Deprem ve Deprem Güvenliği

Yanıt Açıklaması: Zayıf zeminler için en uygun temel tipi olan radye temelde farklı oturma riski çok düşüktür. Güvenlik açısından kirişli radye, kirişsiz radyeden daha uygun bir temel tipidir. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Depremlerde yaşanan kayıpları azaltmak ve tamamen ortadan kaldırmak için alınması gereken tedbirleri sıralamak gerekirse; • Türkiye’nin her yerinde deprem tehlikesi olduğu unutulmamalı, • İmar planları oy ve rant için değil deprem için değişmeli, • Altında aktif faylar bulunan alüvyal ovalar yapılaşmaya kapatılıp tarıma bırakılmalı, • Yumuşak zeminler üzerine yüksekliği az olan yapılar, kaya formasyonlar üzerine çok katlı yapılar inşa edilmeli, • Deprem bölgeleri haritası ve deprem yönetmeliği kolay, anlaşılabilir ve uygulanabilir olmalı, • Öncelikle riski yüksek , önemli yapılardan başlanıp tüm yapı stoku gözden geçirilmeli, kentsel yenileme çalışmalarında destekler artırılarak tüm ülkede depreme dayanıklı olmayan yapı stokunun depreme dayanıklı hale getirilmesi sağlanmalı,

Yanıt Açıklaması: Kazıklı temel: Çok zayıf zeminlerde sağlam zemine ulaşılıncaya kadar çakılan veya delip yerinde dökülen kazıkların üstüne zemin seviyesinde bir platform oluşturulmakta ve kolonlar bu platforma oturtulmaktadır. Maliyeti çok yüksek olduğundan apartman tipi binalar için uygun değildir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de Cumhuriyetin kuruluşundan sonra deprem zararlarının azaltılmasına yönelik çalışmaları kapsayan ilk yasa 22 Temmuz 1944 tarihinde yürürlüğe girmiştir

Yanıt Açıklaması: Yerleşim yeri seçim çalışmalarında, Bilimsel yöntemlerle ön araştırmalar yapılarak yerleşime uygunluk haritaları hazırlanmadan boş arazileri yerleşime açmak, Plansız kentleşme, Denetimsiz yapılaşma sonucu güvenli olmayan yapılarda yerleşim, Depreme dayanıksız mevcut yapı stoku Afetlere karşı toplumsal bilincin oluşturulamamış olması Afet öncesi afete hazırlıklı olmaya yönelik çalışmaların yapılmaması gibi temel nedenler afet risklerini arttırmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Adından da Anlaşılacağı gibi Alp Dağları, Toroslar, Zagroslar ve Himalayalar gibi genç sıradağların oluşturduğu zincir boyunca uzanmaktadır. • İspanya-Güney Fransa-İtalya, • Yunanistan-Türkiye-Cezayir, • İran-Kafkasya-Hazar Denizi, • Himalayalar, • Pamir-Baykal çizgisi,

Yanıt Açıklaması: 17 Ağustos 1999’da yaşanan Gölcük depremisonucunda, İstanbul - Ankara (Anadolu) otoyolunun İzmit Doğu Kavşağı - Akyazı Kavşağı arasındaki yaklaşık 50 km.lik kesimde, yol gövdesinde kısım kısım derinliği 2.5 metreye varan yarıklar, ötelenmeler ve oturmalar meydana gelmiştir. Bazı menfezlerde oturmalar, çatlamalar oluşmuş, genel olarak köprü ve viyadüklerde mesnetler kaymıştır.

Yanıt Açıklaması: Belirli büyüklükteki bir depremin öncesinde aynı fay üzerinde meydana gelmiş, büyüklüğü daha az olan depremlere de öncü depremler denir. Herhangi bir depremin öncü olup olmadığı, aynı fay üzerinde belirli bir süre sonra daha büyük bir deprem meydana geldikten sonra anlaşılır. Öncü bir depremin niteliği ana şoktan önce belirlenememektedir.

Yanıt Açıklaması: Mikrobölgeleme çalışmaları kapsamında yürütülen projelerde tavsiye edilen IV. aşama Verilerin Tamamlanması ve Değerlendirilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Manto: Yerkabuğunun hemen altında yer alır ve çekirdeğe kadar uzanır. 2,900 km kalınlığa sahiptir. Alt ve üst manto diye ikiye ayrılır.

Yanıt Açıklaması: Aydınlatma sistemi, tam donanımlı ilkyardım kiti, sedye, el feneri, megafon, telefon hattı, battaniye, su gibi ihtiyaçlara cevap veren (Özdikmen, 2015) ve tuvalet gibi temel insanin ihtiyaçları sağlayacak donanıma sahip olması (Maral vd. 2015) gerekmektedir. Ayrıca acil barınma alanları afetten direkt etkilenme riski taşımamalı, insanların günlük yaşamlarını sağlayabilecek temel imkânları barındırabilmesi için elektrik, su, kanalizasyon, haberleşme gibi temel ihtiyaçları karşılamalıdır. Fakat A seçeneğindeki rekreasyon yani eğlence ihtiyaçlarını gidermeye yönelik bir standartı sağlamak zorunda değildir. Dolayısıyla doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: TAMP, Türkiye'de olası her tür ve ölçekteki afet ve acil durumlara müdahale etmeyi amaçlar. Dolayısıyla sadece deprem değil; sel, yangın, çığ vb. afet ve acil durumları da içine alır. Dolayısıyla A şıkkı yanlıştır. Bünyesinde görev alacaklar kamu kurumları, özel sektör, sivil toplum kuruluşları ve gerçek kişilerdir. Dolayısıyla B şıkkının yanlış olduğunu görüyoruz. Yine aynı şekilde bünyesinde çalışacakların çok paydaşlı ve kapsamlı olduğunu gördüğümüz için C şıkkı da yanlıştır. E şıkkında verilen birbirinden bağımsız planlama yaklaşımının aksine entegre yani iç içe geçmiş, bütünleşik ve sistematik bir planlama yaklaşımını benimser. Dolayısıyla doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: 1994 Northridge, 1995 Kobe, 1999 Kocaeli, Düzce ve Atina depremleri ve daha yakın geçmişte olan 2004 Sumatra, 2008 Sichuan, 2010 Haiti depremlerinin, yüksek nüfus yoğunluğu olan yerleşim alanlarını etkilediği ve son derece yüksek sosyalekonomik kayıplara yol açtığı bilinmektedir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Toplanma alanları, afetin meydana gelmesinden sonraki ilk 12 saatlik zaman diliminde, insanlara kendilerini güvende hissedebilecekleri bir alanda bulunmaları, yaşadıkları büyük şoku atlatabilmeleri, yerel düzeydeki bilgiye ulaşabilmeleri ve yakınları ile biraraya gelebilmeleri ya da haberleşebilmelerine imkan sağlayan, ilk yardım ve diğer acil hizmetlerinin verildiği, 24 saatten sonra ise geçici olarak barınmanın sağlanabileceği, yardım hizmetlerinin ulaştırılabildiği önceden belirlenmiş alanları ifade etmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Etriye, kolon ve kirişlerin içinde bulunan ve boyuna donatıları saran donatılar olarak tanımlanmakta­dır. Etriyeler, düşey ve yatay taşıyıcı sistem elemanlarında boydan boya yerleştirilmekte, uçlarda ise sıklaştırılmaktadır. Etriye sıklaştırması, kolonlarda en az kolon uzun kenarı kadar, kirişlerde ise en az kiriş yüksekliğinin iki katı kadar bir bölgede yapılmalıdır. Kolonlar ile kirişler bağlantı bölge­leri, deprem sırasında etkiye en fazla maruz kalan yerler olduklarından bu bölgelerin, daha sık etriye ile sarılması gerekmektedir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Döşemeler; kirişli döşemeler, kirişsiz (mantar) döşemeler, dişli (nervürlü) döşemeler, asmolen döşemeler ve kaset(ızgara)-kiriş döşemeler olmak üzere sınıflandırılabilirler. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde “Bütünleşik Afet Yönetim Sistemi” kapsamında önceden belirlenen plan ve kurallar çerçevesinde ihtiyaca uygun, doğru ve zamanında müdahale ile yapılan işlemlerin bütününe olay yeri yönetimi denir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Anadolu’nun güneyinde, Afrika Levhası ile Anadolu Levhacığı’nın sınırını oluşturan dalma-batma zonu ve Afrika Levhası ile Arap Levhacığı’nın sınırını oluşturan Ölü Deniz Fayı ve devamı niteliğindeki Doğu Anadolu Fayı Güney Anadolu Deprem Bölgesini kontrol eden ana tektonik hatları oluşturur.

Yanıt Açıklaması: Sakınım bandı, yüzey faylanması tehlike kuşağının her iki tarafında, fayın belirlenmesi ve haritalanmasındaki hata payını azaltmak ve güvenli bir mesafe bırakarak, tahmini yüzey faylanması tehlike kuşağının mühendislik yapılarında oluşturacağı deformasyonun etkisini düşürebilmek için oluşturulan bir kuşaktır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Perdeler, bina içinde elden geldiğince simetrik yerleştirilmeli binanın her iki yönünde en az ikişer, toplamda en az dört perde bulunmalıdır.