Adalet Meslek Etiği

Yanıt Açıklaması: En yalın ifadeyle felsefe; insanın, içinde yaşadığı evrene, yaratıcısına, kendisine ve toplumuna dair tutarlı, bütünlüklü ve akli bir sorgulama faaliyetidir. İnsan bu faaliyeti sırasında ; varlık, bilgi ve değer sorunları hakkında doğru bir bilgi elde etmeyi amaçlar. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Silahların Eşitliği, Çelişmeli Yargı, Aleni Yargılama usluli gereklilik iken, Masumiyet Karinesi genel ilkelerdendir.

Yanıt Açıklaması: BM’nin 10 Aralık 1948’de kabul ettiği BM İnsan Hakları Evrensel Bildirisi, insan haklarının uluslararası düzeyde korunmasına yönelik adımların ilki ve en önemlisidir, ancak hukuken bağlayıcılığı yoktur. Buna rağmen İHEB hem anayasaların hem de yargı makamlarının en çok atıfta bulunduğu bildiridir. İnsan haklarına ilişkin hemen her tartışmada İHEB dikkate alınmaktadır. Bu kısmen metnin evrenselliğinden kısmense uluslararası adalet ihtiyacının yakıcı biçimde baş göstermesinden dolayıdır. İHEB’de sadece kişisel ve siyasal haklara değil, ekonomik, sosyal ve kültürel haklara da yer verilmiş; hakların içeriği hem yargı organlarınca ama esas olarak ilgili BM organlarınca yorumlanarak genişletilmiştir. İHEB ile birlikte, insan haklarının uluslararası alanda yargı eliyle korunması yönünde arayışlar da başlamıştır. Ancak tüm ulusları, hukuk sistemlerinin ve kültürleri kapsayacak ölçüde bir mahkemenin kurulmasının güçlüğü bölgesel koruma mekanizmalarının kurulmasını zorunlu kılmıştır. doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Hâkimin dâvaya bakmasının yasak olduğu ve sınırlı sayma niteliğindeki haller şunlardır: Hâkimin, kendisine ait olan veya doğrudan veya dolayısıyla ilgili bulunduğu dâvalar: Kendisine ait dâvadan kastedilen, hâkimin dâvanın tarafı olmasıdır. Aynı şekilde ceza mahkemesi hâkimi de suçtan zarar görmüşse o davaya bakamaz. Doğrudan veya dolaylı olarak ilgili bulunma ise o dâvanın sonucundan etkilenecek durumda olma hâlidir. Örneğin, hâkim davalının kefili ise, durum bu şekildedir. Hâkimin evlilik bağı kalkmış olsa bile eşinin dâvası Hâkimin kendisinin, eşinin, altsoy veya üstsoyunun dâvası veya hâkimle evlatlık ilişkisi bulunanın dâvası Hâkimin yakın akrabalarının dâvası: Hukuk mahkemesi hâkimi, üçüncü derece dâhil olmak üzere, kan ve kendisini oluşturan evlilik bağı kalksa dahi kayın hısımlığı bulunanların dâvasına bakamaz (m. 34 1/. Örneğin, amca, dayı, hala, teyze ve yeğeninin dâvasına bakması yasaktır. Bu yasak ceza mahkemesi hâkimleri için ikinci dereceye kadar akrabalık (örneğin şüpheli, sanık veya mağdurun hâkimin kardeşi olması) ile sınırlandırılmıştır. Hâkimin nişanlısının dâvası Hâkimin tarafın vekili, vasisi, kayyımı veya yasal danışmanı olması Ceza mahkemesi hâkimleri özelinde, aynı davada Cumhuriyet savcılığı, adli kolluk görevi, şüpheli veya sanık müdafiliği veya mağdur vekilliği yapmış olmak veya aynı davada tanık yahut bilirkişi sıfatıyla dinlenmiş olmak, hâkimin görev yapamayacağı haller arasındadır. Hâkimin; tanık, bilirkişi  sıfatıyla dinlenmiş olması yasaklılık değil hakim reddi ile ilgili bir durumdur.

Yanıt Açıklaması: Gerek hâkimler gerek Cumhuriyet savcıları, diğer herkes gibi ifade, inanç, dernek kurma ve toplanma özgürlüğüne sahiptirler. Ancak bu özgürlüğün kullanım alanının sınırları, buna ilişkin genel sınırların öncesinde, yargı görevinin onuru, yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığını korumak zorunluluğuyla çizilmiştir. Öte yandan yargı mensupları zikrettiğimiz özgürlükleri kullanırken: Siyasi niteliğe bürünmüş, çekişmeli tartışmalara aleni olarak katılmaktan ve görüş bildirmekten kaçınmalı, Sosyal medya kullanırken öz denetim yapmak suretiyle siyasi, etnik, mezhepçi, cinsiyetçi ve benzeri paylaşım yapmamalıdırlar (Yargıtay Yargı Etiği İlkeleri)

Yanıt Açıklaması: Alternatif uyuşmazlık çözümleri; tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri hâllerde, Devlet mahkemesine başvurmadan, aralarındaki meseleyi, bağımsız bir üçüncü kişinin katılımı, gözetimi ve katkısıyla kendi aralarında, bizzat kendilerinin çözebilecekleri yöntemlerin genel karşılığıdır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D'dir. Eşitlik etik kuralı yazı işleri ve icra ve iflas müdürlüğü personeline ilişkin etik kurallar arasındadır.

Yanıt Açıklaması: İş, kısaca ücret karşılığı gerçekleştirilen çalışmadır. Örneğin Amerikan İngilizcesi’nde ancak XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren kullanılmaya başlanan iş teriminin, “bir ücret için yapılan çalışma, ödemeli bir pozisyon ya da istihdam” (H. Şebnem Seçer, 2017:4) şeklinde tanımlandığını görüyoruz.

Yanıt Açıklaması: Adaletin sağlanabilmesi için sadece yargılamaların yapılması değil, yapılan yargılamaların kamuya açık olması da gerekmektedir. Bu nedenle hem mahkemelerin şehirlerdeki konumlarının ulaşılabilir olmasını hem de yargılamaların insanlar tarafından görülebilir olmasını sağlayacak olan tedbirlerin alınması gerekir. Diğer seçeneklerdeki ilkeler, adil yargılanma hakkını güvence altına alan ilkeler arasında yer alır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bağımsızlık, yasamanın, yürütme erkinin ve diğer dış etkilerin baskısı altında kalmadan yerine getiril(ebil)mesi anlamına gelir.

Yanıt Açıklaması: Kant’a göre, insanın bilmesinde biri maddi, diğeri biçimsel olmak üzere iki unsur vardır. Bu bilme sürecinde beş duyumuzla elde edilen verilerin (maddi unsur) yanı sıra aklın ‘a priori’ formları da rol oynar. Dolayısıyla duyularımızla elde edilen veriler (diğer bir deyişle deneyimlerimiz) salt izlenimlerden, izlenimlerin pasif bir algılanmasından ibaret değildir; bunları belirli bir düzene sokmamızı ve böylece idrak edebilmemizi sağlayan aklımızın ‘a priori’ formları, yani kavramlar ve kategorilerdir. Ancak bu formlar aracılığıyladır ki bilgimiz rastlantı olmaktan çıkıp zorunlu ve geçerli hâle gelir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kınama: Mesleğinde ve davranışında kusurlu sayıldığının avukata bildirilmesidir. AvK m.136 hükmü, Avukatlık Kanununun avukatların hak ve ödevleri ile ilgili altıncı kısmında yazılı esaslara uymayanlar hakkında ilk defasında en az kınama cezasının uygulanacağını öngörmektedir. Bu hâller esas itibariyle şunlardır: - Avukatlık görevinin, mesleğin kutsallığına yakışır özen, doğruluk ve onur içinde yapılmaması. Örneğin, mesleki çalışmasında görevini yapmamak veya bu görevin gerektirdiği dürüstlüğe uygun davranmamak (Mısır, 2016). - Sır saklama yükümlülüğünün ihlali - İşin reddedildiğinin iş sahibine bildirilmemesi, - İşin reddi zorunluluğuna aykırı hareket edilmesi, - Geçici olarak görevlendirilen avukatın görevini yapmaması, - Büro edinmeme, avukatlık bürosunda mesleğin icrası dışında eleman çalıştırma, Çekişmeli bir hakkı edinme, çıkar karşılığı iş alma - Mahkemelere çıkarken resmi,kılığa uygun giyinmeme (duruşmaya cübbesiz girme), - Uygun olmayan bir yerde (örneğin adliye kantininde veya koridorunda) danışmanlık verme, - Dosya tutmaktan veya kaleme alınan bir yazı yahut taslağı imzadan imtina etme, - Reklam yasağına aykırılık.

Yanıt Açıklaması: Avukatın bağımsızlığını hem bu mesleğin icrası hem meslek örgütleri bakımından gözetmelidir. Avukatlık Meslek (Etik) Kurallarında da belirtildiği üzere, Türk avukatları Baroların ve Türkiye Barolar Birliğinin bağımsızlığı gereğine inanmışlar ve bu konuda kendilerine gerek kişi, gerek kuruluş olarak düşen görevleri başarma kararına varmışlardır. Mesleki çalışması bakımından ise avukat bağımsızlığını zedeleyecek bir işi kabulden kaçınmalıdır. Burada önemli olan husus avukatın görevini herhangi bir etki altında kalmaksızın yürütmesidir. Buna göre: • Avukat aynı işte menfaati zıt bir tarafa avukatlık etmiş veya uzman görüşü (mütalaa) vermiş olursa, • Aynı konu bakımından hâkim, hakem, Cumhuriyet savcısı, bilirkişi veya memur olarak o işte görev yapmış olursa bu durum onun bağımsızlığına gölge düşürecektir. Bu durumda avukat, kendisine teklif olunan işi reddetmek zorundadır (bkz. AvK m. 38, f. 1, b. (b)).

Yanıt Açıklaması: BM’nin 10 Aralık 1948’de kabul ettiği BM İnsan Hakları Evrensel Bildirisi, insan haklarının uluslararası düzeyde korunmasına yönelik adımların ilki ve en önemlisidir, ancak hukuken bağlayıcılığı yoktur.

Yanıt Açıklaması: Etiğin tüm soru ve sorunlarının temelinde “Doğru eylem nedir?” ve “Doğru değerlendirme nasıl olur?” sorularının yer alır.

Yanıt Açıklaması: Alternatif uyuşmazlık çözümleri, tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri ha^llerde, Devlet mahkemesine başvurmadan, aralarındaki meseleyi, bağımsız bir üçüncü kişinin katılımı, gözetimi ve katkısıyla kendi aralarında, bizzat kendilerinin çözebilecekleri yöntemlerin genel karşılığıdır.

Yanıt Açıklaması: Sosyalizmin en azından uygulamada çöküşünün ardından, son yıllarda, siyaset felsefesinde liberalizmin hâkimiyetine rağmen, sosyalist kavramlara yakın duran yeni bir siyasal akımın ortaya çıktığı görülmektedir. Komüniteryanizm terimi ile isimlendirilen bu çağdaş düşünce akımı, liberalizmin aşırı mülkiyetçi ve bireyci yaklaşımını eleştirmekte, mülkiyet hakkının yanı sıra başka hakların da göz önünde tutulması gerektiğini savunmakta, kendisinin daha özgürleştirici ve katılımcı bir yaklaşıma sahip olduğunu iddia etmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Avukatın davanın sonucu ile ilgili hukuki görüşünü açıklayabilmesi, ancak bu sonuç hakkında müvekkiline garanti vermemesi gerekliliği dürüstlük ilkesinin bir sonucudur?

Yanıt Açıklaması: Bilirkişi, görevi sırasında elde ettiği resmi veya gizli nitelikteki bilgileri, kendisi, yakınları veya üçüncü kişiler yararına doğrudan veya dolaylı olarak bir menfaat elde etmek için kullanamaz. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Robert Nozick’in amacı, bireyin sahip olduğu temel hakları ihlâl etmeyen bir devlet teorisi geliştirmektir. Nozick, sınırlı bir devlet düşüncesinden yanadır. Böyle bir devletin işlevi, bireyin temel haklarını korumakla sınırlıdır. Dolayısıyla gelir ve zenginliğin yeniden dağıtımını da üstlenmiş her türlü refah devleti düşüncesine karşıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.