İdare Hukukuna Giriş

Yanıt Açıklaması: Birden çok kişinin aynı borçtan dolayı borçlu oldukları zincirleme borç ilişkisinde her borçlunun söz konusu o borcun kendine düşen payı kadar değil, borcun tamamından sorumlu olması müteselsil sorumluluk olarak adlandırılır. Buna göre doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İdârî kamu hizmetleri karşısında bireyler, genel olarak kamusal objektif bir hukuki duruma sahiptirler. Bireyler bu hukuki durumun niteliği gereği olarak: 1) Eşitlik ilkesi uyarınca yararlanırlar. 2) Yararlananlar arasına girdikten sonra da düzgün, sürekli ve gereği gibi işlemesini idâreden isteyebilirler. 3) İptal davası yoluyla, yararlanmayı engelleyen, hizmetin işleyişini aksatan mevzuata ve hukuka aykırı idârî işlemleri ortadan kaldırtabilirler. 4) Bu yüzden bir zarara uğramışlarsa tam yargı davası açarak zararlarını idâreye tazmin ettirmek imkânına sahiptirler.

Yanıt Açıklaması: Kamu hizmetlerini kanunla kurmak zorunludur. Çünkü devlet ve idâre adına para harcama yetkisi, ancak kanun koyucu tarafından bütçeyle verilebilir.

Yanıt Açıklaması: İçkili lokanta açılıp işletilebilmesi, öncelikle idârî kolluğun incelemesi üzerine, o yerin en büyük mülkî amirinin (vâli veya kaymakamın) vereceği izne bağlıdır. Eğer bu gibi yerler gerekli izin alınmadan açılırsa, idârî kolluk tarafından kapatılır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Özel idare hizmetleri şeklinde bir sınıf öngörülmemiştir. Genel idare hizmetleri sınıfı ise; Devlet Memurları Kanununun uygulandığı kurumlarda yönetim, yürütme, büro ve benzeri hizmetleri görenler ve başka sınıfa girmeyenlerdir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İdâre tarafından yürütülen kollukla ilgili düzenlemelerin çok önemli bir bölümünü içeren 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu, 8. maddesinde polisi üçe ayırmıştır. Bunlar, idârî polis (idârî kolluk), adlî polis (adlî kolluk) ve siyâsî polistir.

Yanıt Açıklaması: Kamu tüzel kişilerinin birer hukuk öznesi olarak halkın günlük ortak ihtiyaçlarını karşılamak için giriştiği birçok faaliyet vardır. Böyle bir durum söz konusu ise, hizmeti sunan özne açısından, kamu tüzel kişileri tarafından sunulan kamu hizmetleriyle karşılaşırız. Örneğin, devlet idâresinin, il özel idârelerinin, belediyelerin, köylerin, kamu kurumlarının ve kamu kurumu niteliğindeki meslek teşekküllerinin sundukları kamu hizmetleri böyledir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bahsi geçen ilke müdahalede haklılık ilkesidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İltizam usulü kamu hizmetlerinin önceden belirlenen bedel karşılığında özel teşebbüs tarafından yürütülmesi usulünü kapsamaktadır. Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Kamu hizmetinin önceden kararlaştırılan belli bir bedel karşılığı özel hukuk kişisi tarafından yürütülmesi usulüne iltizam usulü denir. Sözleşmedeki bedel maktu bir ücret olabileceği gibi, götürü veya orantılı kazanç da olabilir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: İda^renin özel hukuk sözleşmelerinin akdi^ hükümlerinden kaynaklanan davalar, adli^ yargıda çözülecektir. İda^renin özel hukuk sözleşmelerinin imzalanmasından önce izlenmesi gereken ida^ri^ usuller çerçevesinde yapılan ve sözleşmeden ayrılabilen işlemlerden kaynaklanan davalar ise ida^ri^ yargıda açılacaktır. İda^ri^ sözleşmelerden kaynaklanan tam yargı davalarını ancak sözleşmenin tarafları açabilirler. Kural olarak ida^ri^ sözleşmelere karşı iptal davası açılamaz.

Yanıt Açıklaması: Uyarma Memura, görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.

Yanıt Açıklaması: İdârenin imtiyaz sözleşmesinden kaynaklanan yetkileri şunlardır: Denetim ve yönlendirme yetkisi, yaptırım uygulama yetkisi, sözleşmede tek yanlı değişiklik yapma yetkisi, hizmet yararına fesih yetkisi ve imtiyazı satın alma yetkisidir. Kamu hizmetinin sermayesi, her türlü gideri ve kazancı, zararı ve hasarı  özel hukuk kişilerine aittir.

Yanıt Açıklaması: İdârî sözleşmelerin özelliklerini şöyle sıralayabiliriz: İdâre hukuku hükümlerine tabi olmaları, idâreye üstünlük ve ayrıcalıklar tanınması, konusunun, kamu hizmetlerine ilişkin bir konu olması, Taraflardan birisinin idâre olması, bazen konusuna bakılmaksızın yasayla idârî sözleşme olarak belirlenmesi ve uyuşmazlıkların idârî yargıda çözümlenmesi. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kolluk faaliyetlerinin konusu, kamu düzenini korumak üzere hak ve özgürlüklere müdahaledir. Anayasanın 13. maddesine göre temel hak ve özgürlükler ancak kanunla sınırlanabilir. İdare, kişilerin özgürlüklerini kısıtlayacak biçimde, kaynağını yasalardan almayan bir yaptırım uygulayamaz. Temel hak ve özgürlükler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İdarenin kamu yararını gerçekleştirebilmesi için özel kişiler karşısında sahip olduğu üstün yetki ve ayrıcalıklara kamu gücü adı verilir.

Yanıt Açıklaması: İdârenin sözleşmelerinde sözleşmecinin borçları; şahsen ifa, sözleşme ve şartname hükümlerine uygun, tam ve zamanında ifa ve dürüst ifadır. İdârenin imzalamış olduğu sözleşmelerde sözleşmecinin hakları, ücret hakkı ve tazminat hakkıdır. İdâre, imzaladığı sözleşmelerde sözleşmeci karşısında birçok üstün hak ve yetkilerle donatılmıştır. Bu hak ve yetkiler: Denetim ve yönlendirme yetkisi, yaptırım uygulama yetkisi, tek taraflı değişiklik yapma yetkisi ve fesih yetkisidir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kamu Gücü; idârenin kamu yararını gerçekleştirebilmesi için özel kişiler karşısında sahip olduğu üstün yetki ve ayrıcalıklardır.

Yanıt Açıklaması: İmtiyaz sözleşmesinin yapılış biçimi, Menafii Umumiye Ait İmtiyazat Hakkında Kanun ile düzenlenmiştir. Bu kanuna göre devlet tüzel kişisi adına imtiyaz verme yetkisi Eskiden Bakanlar Kuruluna, Cumhurbaşkanlığı sistemine geçtikten sonra Cumhurbaşkanına aittir.

Yanıt Açıklaması: Konu, ida^ri^ işlemin doğuracağı sonuçtur. İda^ri^ işlemin konusu, o işlemin hukuk düzeninde yapacağı değişikliktir. Doğru cevap A'dır.