Adalet Meslek Etiği

Yanıt Açıklaması: BM Çocuk Hakları Komitesi, çocukları ilgilendiren her hususta dört önemli ilkenin gözetilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Bunlar çocuğun yaşama ve gelişme hakkı, çocuğun görüşlerine saygı ilkesi, çocuğun üstün yararı ilkesi ve ayrımcılık yasağı. Buna göre devletler her türlü karar ve faaliyetlerinde çocuğu esas alarak hareket etmek zorundadır. Hiçbir surette yerel geleneklere uygunluk yahut ekonomik yetersizlik gibi nedenlerle bu ilkeler ihlal edilemez.

Yanıt Açıklaması: Hukuk önünde eşitlik ilkesi; hukuk devleti ilkesinin genel ilkelerindendir ve herkesin yasalar karşısında eşit olmasını ve mahkemelerde eşit muamele görmesi hakkını düzenler. Buna göre, gerek yasalar karşısında gerekse mahkemelerde ayrımcılık yasaktır. Kişinin dili, dini, milliyeti, cinsiyeti, cinsel yönelimi nedeniyle ayrımcılık yapılmayacağı gibi yargılama söz konusu olduğunda yurttaş ya da yabancı ayrımı da yapılamaz.

Yanıt Açıklaması: Hacizde tertip (düzen) ilkesi, icra memurunun haczi uygularken alacaklı ile borçlu arasındaki menfaat dengesini gözetmesi ve ölçülü davranması anlamına gelir. Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Çalışma insanın fiziksel çevresini değiştirmek için gerçekleştirdiği amaçlı bir çaba şeklinde tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: 2017 yılında, “Yargıtay Personeli Etik Davranış İlkeleri” kabul edilmiş bulunmaktadır. Söz konusu etik ilkeler, “Yargıtay Etik, Şeffaflık ve Güven Projesi kapsamında hazırlanmıştır. Öte yandan bu kuralların hazırlanmasında bizzat Yargıtay personelinin kendisi görev almıştır. Bu etik ilkeler, bir önceki ünitemizde yer verdiğimiz Yargıtay Yargı Etiği İlkelerinin hazırlanmasında görev almış Yargıtay Daire Başkanı ve üyeleri tarafından incelenmiş, daha sonra Yargıtay Birinci Başkanı tarafından kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Kınama: Mesleğinde ve davranışında kusurlu sayıldığının avukata bildirilmesidir. AvK m.136 hükmü, Avukatlık Kanununun avukatların hak ve ödevleri ile ilgili altıncı kısmında yazılı esaslara uymayanlar hakkında ilk defasında en az kınama cezasının uygulanacağını öngörmektedir. Bu hâller esas itibariyle şunlardır: - Sır saklama yükümlülüğünün ihlali - İşin reddedildiğinin iş sahibine bildirilmemesi, - İşin reddi zorunluluğuna aykırı hareket edilmesi.

Yanıt Açıklaması: Yanıt B şıkkıdır. Diğer şıklar konuya ilişkin değildir.

Yanıt Açıklaması: Üçüncü bir kişinin (arabulucunun) özel hukuktan kaynaklanan bir uyuşmazlık içinde bulunan tarafları bir araya getirerek aralarındaki iletişimi kolaylaştırdığı ve tarafların bu sayede aralarındaki uyuşmazlığı çözme imkânını kendilerinin bulabildiği bir alternatif uyuşmazlık çözümüdür. Arabulucu ise bu işi ifa eden kişidir.

Yanıt Açıklaması: Meta-etik teorileri, geleneksel ahlâk felsefesinin üzerinde durduğu, hangi eylemin iyi ve doğru, hangisinin kötü ve yanlış olduğu gibi sorulara değil, doğrunun, iyinin, kötünün ve yanlışın ne demek olduğu gibi sorulara cevap bulmaya çalışır. Böylece, genel eylem kuralları inşa etmeye çalışan normatif etik teorilerinden ayrılır. Ahlâk filozofunun görevi, insanlara nasihat vermek, herhangi bir yaşam tarzını teklif etmek, herhangi bir dünya görüşünü haklı çıkarmak veya desteklemek, uyulması gereken kurallar koymak yerine etik alanına giren kavramların, yargıların, önermelerin anlamını ve niteliğini açıklığa kavuşturmaktır.

Yanıt Açıklaması: İnsan haklarının tanımından çıkarılabilecek diğer bir sonuç ise “olması gerekenin” işaret ettiği ideal, ahlaki boyutudur. İnsan haklarını diğer haklardan üstün kılan da bu ahlakiliğidir.

Yanıt Açıklaması: Ehliyet ve liyakat: Bilirkişi, kendisine tevdi olunan görevi bizzat yerine getirmekle yükümlü olup, görevinin icrasını kısmen yahut tamamen başka bir kimseye devredemez. Bilirkişi, raporunda çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerek- tiren hususlar dışında açıklama yapamaz; hukuki nitelendirme ve değerlendirmelerde bulunamaz.

Yanıt Açıklaması: Bilirkişi yaptığı iş gereği geçici nitelikte (görevi sebebiyle ve görev boyunca) bir kamu görevlisi kabul edilir. Bu sebeple bilirkişi, Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkelerine de tâbidir.

Yanıt Açıklaması: Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, kamu iktisadi teşebbüsle­ri, döner sermayeli kuruluşlar, mahalli idareler ve bunların birlikleri, kamu tüzel kişiliğini haiz olarak kurul, üst kurul, kurum, enstitü, teşebbüs, teşek­kül, fon ve sair adlarla kurulmuş olan bütün kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan; yönetim ve de­netim kurulu ile kurul, üst kurul başkan ve üyeleri dahil tüm personel bu Kanun kapsamındadır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Mahkemede kullanılan dili anlamadığı veya konuşamadığı takdirde bir tercümanın yardımından ücretsiz olarak yararlanmak.

Yanıt Açıklaması: Dürüstlük ilkesinde avukat: • Tanıklara önerilerde bulunamaz, • Onlara (mahkemede, keşif sırasında veya benzer bir durumda) nasıl hareket edecekleri hakkında talimat veremez.

Yanıt Açıklaması: 5186 sayılı Kanunun kapsamına giren kamu personelleri şu şekilde belirlenmiştir: genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, kamu iktisadi teşebbüsleri, döner sermayeli kuruluşlar, mahalli idareler ve bunların birlikleri, kamu tüzel kişiliğini haiz olarak kurul, üst kurul, kurum, enstitü, teşebbüs, teşekkül, fon ve sair adlarla kurulmuş olan bütün kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan; yönetim ve denetim kurulu ile kurul, üst kurul başkan ve üyeleri dahil tüm personel bu Kanun kapsamındadır. Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Adalet meslek (veya hukuk) etiğinin genel ilkeleri birdir. Bunlar, bağımsızlık, tarafsızlık, dürüstlük, mesleğe yaraşırlık, eşitlik, ehliyet ve özenle hareket etmektir

Yanıt Açıklaması: Adalete erişim hakkı, herkesin bir hakkı ihlal edildiğinde mahkemelere başvurarak kendisini ve haklarını koruma hakkını ifade etmektedir. Başvurulan mahkemelerin, etkin ve işler olması yani kişinin haklarını koruyabilecek vasıfta olması gerekmektedir. Aksi halde mahkemeye başvurmanın bir anlamı kalmayacaktır. Doğru cevap "C" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hükmüyle konuşma: Hâkim, esas olarak verdiği hükümle konuşur. Kendisinin veya meslektaşlarının kararlarını gö­rev gereği olmadıkça etki altında bırakacak şekilde eleştirmez, bu tarz eleştirenler ile iletişime girmez, yetkili olmadığı sürece medyada çıkan bu nitelik­teki haber ve yorumlar hakkında açıklamada bu­lunmaz.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası metinler arasında Budapeşte İlkeleri olarak da bilinen ve savcıların yargı mekanizması içerisindeki yerine ve uymaları gereken etik ilkelere işaret eden Savcılar İçin Etik ve Davranış Biçimlerine İlişkin Avrupa Esasları da yer almaktadır.