre doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yerinden yönetim ilkesi, ya yer açısından ya da hizmet açısından uygulanır. Eğer yerinden yönetim ilkesi belirli bir coğrafya üzerinde yaşayanların oluşturdukları örgütlere uygulanıyorsa, yer açısından yerinden yönetim idâreleri ortaya çıkar. Örneğin belediyeler böyledir. Bunun tersi olursa, yani yerinden yönetim ilkesi belirli bir hizmetin kendisine tanınmışsa, hizmet açısından yerinden yönetim idâreleri ortaya çıkar. Örneğin üniversiteler böyledir. Yerinden yönetimin sakıncaları; a. Yerinden yönetim ilkesine göre kurulan idârelerin büyük bir bölümü mâlî sıkıntı çekmektedirler. b. Yerinden yönetim ilkesine göre kurulan kamu tüzel kişilerine tanınan mâlî özerklik, zaman zaman o idâre içinde kötü idârî geleneklerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. c. Yerinden yönetim ilkesinin aşırı uygulamaları, üniter devletlerde ülke birliği açısından tehdit oluşturabilmektedir. Dolayısıyla soruda verilen ifade yerinden yönetim ilkesinin hem a hem de b maddesinde yer alan sakıncalara örnek olabilecek niteliktedir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İdari işlemlerin özellikleri şunlardır: 1. İdari işlemler tek yanlıdır, yani İdari işlemden etkilenecek kişinin sonucu kabul edip etmemesinin önemi yoktur. 2. İdari işlemler kamu yararını gerçekleştirmek için yapılır. 3. İdari işlemlerin içeriği ve yapmakla yetkili kılınan kamu görevlileri, önceden yasalarla saptanmıştır. 4. İdari işlemler, hukuka uygunluk karinesinden faydalanırlar ve yasalara uygun olarak yapılmaları gerekir. 5. İdari işlemler yürütülebilir işlemlerdir. 6. İdari işlemler, re’sen icra yetkisi çerçevesinde İdari tarafından kendiliğinden uygulanırlar. Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kişinin kendisi hakkında atama, seçim veya sözleşme yapılmadan fiilen idare adına işlem yapması durumuna fiilî memurluk denir. Buna göre doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kural olarak, hiyerarşik üstler astlarının yerine geçerek işlem yapamayacakları  gibi vesâyet makamları da yerinden yönetim idâresinin yerine geçerek işlem yapamazlar.

Yanıt Açıklaması: İdâre tarafından kullanılacak görevliler; hem sayıları yönünden hem de nitelikleri açısından yasama organının denetimi altındadır. Bir kurumun kullanacağı görevlilerin sayısı “kadro” ile belli olur. Kadro, kamu hizmetlerinin yürütülmesini sağlamak üzere memurun atandığı belirli yetki, hak, ödev ve sorumlulukla donatılmış görev yeri olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap C'dir.