Adalet Meslek Etiği

Yanıt Açıklaması: İcra ve iflâs organının yaptığı bir işlemin icra ve iflâs hukukuna aykırılık teşkil etmesi hâlinde kural olarak icra mahkemesi nezdinde başvurulan hukuki çare; şikayettir.

Yanıt Açıklaması: Hakimin davaya bakmasının yasak olduğu ve sınırlı sayma niteliğindeki hallerden biri, hakimin tarafın vekili, vasisi, kayyımı veya yasal danışmanı olmasıdır. Hakimin bir davada bir tarafa öğüt vermesi; davanın dördüncü derece kadar yansoy hısımlarına ait olması; dava esnasında hakimin iki taraftan biriyle davası bulunması; hakimin kanunen gerekmediği halde dava hakkında görüş bildirmesi; hakimin tarafın vekili, vasisi, kayyımı veya yasal danışmanı olması is hakimin tarafsızlığını şüpheye düşüren durumlardır.

Yanıt Açıklaması: Hakim ve Cumhuriyet savcısı, genelde toplumdan, özelde ise karar vermek zorunda olduğu ihtilâfın taraflarından bağımsızdır.

Yanıt Açıklaması: Hukuki güvenlik ilkesi hukuk devleti ilkesinin genel ilkelerindendir.  Herkesin yasalar karşısında eşit olmasını ve mahkemelerde eşit muamele görmesi hakkını düzenler. Buna göre, gerek yasalar karşısında gerekse mahkemelerde ayrımcılık yasaktır. Kişinin dili, dini, milliyeti, cinsiyeti, cinsel yönelimi nedeniyle ayrımcılık yapılmayacağı gibi yargılama söz konusu olduğunda yurttaş ya da yabancı ayrımı da yapılamaz.

Yanıt Açıklaması: Kural koyucu etik teorisinin kökleri Hume, Kant ve Mill’den Sokrates, Platon ve Aristoteles’e kadar uzanır. Fakat bu terim, bugünkü anlamıyla İngiliz felsefeci R. M. Hare tarafından geliştirilmiştir. Doğru cevap "A" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Aleni Yargılama ilkesine göre adaletin sağlanabilmesi için sadece yargılamaların yapılması değil, yapılan yargılamaların kamuya açık olması da gerekmektedir. Bu nedenle hem mahkemelerin şehirlerdeki konumlarının ulaşılabilir olmasını hem de yargılamaların insanlar tara- fından görülebilir olmasını sağlayacak olan tedbir- lerin alınması gerekir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D'dir. Sır saklama, avukatın öğrendiği tüm bilgileri mesleği bıraksa dahi yükümlülüğüdür.

Yanıt Açıklaması: Loncalar hem mesleki hem ahlâki kurumlardır; ayrıca dini özellikleri de vardır. Mensupları, tıpkı bir ailenin üyeleri gibidir. Amaç salt kâr elde etmek değildir; çalışmak bir ödevdir. Loncalar sadece mensuplarının müşteri niteliğindeki muhataplarıyla ilişkilerinin değil, kendi aralarındaki ilişkilerin de hangi kurallara uygun olacağını tayin eder. Bu anlamda loncaların bir yandan ilgili mesleğin icrası, diğer yandan da mensuplarının eylemleri üzerinde bir ahlâki kontrol tesis ettiği söylenebilir.

Yanıt Açıklaması: Masumiyet karinesi, kişinin bağımsız ve tarafsız bir mahkemede suçu sabit görülene kadar masum sayılacağını ifade etmektedir. Bahsedilen ifade, bu ilkenin çocuklara da uygulanmasını zorunlu kılan bir ifadedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bugün genellikle kabul edildiği üzere tıp etiğinin belli başlı sorunları arasında şu başlıklar yer alır: • kürtaj • ötanazi • bitkisel yaşam • genetik müdahale • insan üzerinde deney • insan klonlama • dürtülerin kontrol edilmesi amacıyla beyin operasyonları gerçekleştirme • organ nakli • bilgilendirme yükümlülüğü • hastanın özgür iradesini kısıtlama.

Yanıt Açıklaması: BM için hukuk devleti, bütün insanların ve devlet de dahil olmak üzere kamu ve özel sektör kurumlarının kamuya duyurulmuş, eşitlik ilkesine göre uygulanan, bağımsız denetim organlarının denetiminden geçen ve uluslararası insan hakları normlarına ve standartlara olan yasalarla hesap verebilir hale geldiği bir yönetim ilkesi anlamına gelir. Bu ilke aynı zamanda hukukun üstünlüğü, hesap verebilirlik, hukukun uygulanmasında hakkaniyet, güçler ayrılığı, karar alma süreçlerine katılım, hukuki belirlilik, keyfilikten kaçınma ve usule dair ve yasal şeffaflık ilkelerine uygunluk için tedbirler alınmasını da gerektirir.

Yanıt Açıklaması: Bilişselcilik, normatif etik teorilerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Hukuk Önünde Eşitlik - Bu ilke hukuk devleti ilkesinin genel ilkelerindendir ve herkesin yasalar karşısında eşit olmasını ve mahkemelerde eşit muamele görmesi hakkını düzenler. Buna göre, gerek yasalar karşısında gerekse mahkemelerde ayrımcılık yasaktır. Kişinin dili, dini, milliyeti, cinsiyeti, cinsel yönelimi nedeniyle ayrımcılık yapılmayacağı gibi yargılama söz konusu olduğunda yurttaş ya da yabancı ayrımı da yapılamaz.

Yanıt Açıklaması: Hâkimler, Anayasa’da belirtilen dışında genel ve özel hiçbir görev alamazlar. Örneğin siyasi partiye üye olamazlar; iflâs idare memuru veya hakem olarak görev alamazlar; ancak resmî bir öğretim kurumunda (üniversitede) ders verebilirler.

Yanıt Açıklaması: Etiği özerk bir araştırma alanı olarak görmeyen ve ahlâk bilgisinin doğa bilgisinden ayrı olmayıp onun bir parçası olduğunu savunan etik yaklaşım doğalcılıktır. Dolayısıyla cevap “A” seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hukuk devletinin maddi unsuru ise özgürlük ve insan onuru yani insan hak ve özgürlükleridir. Bu bakımdan hukuk devleti, insan hak ve özgürlüklerini koruyan devlettir.

Yanıt Açıklaması: Belirli bir topluluğa yönelik uyarı niteliğinde buyruklardan oluşan, geçerliliği belirli bir yer ve zamanda sınırlı olan ve bu sebeple değişkenlik sergileyen ahlâka karşılık ahlâkilik, belirli bir düzen fikri değil ilke sorunudur. Ahlâktan farklı olarak gelip geçici değildir; sürekliliği hedefler. Hatta görece olanın karşısında mutlak olana uğraşmayı amaçlar. Bu yönüyle de ampirik değil aklidir.

Yanıt Açıklaması: Bir hukuk devletinin biçimsel ve maddi (içerik) unsurları bulunmaktadır. Her iki unsur da devlet iktidarının bireylerin hak ve özgürlükleri lehine sınırlanmasının araçlarıdır. Biçimsel unsurlar, i) devlet iktidarının sınırlarını belirleyen ve insan hak ve özgürlüklerini güvence altına alan bir üstün yasa, anayasa; ii) devlet iktidarının farklı organlar arasında paylaştırılmasını öngören kuvvetler ayrılığı ilkesi; iii) devletin bütün faaliyetlerinin hukuka uygun ol- ması yani hukuki güvenlik ilkesi ve iv) devletin bütün faaliyetlerinin yargısal denetime tabi olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Hâkimin kanunen gerekmediği hâlde davahakkındaki görüşünü açıklaması : Örneğin, davacıya davayı kazanma imkânının bulun- madığını ifade etmesi.

Yanıt Açıklaması: A seçeneği dışındaki seçeneklerin tümü bir hukuk devletinin biçimsel unsurlarını tanımlamaktadır. A seçeneğindeki madde ise, hukuk devletinin maddi unsurlarından biridir.