Özel Gereksinimli Bireyler İçin Afet ve Acil Durum Yönetimi

Yanıt Açıklaması: Afete hazırlık eğitim materyalleri, erken uyarılar ve kriz sırasında halka verilen bilgiler; sıklıkla görme veya işitme yetersizliğine sahip özel gereksinimli bireylerin rahatlıkla erişebileceği biçimlerde sunulmamaktadır. Bu durum hayati önem taşıyan uyarı ve ipuçlarının kaçırılmasına neden olabilmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Akut aşama afet ve acil durum hallerini takip eden 6-12 hafta içerinde yapılan müdahalelerden oluşmaktadır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Tek yönlü iletişim, bir gönderenden bir ya da çok alıcıya mesajın gönderilmesidir. Amaç, mesajın alıcıya ulaştırılmasıdır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Özel gereksinimli bireyleri acil durum ve afet halleri karşısında diğer bireylere kıyasla daha dezavantajlı kılan birtakım faktörlerden kaynaklanmaktadır. Bu faktörler sadece sahip olunan özel gereksinim türüne dayalı güçlüklerle sınırlı kalmamakta, destek alınan aile ve yakınlardan ayrı düşmek, donanım ve yardımcı cihazların kaybı ve hasar görmesi ve bilgiye ulaşma zorluğu gibi konular da acil durum ve afet hallerinde özel gereksinimli bireyler açısından problem oluşturmaktadır. Bu durum, acil durum ve afet hallerinde özel gereksinimli bireylere yönelik rehabilitasyon hizmetlerine verilmesi gereken öneme işaret etmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Okul ortamında gereksinim duyulabilecek güvenlik becerilerini; yabancı kişilerin kaçırma girişimlerinden korunma, cinsel istismardan korunma ve fiziksel/duygusal istismardan korunma olmak üzere üç başlık altında inceleyeceğiz.

Yanıt Açıklaması: Kapıyı çalan yabancı kişilerden korunma için gereksinim duyulabilecek beceri basamakları şu şekilde sıralanabilir; kapı zili çalındıktan sonra çocuğun kapıyı kapalı tutması, ev içerisinde aile üyelerinden birinin bulunduğu ortama gitmesi, aile üyelerinden birine kapıda yabancı bir kişinin olduğunu bildirmesi, evde herhangi bir aile üyesi yoksa kapıyı yabancı kişiye kapalı tutması

Yanıt Açıklaması: Yüzme öğrenme ve su güvenliği sağlama afet ve acil durum yönetiminin özel gereksinimli bireylerde afet öncesi güvenlik planlamaları arasında yer alır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Acil durum hallerinde hizmetlere erişilebilirliğin sağlanması için kayıt ve yönlendirme prosedürlerini incelenmesi, gereksinimlerin tanımlanması sağlanmalıdır. Bu amaçla aşağıdaki basamaklar önerilebilir: Afet ve acil durum anında kayıt formları ve ilk bilgi materyali her gereksinim türüne uygun biçimde kullanılabilecek şekilde hazır bulunmalıdır. Kayıt formlarındaki bu tür düzenlemelerden işaret dili tercümanlarının, acil durum ekibinin haberdar olması sağlanmalıdır. Kayıt işlemini tamamlamak için yardıma ihtiyacı olanlara gereken yardımların sunulması sağlanmalıdır. Kullanılması planlanan tüm materyal özel gereksinimli bireylerin kendilerini tanıtmalarına cesaretlendirici şekilde olmalıdır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bireyin bozukluk/zedelenme sonucunda yapması gereken bir etkinliği yerine getirmede yeterli olmaması, kapasitenin sınırlanması ya da bir organın işlevini yitirmesi olarak tanımlanabilir. O¨rneğin; göz sinirlerinde oluşan tahribat sonucu bireyin görememesi ya da bacaklarını kaybeden bir bireyin yürüyememesi bozukluk/zedelenmenin yetersizlik/güçlük durumuna dönüştüğü anlamına gelir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Afet ve acil durum hallerini takip eden ilk 6 ila 12 hafta içerisinde yapılan öncelikli müdahale şunları içerir (WHO, 2005): • Hayat kurtarmak ve özel gereksinimliliğe yol açabilecek durumların .nüne geçmek için yaralıların tespiti ve uygun tıbbi müdahale • Kamp ve geçici barınaklardaki özel gereksi nimli bireylerin tespiti • Afet ve acil durum öncesinde de özel gerek sinimi bulunan bireylerle ilgilenilmesi ve bu bireyler arasında ikamet ettikleri yerden uzaklaşmak durumunda kalmış olan ve/veya aile ve yakınlarını kaybetmiş olanların tespiti • Özel gereksinimlilik durumuna yol açabi len yaralanmaların takibi ve bunların şiddetini azaltıcı tedavi ve müdahalelerin uygulanması, • Ülkenin hali hazırda sahip olduğu tıbbı, cerrahi ve rehabilitasyon kaynaklarının ve koşullarının kullanılması Doğru yanıt "E" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Zihinsel yetersizliğin doğum sonrası nedenleri ise çocuğun geçirdiği hastalıklar (menenjit vb.), çocuğun geçirdiği kazalar, çocuğun maruz kaldığı yetersiz ve dengesiz beslenme ile ihmal ve istismar olarak sıralanabilir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye, Özel Gereksinimli Bireylerin İnsan Haklarına Dair Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'ni 2009'da imzalamıştır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yanıp sönen uyarı lambalarını kaldırmak hatalı bir davranış olacaktır. Tam aksine bu uyarı lambalarını tüm araçlarda bulundurmak gereklidir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Alternatif ve destekleyici (ADİ) iletişim sistemlerine gereksinim duyanlar iki gruba ayrılmaktadır: a) Doğuştan yetersizliği olanlar, b) Konuşma becerisini sonradan yitirenler.Özel gereksinimli bireylerin yanı sıra afet ve acil durum sırasında ya da sonrasında yaşanan olumsuzluklar nedeniyle geçici süreyle konuşma becerisini kaybeden bireyler de ADİ sistemlerinden yararlanabilirler. Yanıt E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bireyin öğrendiği becerileri öğretim koşulları dışında da sergileyebilmesine genelleme denir. Yanıt D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Ek araç kullanmayı gerektiren iletişim araçları, kâğıt-kalem kullanımı gibi temel teknoloji ürünleri ile yüksek teknoloji gerektiren elektronik cihazların kullanımına kadar geniş bir yelpazeye sahiptir. İletişim panoları, konuşma üreten cihazlar ve değiş-tokuşa dayalı sistemler (örneğin, Resim Değiş-Tokuşuna Dayalı İletişim Sistemi-Picture Exchange Communication System [PECS]) yaygın olarak kullanılan ek araç gerektiren ADİ türleri arasındadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Özel gereksinimli bireylerin sahip oldukları gereksinim türüne ilişkin sınırlılıklar  afet ve acil durum anlarında daha kırılgan yapmaktadır. Doğru yanıt "A" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Erişilebilirlik; bir ürün, hizmet, teknoloji ya da ortamın engelliler ve yaşlılar dahil olmak üzere herkes tarafından ulaşılabilir ve kullanılabilir olması anlamına gelmektedir. Yanıt A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Asya kıtasında bulunan ülkelerde yaşayan insanların yalnızca yaklaşık  %13 ulusal afet risk azaltma planı kavramına ilişkin bilgi sahibi olduğu, geri kalan nüfusun ise  Afet ve Acil Durumlarda Özel Gereksinimli Bireylere Sunulacak Hizmetler böyle bir planlamanın varlığından haberdar olmadığı araştırma sonuçlarıyla vurgulanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: evde gereksinim duyulan güvenlik becerilerini; temel ilk yardım becerileri, acil numaraları arama ve yardım isteme, acil durumlarda kapalı alanları tahliye etme, kapıyı çalan yabancı kişilerden korunma ve ürün uyarılarına dikkat etme becerileri olmak üzere beş grupta incelenmektedir.