Özel Gereksinimli Bireyler İçin Afet ve Acil Durum Yönetimi

Yanıt Açıklaması: Ev işlerine yardım etme konusunda yönlendirilme, özel gereksinimli bireylerin ev ortamında gereksinim duyulabileceği güvenlik becerilerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Konuşma cihazları Ülkemizde en az kullanabildiğimiz Alternatif ve destekleyici iletişim sistemlerinden biridir. ülkemizde statik görünümlü konuşma üreten cihaz kullanımına ilişkin örneklere rastlanmamakla birlikte, dokunmatik cihazların konuşma üreten cihaz olarak kullanılabilmesi için sınırlı sayıda yazılım geliştirilmiştir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Statik görünümlü konuşma üreten cihazlar sabit görünümlü, sınırlı sayıda sembol içeren cihazlardır. Sadece her bir sembol için kaydedilen sesli mesajlar kullanılabilir. Daha fazla sayıda sembol içerenler ise boyutları ve ağırlıkları arttığı için taşıma güçlüğü yaratmaktadır. Ayrıca oldukça yüksek maliyetlidir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Acil durum ve afet hallerini takip eden ilk 4 ayın sonrasından itibaren başlayan yeniden yapılandırma aşaması müdahalerini oluşturmaktadır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: E seçeneğindeki müdahale edenlerin ve sığınak sağlayıcılarının ihtiyaç duyduğu malzemelerin sağlanması özel gereksinimli bireyleri temsil eden bireyler ve organizasyonların verebileceği önemli bilgilerden biridir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Özel gereksinimli bireylerin de dahil olduğu afet öncesi planlamaların beş temel stratejiyi içerecek şekilde düzenlenmesi gerekmektedir. Bu stratejiler şu şekilde sıralanabilir: Özel gereksinimli bireylerin tanımlanması, numaralandırılması ve yerlerinin belirlenmesi Planlama aşamasında özel gereksinimli bireyin kendisinin de bulunması Özel gereksinimli bireylere yönelik organizasyonlara katılım sağlama Acil durum planları ve müdahale süreçlerinde ilgili kuruluşlarla koordinasyon sağlama Acil durum planlamasının bir parçası olarak özel gereksinimli bireylerin oluşturduğu örgütleri daha dirençli olmaları konusunda destekleme Doğru cevap B'dir çünkü o ifadenin doğrusu "Planlama aşamasında özel gereksinimli bireyin kendisinin de bulunması" olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Dünya Sağlık Örgütü, engelli bireylerin sosyal uyumu ve fırsat eşitliğini sağlamayı amaçlayan bir rehabilitasyon yaklaşımı olarak “Toplum Temelli Rehabilitasyonu” (TTR) geliştirmiştir. TTR, engelli bireyler için uygun sağlık, eğitim, mesleki ve sosyal hizmet alt yapıyı kurmayı hedeflemektedir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Alternatif ve destekleyici iletişim türlerinin birbirine kıyasla avantaj ve dezavantajları bulunmaktadır: a) İşaret dili ve PECS’e kıyasla konuşma üreten cihazlar maliyetlidir, b) İşaret dilini öğrenmek için bilgiyi akılda tutma ve hatırlama gibi bilişsel becerilere sahip olmak gerekir ancak PECS ve konuşma üreten cihazlar görsel sembollerden oluştuğu için ve herhangi bir önkoşul beceriye gereksinim duyulmadığı için öğrenmek daha kolaydır, c) İşaret diliyle iletişim kurabilmek için iletişim ortağının da işaret dili bilmesi gerekir ancak PECS ve konuşma üreten cihazlarda iletişim ortağının bir eğitim alması gerekmez, d) işaret dili ve PECS toplumsal ortamlarda istenmeyen dikkate neden olurken konuşma üreten cihazların  toplumsal ortamlarda kullanımı istenmeyen dikkate neden olmaz.

Yanıt Açıklaması: STK’lar farklı amaçlar için kurulsalar da genellikle sıralanan şu beş temel özelliği taşımaktadırlar. Bunlar: (a) Ka^r amacı gütmemek (b) O¨zerklik (otonomi) (c) Çoğulculuk (d) Gönüllülük (e) Vizyona ve Bir İdeale Sahip Olmak Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Acil durum ve afet hallerinde özel gereksinimli bireylerin rehabilitasyonu; özel gereksinimli bireylerin acil durum ve afet halleri sırasında ve sonrasında yaşamaları olası zorlukların belirlenmesi, önlenmesi ve/veya en aza indirgenmesi doğrultusundaki çalışmaları kapsar. Madde üç bunlardan biri olmadığı için doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Yer değiştirme cihazları, bireyin vücudunun bir noktadan başka bir noktaya taşınmasını sağlayan cihazlar olarak tanımlanmaktadır. Bu cihazların en bilinen örnekleri tekerlekli sandalye, yürüteç (walker), akülü araba, koltuk değneği olarak sıralanabilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Braille alfabesi,  Lois Braille tarafından geliştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Dünyada konuşma üreten cihazlar, çeşitli nedenlerle konuşamayan bireyler tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak, ülkemizde statik görünümlü konuşma üreten cihaz kullanımına ilişkin örneklere rastlanmamakla birlikte, dokunmatik cihazların konuşma üreten cihaz olarak kullanılabilmesi için sınırlı sayıda yazılım geliştirilmiştir. Özel gereksinimli bireylerin kullanımı için hazırlanan ve deneysel olarak etkisi sınanan ilk uygulama, Dokun Konuş¸ mobil uygulamasıdır. Dokun Konuş kişiye özgü düzenlemeler yapabilme özelliği ile özel gereksinimli ve hastalık ya da travma sonrası konuşma becerisini daha sonra yitiren bireylerin iletişim ihtiyacını karşılamak üzere geliştirilen bir mobil uygulamadır. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Davranışsal öğretim paketlerini “rol-oyun, model olma, geri bildirim, fiziksel ipucu, sözel ipuçları, olumlu pekiştirme” gibi davranışçı yaklaşım ve uygulamalı davranış analizine dayalı öğretim uygulamalarının bir arada kullanıldığı öğretim paketleri olarak tanımlayabiliriz.

Yanıt Açıklaması: Günlük yaşantımızda sıklıkla kullandığımız jestlerden biri olan aynı anda başı iki yana sallama hayır anlamına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yabancı kişilerin kaçırma girişimlerinden korunma, trafikte karşıdan karşıya geçme ya da acil telefon görüşmeleri yapabilme güvenlik becerilerinden bazılarıdır.

Yanıt Açıklaması: Dünya Sağlık Örgütüne göre acil durum ve afet hallerinin ardından: Özel gereksinimli bireylerin temel ihtiyaçlarını karşılamalarını sağlayacak kaynaklara ve sağlık hizmetlerine ulaşımı, diğer bireylerinkinden çok daha güç olmaktadır. Tedavi edilmemiş ya da yanlış tedavi edilmiş yaralanma ve kırıklar normal şartlarda önlenebilmesi mümkün olan ölümlere ve çeşitli işlev ve yeti yitimi durumlarına yol açmaktadır. Ampütasyon, omurilik zedelenmesi, beyin travması, kırık ve çıkıklar ile akıl ve ruh sağlığı ile ilgili sorunlar gibi durumlar özel gereksinimli hale gelmiş yeni grupların oluşmasına yol açmaktadır. Uygun rehabilitasyon servisleri, özel gereksinimli bireylerin afet ve acil durumlarla daha iyi baş etmelerine ve bu durumlar sonrasında topluma tekrar uyum sağlamalarına yardımcı olmaktadır. Doğru cevap A'dır çünkü yukarıdaki maddeler arasında bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Uyarı Cihazları: İşitme yetersizliği olan bireylerin dikkatini çekmek için kullanılan yükseltilmiş ses ve/veya görsel bir sinyal ve titreşim sağlayan cihazlar olarak tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: Toplum temelli rehabilitasyon hizmetlerinin doğasının daha iyi anlaşılabilmesi için verilebilecek örneklerden biri, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki mesleki rehabilitasyon ofisleridir (Vocational Rehabilitation Offices). ABD’nin her eyaletinde en az bir tane bulunan ve bütçesi devlet tarafından karşılanan bu ofislerin kuruluş amacı, iş bulmak isteyen özel gereksinimli bireyleri destekleyerek onları mümkün olduğunca bağımsız kılabilmektir. Doğru yanıt "C" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: EHİS’i imzalayan devletlerden sözleşme ile ilgili yargı sürecini yerine getirirken şu prensipler çerçevesinde hareket etmeleri beklenmektedir: a. Engelli bireylerin insanlık onuruna ve bireysel farklılıklarına saygı gösterilmesi, b. Ayrımcılık yapılmaması, c. Tüm engellilerin topluma eksiksiz ve aktif katılımlarının sağlanması, d. Fırsat eşitliği, e. Erişilebilirlik.