İdare Hukukuna Giriş

Yanıt Açıklaması: Yerinden yönetim kuruluşlarının, kendilerinin dışındaki bir başka idari birim tarafından, yasaların gösterdiği sınırlar içinde denetlenmesine vesayet denetimi adı verilir. Buna göre doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Özel yönetim usullerine tabi kamu hizmetlerinden yararlanma statüsüne, kişiler bir sözleşme ile girerler. Abonman sözleşmeleri olarak adlandırılan bu sözleşmeler uygulamada özel hukuk sözleşmeleri sayılıp, bu sözleşmelerden doğan uyuşmazlıklar adlî yargıda çözümlenir. Ancak abonman sözleşmelerin hükümleri ve koşulları düzenleyici işlemlerle belirlendiğinden, aslında katılmalı sözleşmelerdendir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İktisadî, malî, hukukî, sosyal ve siyasal nedenlerle milli ekonomi içerisinde kamu kesimi faaliyetlerinin sınırlandırılmasına veya tamamen ortadan kaldırılmasına Özelleştirme denir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Re'sen icra; idârenin bazı durumlarda uygulayabildiği, kendiliğinden davranarak kamu düzenini tehdit eden eylemleri önlemek ve bozulanı geri getirmek yetkisidir.

Yanıt Açıklaması: İdarenin hukuka uygun işlem veya eylemlerinden doğan zararları, hiçbir kusuru olmasa bile, bazı durumlarda tazmin etmesi yükümlülüğüne idarenin kusursuz sorumluluğu adı verilir. Bir başka ifade ile k usursuz sorumluluk, idarenin hukuka uygun eylem ve işlemlerinden doğan zararları bazı durumlarda tazmin etmesi yükümlülüğüdür. Buna göre doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kamu hizmetinin konusunu oluşturan faaliyet, özel teşebbüse tümüyle yasaklanmışsa veya kamu hizmeti imtiyazı yöntemiyle gördürülüyorsa tekelli kamu hizmetinden söz edilir. Örneğin posta ve telgraf hizmetleri ile iş ve işçi bulma hizmetleri böyledir.

Yanıt Açıklaması: Kamu hizmetini sözleşmeyle yürüten özel hu­kuk kişisinin kullandığı hammadde veya diğer girdilerde, sözleşmenin karşı tarafı olan idâreden kaynaklanmayan aşırı derecedeki artış nedeniyle hizmetin artık yürütülemez duruma gelmesinden dolayı, özel hukuk kişisinin uğradığı zararların be­lirli ölçüde idâre tarafından giderilmesini sağlayan ilkeye öngörülemezlik adı verilir. Bu nedenle doğru şık “d”dir.

Yanıt Açıklaması: Olağanüstü hal; belli sebeplerin ortaya çıkması halinde, temel hak ve özgürlüklerin geçici olarak, kısmen ya da tamamen durdurulmasına, vatandaşlar için para, mal ve çalışma yükümlülükleri getirilmesine olanak sağlayan olağanüstü yönetim usulüdür.

Yanıt Açıklaması: İdari işlemin yapılması sırasında izlenen şekil ve usul kurallarının o işlemin değiştirilmesi veya kaldırılması sırasında da izlenmesine usulde paralellik denir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İdârenin özel hukuka göre yaptığı sözleşme türleri beş tanedir. Bunlar; 1. Kamu ihale sözleşmeleri, 2. Abonman sözleşmeleri (su, elektrik, gaz, telefon abonelikleri), 3. 1999’dan itibaren yapılan yap-işlet-devret sözleşmeleri, 4. 2006’dan itibaren yapılan yap-işlet sözleşmeleri, 5. Diğer özel hukuk sözleşmeleri olarak sayılabilirler. Doğru cevap A'dır. Diğer seçenekler idari sözleşme türleridir.

Yanıt Açıklaması: Kamu hizmetinin dört önemli öğesi bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, kamu hizmetini sunan (organik öğe), ikincisi kamu hizmetinin sunulduğu kişiler, üçüncüsü kamu yararı, dördüncüsü de kamu hizmetine yönelik faaliyetlerdir. Genellik ve tarafsızlık ilkesi ise kamu hizmetinin özelliklerindendir.

Yanıt Açıklaması: Yetkide Paralellik İlkesi, kural olarak bir idârî işlemi yapmaya yetkili makamın o işlemi kaldırmaya veya değiştirmeye de yetkili olmasıdır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde kamu hizmetlerinin mutlaka klasik idâre kuruluşları tarafından görülmesi şartı aranmamaktadır. Bu bakımdan kamu hizmetleri, kendilerini sunan hukuk öznesine göre üçe ayrılırlar: Kamu tüzel kişileri tarafından sunulan kamu hizmetleri, özel hukuk özneleri tarafından sunulan kamu hizmetleri ve kamu-özel karma oluşumlar tarafından sunulan kamu hizmetleri.

Yanıt Açıklaması: Kamu Hizmeti, devlet ya da diğer kamu tüzel kişileri tarafından ya da bunların gözetim ve denetimleri altında, ortak gereksinimleri karşılamak ve kamu yararını sağlamak için topluma sunulmuş bulunan sürekli ve düzenli etkinliklerdir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bireylerin bazı faaliyetleri yapmadan önce, o faaliyetin kamu düzenine verebileceği zararı ida^renin önleyebilmesi ve gerekli önlemleri alabilmesi için bildirimde bulunmaları gerekir. Bu kolluk alanındaki birel işlemlere örnektir.

Yanıt Açıklaması: Adalet ve İçişleri Bakanlıkları tarafından çıkarılan Adlî Kolluk Yönetmeliği, adlî kolluğun çalışma esaslarını, adlî kolluk görevlilerinin niteliklerini, adlî işlemlerinin denetimini, uzmanlık dallarına göre hangi bölümlerde çalıştırılacaklarını ve diğer hususları düzenlemiştir. Doğru cevap B seçenğidir.

Yanıt Açıklaması: İmtiyazla gördürülecek kamu hizmeti için “genel şartname”  Cumhurbaşkanı tarafından çıkarılır.

Yanıt Açıklaması: Kamu Yararını Hedefleyen Faaliyet (Kamu Hizmetinin Maddi Öğesi) Kamu hizmetinin dördüncü öğesi, hem hukuk alanında hem de fizik alanında değişiklikler yapan faaliyetlerdir. Bundan dolayı kamu hizmetlerinin bireylere yönelik fiilî durumlar, kamu hizmetinin maddi öğesini oluşturmaktadır. Söz konusu maddi öge yani faaliyet (fiilî durumlar) olmazsa toplumun ortak ihtiyacı karşılanmamış olur.

Yanıt Açıklaması: Sosyal kamu hizmetleri, devlet ve öteki kamu tüzel kişileri tarafından öteden beri yürütülen emeklilik ve fakirlere yardım gibi faaliyetlerin yanı sıra, öncelikle 2. Dünya Savaşından sonra gelişmeye başlayan çalışma düzenine ve sosyal güvenliğe ilişkin faaliyetlerdir. Verilen faaliyet de bu türdendir.

Yanıt Açıklaması: Bir özel kişinin idareyle yaptığı bir sözleşme uyarınca idareye belli bir ücret ödemekle birlikte kar ve zararı kendi üstlendiği kamu hizmeti yürütmesi usulü iltizam usulü olarak bilinir. Bu tür usulü düzenleyen sözleşmeler ise İltizam Sözleşmesi olarak adlandırılır. Doğru cevap D' dir.