Adalet Meslek Etiği

Yanıt Açıklaması: Adalet personelinin çıkar çatışmasından kaçınması için bazı eylemleri kesinlikle yapmaması gerektiği belirtilebilir. Sayılmayan durumlarda ise personel çıkar çatışması riskini daima değerlendirmekle yükümlüdür. Bu çerçevede adalet personeli; • Resmi görevlerinin ifasında dürüstlüğüne gölge düşürecek çıkar çatışmasından kaçınır. Ayrıca, çıkar çatışmasının farkına varma, çatışmaları Yargıtay’daki uygun makama bildirme ve ortaya çıktıklarında bu çatışmaları sona erdirme konusunda da en üst düzeyde özen gösterir. • Kendi adına adli kurumlarla, herhangi bir hizmet, satım veya kira sözleşmesi yapamaz. Konumunu, başkalarının dezavantajlı olacağı şekilde, yakın ailesinden herhangi bir kişinin adli kurumlarla yapacağı bir sözleşmeyi garanti altına alacak şekilde kullanamaz. • Adli kurumlarda işlem yapan taraflara yardım etmesi veya görevinden kaynaklanan nedenlerle işlemlere katılması nedeniyle herhangi bir ücret, bahşiş, ödül vs. alamaz. • Kendisinin veya bir yakın aile üyesinin adli kurumlarda çalışmak üzere yaptığı başvuru ve görüşmelere katılamaz, aracılık edemez, referans olamaz, yetkililere bu konuda tavsiye ve telkinde bulunamaz. • Asıl amacının personelin göreviyle ilgili eylemlerini etkilemek olduğu düşünülebilecek kişi veya kuruluşlardan hediye, kredi, indirim, ayrıcalık, burs veya davet talep ve kabul edemez. Bu sayılan durumlarda ortaya çıkan çıkar çatışmalarını asgariye indirmenin bir güvencesi olarak adli kurumlar adına sözleşme ve ihale yapma yetkisi olan adalet personelinin göreve başlamadan önce ve görevi sırasında yıllık olarak kendisine, eşine ve geçimini kendisi sağlamayan çocuklarına dair mal bildiriminde bulunması gerekir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Fikirlerin felsefi düşünmenin konusunu oluşturması kavramlaştırma ile olur. Yani fikirler ancak kavramlaştırılmak suretiyle anlamlı hâle getirilir. Adalet de bir tür fikirdir ve üzerinde düşünebilmek ve konuşabilmek için kavramlaştırılması gerekir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Meslek ahlâkı, herhangi bir meslek mensubuna birtakım ahlâki alışkanlıklar kazandırır. Bu alışkanlıklara örnek olarak şunlar gösterilebilir: -iş ortamında saygınlık kazanma, -iş ortamındaki güvenirlik, -iş dünyasında iyi bir imaja sahip olma, -meslek hayatında karşılaşılacak problemlerin çözümünde kolaylık görme, -ahlâki değerlerle kalite yönetimi, stratejik planlama gibi alanların yönetilmesine de yardımcı olma, -ahlâki değerlerle kurumların sosyal sorumluluklarını düzenli bir şekilde yerine getirmesini sağlama, -ahlâki değerlerle haksız rekabetin engellenmesini sağlama, -iş ortamında kabul görme.

Yanıt Açıklaması: Geleneksel ahla^ki kontrol mekanizmalarının devreden çıkmasının bir sonucu olarak modern toplumlarda bir ahla^ki boşluk oluşmuştur. Fakat biraz önce de belirttiğimiz gibi ahla^k dışı bir toplum mümkün değildir. Durkheim, bu boşluğu dolduracak başka bir mekanizma arar. Bu mekanizmayı ise meslek örgütlerinde bulur.

Yanıt Açıklaması: Hakimin kendisinin, eşinin, çocuğunun ve babasının davaya taraf olduğu durumlar, davaya bakmasının yasak olduğu ve sınırlı sayma niteliğindeki hallerdendir. Ancak kuzen gibi dördüncü dereceden akrabalık ilişkisinin bulunduğu kişilerin davaya taraf olduğu durumlar, yasaklı olduğu haller dışında, hakimin tarafsızlığını şüpheye düşüren hallerdendir. Doğru cevap "B" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Birinci kuşak hakların güvence altına alınmasında burjuvazi itici güç idi.

Yanıt Açıklaması: Suçların ve cezaların kanuniliği ilkesi yahut kanunsuz suç ve ceza olmaz ilkesi, kimsenin eylemde bulunduğu zamanda suç sayılmayan bir fiilinden dolayı yargılanamaması; dolayısıyla, bu fiilden ötürü hakkında hüküm verilememesi anlamına gelmektedir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ayrımcılık yasağı ise eşitlik ilkesinin içeriğinin somutlaştırılmasını, içinin doldurulmasını sağlar. Zira her insan aynı koşullarda dünyaya gelmediği gibi pek çok insan cinsiyeti, cinsel yönelimi, derisinin rengi vb gibi nedenlerle ayrımcı uygulamalara maruz kalmaktadır. Nitekim insan haklarına dair temel belgelerde ayrımcılık yasağına özel bir önem verilmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bangalor Yargısal Davranış İlkeleri, Birleşmiş Milletler bünyesinde oluşturulan bir grup tarafından yürütülen çalışmalar sonucunda 2001 yılında Hindistan’ın Bangalor kentinde kabul edilmiş, bunu takiben 2002 yılında, çeşitli ülkeleri temsil eden hâkimlerin katıldığı ve Lahey’de düzenlenen toplantıda yapılan değişikliklerle son halini almıştır. Bu metin, pek çok ülkede yargısal etiğe ilişkin olarak yapılan düzenlemelere veya tavsiyelere temel teşkil etmiştir, bugün de aynı etkisini devam ettirmektedir. Nihayetinde Türkiye özelinde de Hakimler ve Savcılar Kurulu (o zamanki adlandırılışıyla Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu), 27 Haziran 2006 tarih ve 315 sayılı Kararıyla bu metnin dikkate alınmasını Türk hâkim ve Cumhuriyet savcılarına tavsiye etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Hâkimler Birliği (International Association of Judges) tarafından 1999 yılında, 42 ülkeden hâkim örgütlerinin temsilcilerinin katıldığı Tayvan’daki toplantı sonunda kabul edilen ve on beş maddeden oluşan Evrensel Hâkimler Şartı da uluslararası bir metindir.