Özel Gereksinimli Bireyler İçin Afet ve Acil Durum Yönetimi

Yanıt Açıklaması: Alanyazında rehabilitasyon hizmetleri birçok şekilde sınıflandırılsa da temel olarak koruyucu, tıbbi, mesleki, psiko-sosyal, ev ve toplum temelli rehabilitasyon basamaklarından oluşmaktadır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Acil durum paketi içerisinde bulundurulması önerilen malzemeler şunlardır: U¨ç gün yetebilecek kadar konserve ve kon- serve açacağı U¨ç gün yetebilecek kadar su (kişi başı gün- lük 3 litre kadar su) Pille çalışan radyo ve yedek pil El feneri ve yedek pil İlk yardım malzemeleri Tuvalet ka^ğıdı gibi temizlik malzemeleri Su almayan bir kutuda bulundurulan kibrit ve/veya çakmak Düdük Yedek giysi ve battaniye, Kimlik kartı fotokopileri Para Bireyin özel gereksinime ilişkin ilaç, gözlük, işitme cihazı için pil gibi madde ve materyaller Evde bebek varsa, mama, bebek bezi, emzik gibi malzemeler Varsa aileye mahsus diğer malzemeler

Yanıt Açıklaması: Otizm spektrum bozukluğu; belirtileri yaşamın ilk üç yılında başlayıp etkileri genellikle yaşam boyu süren, diğer insanlarla etkileşimi, iletişimi ve bireyin öğrenmesini etkileyen nörogelişimsel bir bozukluktur.

Yanıt Açıklaması: I.Öncelikle sakin olun. II.Bireyi tedirgin edici davranışlarda bulunmayın. III.Derhal 112‘yi arayın Acil durum anında yapılması gereken üç maddedir.

Yanıt Açıklaması: Alternatif ve destekleyici iletişim (ADİ) sistemleri, sözlü iletişim becerilerinde geriliği olan bireylerin halihazırdaki iletişim becerilerinin (örneğin sözlü ya da yazılı iletişim) yerine geçmeyi ya da bu becerileri desteklemeyi amaçlayan sistemlerdir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Doğum öncesi etkenlerden bazıları anne yaşı, annenin kullanmış olduğu ilaçlar, annenin geçirdiği hastalıklar, sigara, alkol ve radyasyon gibi etkenler, annenin geçirdiği gıda zehirlenmeleri olarak sayılabilir. Annenin 17 yaşın altında ve 35 yaşın üstünde çocuk sahibi olması, çocuğun yetersizliği olma olasılığını artırmaktadır. Annenin hamilelik döneminde düzenli ve dengeli beslenmesi, çocuğun gelişiminin sağlıklı ilerlemesi için önemli bir etkendir. Anne adayının geçirdiği ve bebeğe de geçen rubella gibi enfeksiyonlar bebeğin anomali ile doğmasına neden olabilmektedir. Yapısal ve genetik bozukluklar, annenin maruz kaldığı ilaçlar ve kimyasallar, vitamin eksikliği, annenin şeker ya da epilepsi gibi kronik hastalıkları, doğum kanalının yapısal bozuklukları ve anne ile baba arasındaki kan uyuşmazlığı da bireyin yetersizliğe sahip olmasında etkili olabilen doğum öncesi etkenler arasında sayılmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İş yerinde özel gereksinimli bireylerin güvenliğinin sağlanmasıyla ilgili birtakım öneriler şunlardır: İş yerinin içerisinde ve çevresinde erişim rampaları ve otomatik kapıların oluşturulması, Ekstra aydınlatma sisteminin oluşturulması, Çalışma saatlerinin değiştirilmesi veya esnek çalışma saatleri (örneğin, iş yoğunluğunun az olduğu zamanlarda görevler verilmesi ya da tehlikeli iş aletlerinin taşınması, kaldırılması) oluşturulması, İş yerinde özel gereksinimli bireyi tacizden, fiziksel/duygusal istismardan korumak için bir plan hazırlanması. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Acil durumlarda yararlanılacak olan kurtarma yardım alanı şu alanlardan biri olabilir: Dumana karşı korunaklı bir mekânda merdiven sahanlığının bir kısmı, Çıkış merdivenine bitişik konumdaki dış balkonun bir kısmı, Çıkış mekanına bitişik konumda olan bir saatlik yangın dayanımı olan koridorun bir kısmı, Dışarı çıkılan ve binanın içinden en az bir saat yangına dayanıklı kapılarla ayrılmış olan bir çıkış mekanı içindeki merdiven sahanlığının bir bölümü, Binanın diğer kısımlarından duman bariyeri ile ayrılmış yerel yönetim tarafından da onaylanmış olan bir alan veya oda. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Acil durum ve afet hallerinde özel gereksinimli bireylerin rehabilitasyonu ile ilgili yaşanan zorlukların ilki ve belki de en temeli; genel olarak özel gereksinimli bireylerin yaşadıkları fiziksel, çevresel, sosyal ve psikolojik güçlük ve bariyerlere ilişkin bilgi ve farkındalık eksikliğidir. Doğru yanıt "D" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Triyaj; acil yardım birimine başvuran bireylerin, hastalık veya yaralanmalarının şiddetinin tanımlanması ve yaşam risklerinin düzeyine göre sınıflanması işlemidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Psiko-sosyal rehabilitasyon, engelli bireyin yaşadığı topluma uyumunu kolaylaştıracak psiko-sosyal hizmetlerdir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Acil durum planlamacıları işbirliği çalışmaları kapsamında şunları yapabilir: Özel gereksinimli bireylerin bulunabileceği bina ve tesislerin (örneğin, spor sahası, okul, bakım evi, meslek kursu) ne şekilde ve hangi sıralamayla tahliye edilmeye başlayacağını bildiren bir uyarı hattı oluşturma yararlı olacaktır. Boşaltılan binalara veya sığınaklara acil durum malzemelerinin nasıl taşınacağının planlara dahil edilmesi önemlidir. Bu tesislere su, gıda ve tıbbi malzeme temin etmek için tesis personeli ve nakliye araçları ile taşınması için planlama yapmalıdır. Özel gereksinimli bireyleri bir yerden başka bir yere naklederken, bireylerin bakıcıları ve/veya ebeveynlerinin ulaştırma sürecine nasıl dahil edileceğini planlamalıdır. Bütün maddeler doğru olduğu için doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bu modele göre söz konusu yetersizlik ve/veya işlev bozukluğunun ortadan kaldırılması, var olan problemin de ortadan kaldırılması için yeterli görülmekteydi.

Yanıt Açıklaması: Otizm spektrum bozukluğu erkeklerde kızlara kıyasla daha sık görülür. Sorudaki diğer ifadeler doğrudur. Dolayısıyla yanıt D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Özel gereksinimli bireylerin toplumda bağımsız olarak hayatlarını sürdürebilmeleri için bazı temel becerileri yerine getirebiliyor olmaları gerekir. Bu beceriler arasında; sosyal beceriler, dil ve iletişim becerileri, özbakım becerileri, akademik beceriler ve uyumsal beceriler sayılabilir.

Yanıt Açıklaması: Fiziksel ipucu, bireyin hedef davranışı doğru bir biçimde yerine getirme olasılığını arttıran fiziksel yardımdır. Bu bağlamda verilen örnekteki yardım fiziksel ipucu ile örtüşmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bireye öğretilmek istenen beceriyle ilgili sistematik olarak ipucu sunulması ve birey bu beceriyi öğrenmeye başladıktan sonra kullanılan ipucunun yavaş yavaş azaltılması (silikleştirilmesi) veya artırılması süreci, Yanlışsız Öğretim Yöntemleri olarak adlandırlır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Yapılan araştırmalar, zihin yetersizliği olan bireyler ve otizmli bireylerin normal zamanlarda kayıp olayına en fazla karışan gruplar olduğunu göstermektedir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Alternatif ve destekleyici iletişim sistemleri sözlü iletişim becerilerinde geriliği olan bireylerin halihazırdaki iletişim becerilerinin (örneğin sözlü ya da yazılı iletişim) yerine geçmeyi ya da bu becerileri desteklemeyi amaçlayan sistemlerdir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Resim değiş-tokuşuna dayalı iletişim sistemi (PECS), özellikle otizmli bireyler için geliştirilmiştir. Otizmli bireylerin yaklaşık %60’ına zihinsel yetersizlik de eşlik etmektedir. Dolayısıyla tüm becerileri öğretmek için yapıldığı gibi iletişim becerilerini de öğretmek için becerileri aşamalandırmak gerekmektedir. Bu bağlamda PECS 6 evreden oluşmaktadır ve her bir evrede farklı bir iletişim amacı kazandırmak amaçlanmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.