İdari Yargı

Yanıt Açıklaması: Davacının idarenin cevabına karşı ikinci bir dilekçe sunma hakkı mevcuttur.

Yanıt Açıklaması: Kamu görevlilerinin görevlerine son verilmesi veya görevden uzaklaştırılmaları ile ilgili davalarda yetki­li mahkeme, kamu görevlisinin son görev yaptığı yer idare mahkemesidir. Doğru cevap D' dir.

Yanıt Açıklaması: Mahkeme ilamına müstenit olan düyun (borç) tertibinde karşılığı bulunmadığı takdirde ihtiyat faslından naklonulacak tahsisattan (ödenekten) ve bu tertipte de tahsisat mevcut değilse maarifi gayrı melhuze (beklenmeyen giderler) faslından tediye olunur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İdare ve vergi mahkemelerinin tek hâkimle verilen kararları ile İYUK’un 45. maddesinde sayılan kararlarına karşı, kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren otuz gün içinde bölge idare mahkemesine itiraz edilebilir. Bölge idare mahkemesi evrak üzerinde yaptığı inceleme sonunda maddi vakıalar hakkında edinilen bilgiyi yeterli görürse veya itiraz sadece hukuki noktalara ilişkin ise veya itiraz olunan karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise işin esası hakkında karar verir.

Yanıt Açıklaması: Yürütmenin durdurulması istemleri hakkında verilen kararlara karşı itiraz yolu da kanunda düzenlemiştir. Buna göre: Danıştay dava dairelerinin kararlarına karşı İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurullarına itiraz edilebilir.

Yanıt Açıklaması: İdari davalar, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılır. İYUK’un 3. maddesine göre dilekçelerde: Tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya ünvanları ile adresleri ile gerçek kişilere ait Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası; davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı deliller; davaya konu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihi ve uyuşmazlık konusu miktar gösterilmelidir. Dava konusu işlemin ve belgelerin asılları veya örnekleri dava dilekçesine eklenir. Dilekçeler ile bunlara eklenecek evrakın örnekleri karşı taraf sayısından bir fazla olur.

Yanıt Açıklaması: 1982 yılında idare, vergi ve bölge idare mahkemelerinin kurulması suretiyle ülkemizde iki dereceli idari yargı sistemi tamamlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Birel işlemin iptali durumunda idare, iptal kararının gereklerini yerine getirmek için geçmişe etkili işlem yapabilir. Fakat düzenleyici işlemlerin iptali halinde, bu işlemin tüm sonuçlarıyla hukuk âleminden kaldırılması için, uygulama işlemlerinin de geçmişe yönelik olarak geri alması gerekmektedir. Örneğin bir imar planının iptali üzerine bu plana göre verilen tüm ruhsatların da geri alınması gerekecektir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İdarenin bir işleminden kaynaklanan tam yargı davasında dava açma süresi 60 gündür.

Yanıt Açıklaması: İdari yargıda davalar genel başlıklar olarak iptal ve tam yargı davaları olmak üzere iki başlık altında incelenmektedir. Doğru cevap A' dır.

Yanıt Açıklaması: Anayasa Mahkemesi onbeş üyeden kurulur. Üç üyeyi Türkiye Büyük Millet Meclisi, kalan oniki üyeyi ise Cumhurbaşkanı seçer. Doğru seçenek C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İdari yargı mercilerine sunulan dilekçeler öncelikle görev ve yetki bakımından incelenir. Davanın adli yargıda açılması gerektiği anlaşılırsa davanın reddine karar verilir. İdari yargının görevli olduğu konularda ise görev veya yetki yönünden reddedilerek dava dosyasının görevli veya yetkili mahkemeye gönderilmesine karar verilir ve bu kararlar kesindir. Dava açmadan önce idareye başvurulması gereken hallerde mahkeme dilekçenin görevli merciiye gönderilmesi kararı verir ve ilgili mahkemeye başvurma tarihi merciiye başvurma tarihi olarak kabul edilir. Ehliyetli kişinin avukat olmayan bir vekil ile dava açması halinde 30 gün içinde bizzat ya da avukat aracılığıyla dava açması için dilekçenin reddine karar verilir.

Yanıt Açıklaması: Tam yargı davasının açılmasında dava açabilmek için fiil ehliyetine sahip olmak gerekir. Doğru cevap E' dir.

Yanıt Açıklaması: İYUK’ un 28.maddesinde, iptal veya yürütmeyi durdurma kararlarının gereklerinin en geç otuz gün içinde yerine getirileceği belirtilmektedir. Kanun’da sözü edilen süre, yargı kararına uygun işlem yapılması için tanınan azami süredir.

Yanıt Açıklaması: İYUK’un 31.maddesine göre: Bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda; hakimin davaya bakmaktan memnuiyeti ve reddi, ehliyet, üçüncü şahısların davaya katılması, davanın ihbarı, tarafların vekilleri, feragat ve kabul, teminat, mukabil dava, bilirkişi, keşif, delillerin tespiti, yargılama giderleri, adli yardım hallerinde ve duruşma sırasında tarafların mahkemenin sukünunu ve inzibatını bozacak hareketlerine karşı yapılacak işlemler ile elektronik işlemlerde Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümleri uygunlanır. Vergi uyuşmazlıklarında; İYUK ve Hukuk Muhakemeleri Kanununa atıfta bulunulan haller saklı kalmak üzere, Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.

Yanıt Açıklaması: İvedi yargılama usulüne tabi davalarda verilen kararlar ile merkezî ve ortak sınavlara ilişkin davalarda verilen kararlara karşı istinaf yoluna başvurmaksızın doğrudan temyiz kanun yolu öngörülmüştür. Özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde, Danıştay dava daireleri ile bölge idare mahkemelerinin kararlarına karşı tebliğ tarihini izleyen otuz gün içinde Danıştay’da temyiz yoluna başvurulabilir. İvedi yargılama usulüne tabi davalarda verilen kararlara karşı on beş gün merkezî ve ortak sınavlara ilişkin davalarda verilen kararlara karşı ise beş gün içinde temyiz başvurusunda bulunmak gerekir.

Yanıt Açıklaması: Birden fazla yargı düzeninin varlığının kaçınılmaz sonucu olan görev ve hüküm uyuşmazlıklarının çözümlenmesi için Uyuşmazlık Mahkemesi kurulmuştur. Anayasa’nın 158.maddesine göre: Uyuşmazlık Mahkemesi adli, idari ve askeri yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözümlemeye yetkilidir.

Yanıt Açıklaması: Davanın taraflarının sunmasına veya talebine bağlı olmaksızın her çeşit incelemenin mahkeme tarafından yapılması, resen araştırma ilkesi olarak adlandırılmıştır. Resen araştırma ilkesi, bir taraftan yargılamada, göz önüne alınması gereken kamu düzenine ilişkin hususlarda mahkemenin sağlıklı bir sonuca ulaşabilmesi, bir taraftan da idari yargı denetiminin bir hukuka uygunluk denetimi olması ve herhangi bir işlem veya eylemin hukuka uygun olup olmadığının bazen kapsamlı bir araştırma ve incelemeyi gerektirebilmesi nedeniyle önemli bir ilkedir.

Yanıt Açıklaması: Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez. Ancak disiplin hükümleri saklıdır.

Yanıt Açıklaması: İYUK, idari yargılama hukukunu tüm boyutla-rıyla düzenleyen geniş kapsamlı bir hukuk metni değildir. Bu sebeple usule ilişkin bazı hususlarda, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (HUMK) ile Vergi Usul Kanunu (VUK) hükümlerine atıfta bulunulmuştur.