Açıklama:
Yanıt Açıklaması: Her bir taşıyıcı eleman için belirlenen hasar durumu dikkate alınarak binaya ait düşey ve yatay ağırlıklı hasar puanları hesaplanır ve binanın genel hasar durumu hakkında karar verilir. Aşağıda inceleme adımları ile ilgili genel bilgiler ve betonarme binalarda gözlemlenebilecek hasarlara ait örnekler sunulmuştur. 1. Aşama (Dışarıdan İnceleme): 1. Aşama, 1. Adım: Bölgesel veya tamamen göçme: Bu aşamada binada tamamen veya bölgesel bir göçme olup olmadığına bakılır. Eğer binada tamamen veya bölgesel bir göçme varsa binanın hasar seviyesi ağır hasar olarak belirlenecek ve diğer aşamalara ge- çilmeden incelemeye son verilecektir. Resim 6.12’de depremde bölgesel göçme gerçekleşmiş olan binalar görülmektedir. 1. Aşama, 2. Adım: Katlar arası kalıcı yatay yer değiştirme kontrolü: Bu adımda, binanın en büyük yatay yer değiştirme yapmış olan katındaki kalıcı göreli öteleme oranı (katın diğer katlara göre yapmış olduğu göreli ötelenmenin, kat yüksekliğine oranı, örneğin göreli ötelenmenin 3 cm, kat yüksekliğinin 300 cm olduğu bir durumda bu oran 0.01 olacaktır) belirlenecektir. Eğer bu oran 0.02’den büyükse bina ağır hasarlı olarak sınıflandırılacak ve incelemeye son verilecektir. Özellikle yumuşak kat düzensizliği bulunan binalarda gözlenen bu duruma ait örnekler Resim 6.13’te gösterilmiştir. 1. Aşama, 3. Adım: Zemin göçmesinden dolayı binanın dönmesinin kontrolü: Zeminde ve dolayısıyla binanın temellerinde meydana gelebilecek hareketler ve bunların binaya olan etkileri bu inceleme adımında değerlendirilmektedir. Zemin hareketlerinden dolayı binada düzgün (üniform) bir oturma meydana geldiyse, diğer bir deyişle herhangi bir toptan dönme oluşmadıysa yani binanın her yeri aynı miktarda oturdu ise incelemeye devam edilecektir. Ancak temeldeki farklı oturmalardan dolayı binada bir yana yatma varsa bina ağır hasarlı olarak sınıflandırılacak ve inceleme sonlandırılacaktır. Resim 6.14’te farklı oturma yapmış bir bina görülmektedir. 2. Aşama: Binanın içerden incelenmesi Binanın dışarıdan incelenmesi tamamlanmış ve bu aşamada bina için ağır hasarlıdır kararı verilmemiş ise hasar tespitinin ikinci aşaması olan içeriden incelenme aşamasına geçilecektir. İkinci aşamada, binanın hasar düzeyine binanın içine girilerek ve düşey ve yatay taşıyı- cı elemanlar incelenerek karar verilecektir. Elemanların hasar düzeylerinin tespiti binanın en çok hasar gören kritik katında gerçekleştirilecektir. Bu kat, genellikle binanın alt katlarından biri olacaktır (zemin, bodrum veya 1. normal katlar gibi). Eğer benzer düzeyde hasar gören katlar varsa ve bu konuda doğrudan bir karar verilemiyorsa tespit her iki katta da yapılıp belirlenen en ağır hasar durumu bina için dikkate alınmalıdır. Kattaki hasar düzeyinin belirlenmesi için öncelikle taşıyı- cı eleman hasarlarının sınıflandırılması gerekmektedir. Dolgu duvarlar betonarme bir binada taşıyıcı olarak görev yapmadıkları için bu elemanlarda gözlenecek hasarlar dikkate alınmayacaktır. Hasar sınıflandırması her bir eleman için ayrı ayrı yapılacak ve bu amaçla kolon, kiriş ve perdelerde gözlenen eğilme ve kesme çatlakları- nın genişlikleri, beton örtüsünde ezilme ve dökülmeler, çekirdek betonunda ezilmeler ve donatı burkulmaları dikkate alınacaktır. Beton örtüsü, çekirdek betonu ve donatıda burkulma gibi kavramlar Resim 6.15’te gösterilmiştir. Yapı elemanlarındaki hasarlar Tablo 6.1’e göre sınıflandırılacaktır. Tablo 6.1’deki “w” değeri çatlak genişliğini ifade etmektedir.
