Damga Vergisi Ve Harçlar Bilgisi

Yanıt Açıklaması: Harçlar Kanunu’nda harca tabi olacak yargılama çeşitleri arasında bir ayrım yapılmaksızın, tüm yargılama işleri kural olarak harca tabi tutulmuştur

Yanıt Açıklaması: Belli bir değer bulunmayan davalarda duruşmanın ertelenmesine sebep olunması harç alınan hizmetlerdendir.

Yanıt Açıklaması: Tahsil Harcı Ödeme veya icra emrinin tebliği üzerine borçlunun ödeme yapması, haczedilen veya rehinli malların satılıp paraya çevrilmesi suretiyle tahsil olunması, haczedilen veya rehinli malların satılıp paraya çevrilmesi suretiyle tahsil olunması, ipotekli taşınmazın satılması sonrasında ipotek alacaklısına ödeme yapılması, menkullerin teslimi, taşınmazların ve gemilerin tahliye ve teslimi tahsil harcının konusunu oluşturmaktadır. Tahsil harcı, talebin kısmen veya tamamen başarılı olması sonucunda alacaklıya bir fayda sağlandığında ortaya çıkmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yargı harçları bakımından karar verildiği anda yükümlü değişecek ve bu andan itibaren harca tabi hizmete ilişkin harcın ödenmemiş olan kısmı artık yeni yükümlüye geçecektir. Hizmeti talep eden harç ödeme yükümlülüğünden sonrası için kurtulacaktır. İşlem sonrasında verilecek karar ile harca tabi işlemi talep eden daha önce ödemiş olduğu harçları, hizmeti sunan devletten değil, aleyhine işlem talep edilen taraftan alacaktır. Hizmet Talep eden lehine karar verilmeden önce ödediği harçları kimden alacak? Harcın ödeme mükellefiyeti bakımından kanun koyucu işlemi talep eden haklı olsa bile yükümlülüğünü kaldırmamış, sadece ödemiş olduğu harcı aleyhine işlem talep edilenden alma hakkı vermiştir. O hâlde harcın mükellefi hem işlemi talep eden hem de aleyhine haklı bir işlem tesis edilen olacaktır. Harca tabi işlem eğer harçtan muaf tutulmuş kişiler aleyhine tesis edilmiş ise o zaman işlemi talep eden daha önce ödemiş olduğu harcı devletten iade alabilecektir. Bunun en tipik örneğini aleyhine hüküm kurulması istenen karşı tarafın harçtan muaf olduğu vergi yargısı harçlarında görmekteyiz. Davalı harçtan muaf ise davacının kazandığı davada ödediği harçlar ne olacak? Hizmet sonunda verilecek hükmi veya icrai karar ile bakiye harçların ödenmesinden aleyhine hizmet talep edilen mükellef hâline gelecektir. Harçlar Kanunu’nun vergi yargısı harçlarında mükellefi düzenleyen 53. maddesinde vergi yargısı harçlarının, harca mevzu olan işlemlerden dolayı vergi mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri ve Danıştay’a başvuranlar tarafından ödeneceği düzenlenmiştir. Başvuru harcının mükellefi hizmeti talep edendir. Maktu ve nispi harçlarda ise yargı harcından farklı olarak Harçlar Kanunun 13. maddesi ile karşı tarafın işlemleri harçtan istisna olduğu için hizmet talep eden lehine karar verilse bile istisna nedeniyle harcı doğuran olay olarak kabul edilmediğinden bir mükellef de olmayacaktır. Diğer taraftan vergi yargısının, yargı harcından temel farkı ise yargı harcında başvuranın talebi red olunduğunda karar ve ilam harcı hizmetin amaca hasıl olmaması nedeniyle nispi değil maktu olarak hesaplanırken, vergi yargısı harcında nispi olarak hesaplanmaktadır. Bu durum nedeniyle vergi mükelleflerinin hak arama özgürlüklerinin kısıtlandığı veya zorlaştırıldığı da söylenebilir.

Yanıt Açıklaması: Harçlar Kanunu’nun 28. maddesinde nispi harçlarda ödeme zamanı belirtilerek, nispi olarak alınan karar ve ilam harcı için ödeme süresi düzenlenmek suretiyle peşin harç alınması düzenlenmiş olmasına karşın, icra işlerinde peşin harç için Harçlar Kanunu’nun 29. maddesinde özel düzenlemeye yer verilmiştir. Buna göre, ilama dayanmayan takip isteklerinden alacak miktarının binde beşi peşin alınacaktır.

Yanıt Açıklaması: Haciz talebi yasal süresi içinde yapılmaz veya geri alındıktan sonra bu müddet içinde yenilenmezse dosya işlemden kaldırılacaktır.

Yanıt Açıklaması: Karar ve ilam harçlarına karşılık olmak üzere maktu harçlar ve nispi harçlar ile suret harçlarına yer verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Harçlar Kanunu’nun 133. maddesi gereğince Hazine ve Maliye Bakanlığının izniyle makbuzla tahsilatta bulunan memurlar bir aya ait tahsilat tutarlarını ertesi ayın beşinci günü akşamına kadar en yakın vergi dairesine yatırmakla mükelleftirler.

Yanıt Açıklaması: Vergi yargısı da İYUK hükümlerine tabi olmakla birlikte vergi davaları yargı harçları dışında tutulmuştur. İYUK kapsamında davacı olabilmek için menfaatin ihlal edilmesi gerekmektedir. Vergi uygulamaları ile menfaat ancak vergi mükellefinin hakkını ihlal edebilir. Vergi yargısı harçlarında mükellef, iptali istenen vergilendirme işlemi ile ilgili kanunda yer alan vergi mükellefi olacaktır. Vergi yargısında başvurma harcının mükellefi dava açan vergi mükellefidir. Gerek Kanun’un mükellefi tanımlayan 53. maddesi gerekse (3) sayılı tarifede yer alan açıklamalardan mükellefiyet konusunda bir belirsizlik vardır. Ancak Harçlar Kanunu’nun 56. maddesinde yer alan vergi mahkemelerince verilen nihai kararlar üzerinden alınan nispi ve maktu harçlar (Başvurma harcı hariç) bölge idare mahkemelerince veya Danıştay’ca mükellef lehine karar verilmesi hâlinde mükellefçe kazanılan miktar üzerinden, “kesin kararın tebliği tarihinden itibaren bir yıl içinde geri verilir veya istek üzerine vergi borcuna mahsup edilir” hükmü ile harcın iadesini düzenlemiştir. Bu hükümden harcın davanın davacı lehine dönmesi hâlinde harcın iade edileceği yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Taşınmaz rehninde alacaklı için kayyım tayini eşya hukukundaki çekişmesiz yargı işlerinden biridir. Terekenin resmi defterinin tutulması ve gaibin mirasçılarına, gaibe düşen miras payının teslim edilmesi, miras hukukundaki çekişmesiz yargı işlerindendir.  Ticari defterlerin zıyaı halinde belge verilmesi ile  Kıymetli evrakın iptali ise ticaret hukukundaki çekişmesiz yargı işlerindendir.

Yanıt Açıklaması: Taşınmazın varlığına yönelik davalarda haksız kullanım (ecrimisil) ve tazminat gibi taleplerin de bulunması hâlinde harç, taşınmazın değerine talep olunan tazminat ve ecrimisil tutarı eklenmek suretiyle hesaplanacaktır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Harçlar Kanunu’nun 14. maddesi ile erler ve ihtiyaçları Devlet tarafından üstlenilen ve karşılanan onbaşı ve çavuşlar adliye işlemlerinden ötürü harçtan muaf tutulmuşlardır.

Yanıt Açıklaması: Gemilerin mülkiyetinin devri veya sicil kayıtları üzerinde hak doğurucu şerhlerin verilmesi de işleme taraf olan kişilerin ortak rıza ve istemlerine bağlıdır

Yanıt Açıklaması: Harçlar Kanunu’nun 33. maddesinde iş mahkemeleri tarafından işçiler lehine hükme bağlanmış olan hak ve alacakların takibinde işçilerden hiç bir harç alınmadan gerekli işlem yapılacağı şeklinde bu alacaklar için istisna getirilmiş olmasına karşın Harçlar Kanunu’nun 123. maddesinde bu istisnaya, muafiyet ile tekrar sınır getirilmiş ve harçtan muafiyet gündelikleri veya aylık ücretleri 16 yaşını doldurmuş işçiler için belirlenen asgari ücreti geçmeyen işçiler ve çıraklar ile sınırlı tutulmuştur. Asgari ücretten 1 TL bile fazla ücret alan işçi ve çıraklar bu istisnanın otomatik olarak dışında kalacaktır. İş Kanunu’nun 39. maddesi gereğince asgari ücretin altında işçi çalıştırılması yasaktır. İstisnanın bu durumda 16 yaşından küçük işçilerin 16 yaşından büyükler için belirlenen asgari ücrete kadar ücreti olanlar ile sınırlı olduğunu söyleyebiliriz. Harçlar Kanunu’nun 14. maddesi ile erler ve ihtiyaçları Devlet tarafından üstlenilen ve karşılanan onbaşı ve çavuşlar adliye işlemlerinden ötürü harçtan muaf tutulmuşlardır. Profesyonel nitelikte uzman onbaşı ve çavuşlar bakımından bu muafiyet uygulanmayacaktır. Bu muafiyet bu görevler devam ettiği sırada doğacak harçlar ile sınırlıdır.

Yanıt Açıklaması: İcra ve İflâs Kanunu’nun 43’üncü maddesinin ikinci fıkrası hükmü gereğince, iflas yolu ile takip ancak Ticaret Kanunu gereğince tacir sayılan veya tacirler hakkındaki hükümlere tabi bulunanlar ile özel kanunlarına göre tacir olmadıkları halde iflasa tabi bulundukları bildirilen hakiki veya hükmi şahıslar hakkında yapılır.

Yanıt Açıklaması: Aile hukukundaki çekişmesiz yargı işleri: • Henüz evlenme yaşında olmayanların evlenmesine izin verme, • Gaiplik nedeniyle evliliğin feshi, • Evlendirme memurunun, evlenme başvurusunu ret kararına karşı yapılan itiraz, • Yeniden evlenmede bekleme süresinin hakim tarafından kaldırılması, • Terk eden eşin ortak konuta davet edilmesi, • Eşlerden birinin, evlilik birliğini tek başına temsil etmek konusunda yetkili kılınması, • Aile konutu ile ilgili işlemler için diğer eşin rızasının sağlanamadığı hallerde hakimin müdahalesinin istenmesi, • Mevcut mal rejiminin eşlerden birinin veya alacaklıların talebiyle mal ayrılığına dönüştürülmesi ve sebeplerin ortadan kalkması halinde mal ayrılığından eski rejime geri dönülmesi, • Paylaşmalı mal ayrılığında boşanma veya evliliğin iptali halinde, aile konutu ve ev eşyasını hangi eşin kullanmaya devam edeceği hakkında karar verilmesi, • Sağ kalan eşe aile konutu üzerinde ve ev eşyası üzerinde mülkiyet veya intifa hakkı tanınması, • Mal ortaklığında eşlerden birinin mirası reddine izin verilmesi, • Ana babaya çocuğun mallarından bir kısmını çocuğun bakım ve eğitimi için sarf etme izninin verilmesi, • Velayetin kaldırılması, velayetin eşlerden birinden alınarak diğerine verilmesi ve kaldırılan velayetin geri verilmesi, • Hakimin çocuğun mallarının yönetimine müdahale etmesi ve çocuğun mallarının yönetiminin kayyıma devri, • Evlilik sona erince velayet kendisinde kalan eşin, hakime çocuğun malları hakkında defter sunması, • Aile yurdunun kurulmasına izin verilmesi, kuruluşun tebliğ ve ilanı, kapatılması halinde tapu sicilindeki şerhin silinmesine izin verilmesi, taşınmazın bizzat malik veya ailesi tarafından kullanılması şartına geçici olarak istisna tanınması, • 4320 sayılı Ailenin Korunmasına Dair Kanun’a göre aile mahkemesi hakimi tarafından karar verilecek tedbirler, • Çocuk hakimi tarafından, çocuğun anası, babası, vasisi, bakım ve gözetiminden sorumlu kimse, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu ve Cumhuriyet Savcısının istemi üzerine veya resen çocuklar hakkında koruyucu ve destekleyici tedbir kararı alınması, • Vesayet işleri.

Yanıt Açıklaması: Cümlelerde verilen hizmetlerin hepsi, tarifelere göre maktu esasa göre işlemin nevi ve mahiyeti bakımından harç alınan hizmetler arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Harçlar Kanunu’nun 54. maddesi ile vergi yargısı harçları (3) sayılı tarifeye bağlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Tek kâğıtta birden fazla işlemin toplanması; bir kâğıtta birbirinden tamamen ayrı birden fazla akit ve işlemin bir araya gelmesi ile olabilir. Böyle bir durum söz konusu olduğunda her bir işlem için kâğıt ayrı ayrı vergiye tabi tutulur. Zira kâğıt bünyesindeki her bir akit ve işlem için ayrı ayrı ispat ve belli etme niteliği taşır. Cevabımız D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Genel olarak pul ile ödeme yöntemi ülkemizde artık uygulanmamaktadır.