İdari Yargı

Yanıt Açıklaması: Kanun, tarafların yapılacak tebliğlere karşı cevap süresini, tebliğ tarihinden itibaren otuz gün olarak düzenlemiştir. Bu süre, ancak haklı sebeplerin bulunması halinde, taraflardan birinin isteği üzerine görevli mahkeme kararı ile otuz günü geçmemek ve bir defaya mahsus olmak üzere uzatılabilir.

Yanıt Açıklaması: Hukuki İmkânsızlık; İdarenin işlem yapmasının hukuki olarak mümkün olmaması.

Yanıt Açıklaması: İdari işlem ve eylemlerden dolayı hakları ihlal edilen kişilerin uğranılan zararı telafisi ve hakkın yerine getirilmesi için açılan dava tam yargı davasıdır. Doğru cevap A' dır.

Yanıt Açıklaması: Yargılamanın yenilenmesi isteğinde bulunma süresi Avrupa İnsan hakları Mahkemesi kararı gerekçe gösterilecekse kararın kesinleştiği tarihten itibaren 1 yıldır.

Yanıt Açıklaması: İlk derece mahkemelerince verilen kararların üst mahkemelerde denetimi kanun yolu olarak adlandırılmak-tadır. İdari Yargılama Usulü Kanunu, mahkeme karar-larına karşı, istinaf ve temyiz yollarını düzenlemiştir.

Yanıt Açıklaması: Hukukun uygulamasında birlik sağlanması,  üst denetiminin bir başka gerekçesidir.  Hâkimlerin uyguladıkları hukuk kendi kanılarına göre başka başka biçimde yorumlamaları mümkündür. Bu durumda mahkemeler, benzer olaylarda farklı kararlar vermiş olacaklardır. Mahkeme kararları arasındaki çelişkiler, kanun önünde eşitlik ilkesini zedelediği için kararlar arasında birlik sağlama zorunluluğu ortaya çıkmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde, Danıştay dava daireleri ile idare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarına karşı tebliğ tarihini izleyen otuz gün içinde Danıştay’da temyiz yoluna başvurulabilir.

Yanıt Açıklaması: Yargılamanın yenilenmesi, kesinleşmiş mahkeme kararlarına karşı, yargılamanın yeniden yapılmasını sağlamak amacıyla düzenlenmiş bir hukuki yoldur. Yargılamanın yenilenmesi, yargının hatalı karar verdiği bazı hallerde yapılan yanlışlığın düzeltilmesine imkân tanımaktadır. Yargılanmanın yenilenmesi talebi kabul edildiği takdirde ilk karar kaldırılarak uyuşmazlık yeniden ele alınmakta ve yeni bir karar verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: İYUK’un 31.maddesine göre: Bu Kanunda hü-küm bulunmayan hususlarda; hakimin davaya bakmak-tan memnuiyeti ve reddi, ehliyet, üçüncü şahısların davaya katılması, davanın ihbarı, tarafların vekilleri, feragat ve kabul, teminat, mukabil dava, bilirkişi, keşif, delillerin tespiti, yargılama giderleri, adli yardım hallerinde ve duruşma sırasında tarafların mahkemenin sukünunu ve inzibatını bozacak hareketlerine karşı yapılacak işlemler ile elektronik işlemlerde Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümleri uygulanır.

Yanıt Açıklaması: Seçimler, halkın kamu yönetimine doğrudan müdahale ettiği önemli bir denetim yoludur. Çünkü yetersiz bulunan yönetim kadrosu seçimlerde değiştirilmektedir. TBMM üyelerinin seçilmesi ya da diğer adıyla genel seçim, parlamenter sistemin gereği olarak sadece yasama organı seçimi değildir. Bu kapsamda doğru seçenek A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Birden fazla dava arasında bağlantı olabilmesi için davaların tümünün yargılamanın aynı aşamasında bulunması gerekmektedir. Temyiz aşamasındaki bir dava ile ilk derece mahkemesinde görülmekte olan bir başka dava arasında bağlantıdan söz edilemez.

Yanıt Açıklaması: Lehine karar verilen tarafın karara etkisi olan bir hile kullanmış olması halinde bu karara karşı yargılamanın yenilenmesine gidilir.

Yanıt Açıklaması: İYUK’un 26.maddesine göre (A) şıkkı doğrudur. Davacının gösterdiği adrese tebligat yapılamaması halinde yeni adresin bildirilmesine kadar dava dosyası işlemden kaldırılır ve varsa yürütmenin durdurulması kendiliğinden hükümsüz olur. 1 yıl içinde yeni adres bildirilerek yeniden işleme konulması istenmezse dava açılmamış sayılır. İYUK’un 31.maddesine göre kanunda hüküm bulunmayan huşularda; hakimin yasaklılığı-reddi, üçüncü şahısların davaya katılımı, davanın ihbarı, feragat-kabul, teminat, bilirkişi, keşif, adli yardım vb. hallerde 6100 sayılı HMK uygulanır. Vergi uyuşmazlıklarında özel kanunlara atıfta bulunulan haller hariç Vergi Usul Kanunu uygulanır. 6100 sayılı HMK hükümleri idari yargıya aynen değil; uygun düştüğü ölçüde uygulanır. Örneğin idari yargıda bazı davalarda feragat kabul edilmemektedir.

Yanıt Açıklaması: Kanun, davaların dosyanın tekemmülünden yani dilekçelerin verilmesi, gerekli bilgi ve belgelerin toplanması aşamasından sonra en geç altı ay içinde sonuçlandırılmasını emretmektedir. Bazı davalar için ise belirlenen öncelik sırası gözetilmektedir. Dolayısıyla bu tür davaların, dosyanın tekemmülünden itibaren altı aydan daha kısa sürede sonuçlandırılması öngörülmüştür.

Yanıt Açıklaması: Mahkeme kararlarının taraflarca temyizinin yanı sıra İYUK, kanun yararına temyiz denilen bir başka başvuru yolu daha düzenlemiştir. Kanun’un 51. Maddesine göre: İdare ve vergi mahkemeleri ile bölge idare mahkemelerinin kesin olarak verdiği kararlar ile istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlardan niteliği bakımından yürürlükteki hukuka aykırı bir sonucu ifade edenler, ilgili bakanlıkların göstereceği lüzum üzerine veya kendiliğinden Başsavcı tarafından kanun yararına temyiz olunabilir. Temyiz isteği yerinde görüldüğü takdirde karar, kanun yararına bozulur.

Yanıt Açıklaması: Ehliyet: İptal davalarında davacının ihlal edilen bir menfaatinin, tam yargı davalarında ise ihlal edilen bir hakkının olup olmadığı bu aşamada incelenir.

Yanıt Açıklaması: Kanun yolları dışında İdari Yargılama Usulü Kanunu, idari yargı mercilerinin verdikleri kararların yeterince açık olmaması ya da kararda birbiriyle çelişen kısımlar varsa, bu kararın açıklanmasını aynı mahkemeden isteme imkânını tanımaktadır. Kararı veren mahkemeye yapılabilecek bir diğer başvuru ise karardaki yanlışlıkların düzeltilmesi başvurusudur.

Yanıt Açıklaması: İYUK’un 20.maddesinin 5.fıkrasından (A), (B) ve (C) şıklarının doğru olduğu anlaşılmaktadır. Kararlarda, tarafların ve varsa vekillerinin adları, ileri sürülen olayların ve dayanılan hukuki sebeplerin özeti, hukuki sebepler, hükmedilen tazminat miktarı, yargılama giderleri ve hangi tarafa yükletildiği vb. hususlar gösterilir. Ülkemizde derdest idari dava sayısının çok olmasının asıl sebebi idarenin hukuka uygun davranmamasıdır.

Yanıt Açıklaması: Bilirkişinin kasıtla gerçeğe aykırı beyanda bulunduğunun mahkeme kararıyla belirlenmesi durumu yargılamanın yenilenmesini gerektirir.

Yanıt Açıklaması: İdare ve vergi mahkemelerinin tek hâkimle verilen kararları ile İYUK’un 45. maddesinde sayılan kararlarına karşı, kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren otuz gün içinde bölge idare mahkemesine itiraz edilebilir.