Özel Gereksinimli Bireyler İçin Afet ve Acil Durum Yönetimi

Yanıt Açıklaması: Zihinsel yetersizliği olan bireylerin bellek ile ilgili bazı sorunlar yaşadığı bilinmektedir. Genellikle bilgiyi hatırlamada daha fazla zamana ihtiyaç duymaktadırlar. O¨zellikle kısa süreli bellekte, bir diğer deyişle birkaç saniye ya da birkaç saat önce öğrendiği bilgileri hatırlamada sorunlar yaşamaktadırlar. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Pozisyonlama cihazlarının temel amacı, özel gereksinimli bireyin istenen etkinlik veya işlevin gerektirdiği en uygun vücut duruşunu almasını sağlamaktır. Pozisyonlama cihazlarının kullanımına nesneyi bir yerden başka bir yere taşımak için kolları dik tutma, yemek yeme, yazı yazma, karşılıklı konuşma gibi etkinlikler için oturur halde bekleme ve uyku için yatış pozisyonuna gelme gibi etkinlikler örnek olarak gösterilebilir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Acil durum asansörleri acil durumlarda yalnızca fiziksel yetersizliği olan bireyler tarafından kullanılmalıdır. Diğer bireylerin tahliye merdivenlerini kullanmaları gerekmektedir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Dünya Sağlık Örgütü 2011 yılında yayımladığı raporda dünya nüfusunun yaklaşık %15’nin engelli olduğunu, bunların %2-4 arasındaki nüfusun işlevlerinde ise ciddi sıkıntılarının olduğu ifade edilmektedir. Bir başka ifadeyle tahmini rakamlara göre dünyada 1.125.000.000 kişi engelli olarak yaşamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de erişilebilirliğin sağlanmasına yönelik standartlar bağlamında erişilebilirlik çalışmaları genel olarak aşağıdaki başlıklarda  erçekleştirilmektedir • Bina ve açık alanlara erişilebilirlik (konut, iş ve alışveriş merkezleri, eğitim, sağlık vb binalar; kent, şehir, bölge vb. ölçekteki açık alanlar) • Ulaşımda erişilebilirlik (Demiryolları, metro, otobüs işletmeleri, hava yolları, toplu taşıma araçları vb.) • Hizmetlere erişebilirlik (Eğitime, sağlık uygulamalarına, istihdama, adalete, kültürel yaşama, dinlenme, boş zaman aktivitelerine, spor faaliyetlerine, siyasal ve toplumsal yaşama) • Bilgi ve bilişim teknolojilerine erişebilirlik (Kamu web sitelerine, internet teknolojilerine, sanal kütüphanelere erişim)

Yanıt Açıklaması: AAIDD’nin zeka bölümünü temel alan ve yaygın biçimde kabul gören sınıflandırmasına göre, 70-50 zeka puanı hafif düzeyde yetersizliği, 55/50-35 orta düzeyde zihinsel yetersizliği, 40/35-25 ağır düzeyde zihinsel yetersizliği ve 25 ve altı ileri derecede ağır düzeyde zihinsel yetersizliği ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Gelişen teknolojiyle birlikte fiziksel yetersizliği olan bireylerde kullanılan yüksek teknolojili cihazlarda artış görülmektedir. Akülü¨ sandalyeler, terapotik robotlar, gelişmiş¸ kas uyarım cihazları, artırılmış sanal gerçeklik uygulamaları gibi. Terapötik robotlar fiziksel yetersizlikleri olan bireylere temel hareketleri (oturma, kalmak, yürüme, uzanma gibi) kazandırmak amacıyla kullanılan robotlardır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Otizm spektrum bozukluğu; belirtileri yaşamın ilk üç yılında başlayıp etkileri genellikle yaşam boyu süren, diğer insanlarla etkileşimi, iletişimi ve bireyin öğrenmesini etkileyen nörogelişimsel bir bozukluktur.

Yanıt Açıklaması: Türkiye'de özel gereksinimli bireylere bakım hizmetleriÇalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı sorumluluğu altında sunulmaktadır. Yanıt C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İşitme yetersizliği gösteren bireylerde kullanılacak yardımcı teknolojilerin değerlendirilmesinde dikkat edilecek noktalar ise var olan işitme eşiğinin ve bireyin bağımsız yaşama düzeyinin doğru olarak tespit edilmesidir. İşitme yetersizliği gösteren bireylerde yardımcı teknolojilerin kullanımının amacı, bireylerin var olan işitme eşiklerini etkin şekilde kullanmak ve bireylerin iletişim sınırlılıklarını gidermektir. Ayrıca bireylerin çevresel uyarıları fark edebilmelerini ve gereken önlemleri alabilmelerini sağlamak amacıyla çeşitli görsel uyarı sistemleri geliştirilmiştir. Doğru cevap E‘dir.

Yanıt Açıklaması: Görme yetersizliği olan bireyler için uygun yardımcı teknoloji cihazı/hizmetini belirmenin anahtar noktaları; bireylerin yetersizliğinin türü, şiddeti ve birincil duyu kanalının belirlenmesidir. Birincil duyu kanalı görme yetersizliği olan bireylere sunulacak eğitsel ve sosyal desteklerin doğru olarak belirlenmesinde çok önemli bir bilgidir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Dünya Sağlık Örgütü 2011 yılında yayımladığı raporda dünya nüfusunun yaklaşık %15’nin engelli olduğunu, bunların %2-4 arasındaki nüfusun işlevlerinde ise ciddi sıkıntılarının olduğu ifade edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yardımcı teknoloji cihazları, özel gereksinimli bireylere işlevsel yaşam becerileri kazandırmak ve var olan becerilerini daha akıcı şekilde kullanmalarını sağlamak amacıyla kullanılan ekipman veya parçası, yazılım ya da ürün sistemi olarak tanımlanabilmektedir. Yardımcı teknoloji hizmetleri ise özel gereksinimli bireylere yardımcı teknoloji araçlarının seçimi, edinilmesi veya kullanımı için sunulan hizmetlerin bütününü kapsamaktadır. Yanıt A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Okuma kalemi, görme yetersizliği olan bireyler tarafından kullanılan yüksek teknolojili bir cihazdır. Okuma kalemi, bir sensör yardımıyla üzerinden gezdirildiği metni tarayarak, seslendirir ve üzerinde bulunan ekrandan yazıyı gösterir.

Yanıt Açıklaması: STK’lar farklı amaçlar için kurulsalar da genellikle aşağıda sıralanan beş temel özelliği taşımaktadırlar: a. Kâr amacı gütmemek b. Özerklik (otonomi) c. Çoğulculuk d. Gönüllülük e. Vizyona ve Bir İdeale Sahip Olmak Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Rehabilitasyon hizmetleri kısaca şu şekilde tanımlanabilir: a) Koruyucu rehabilitasyon, engelliliğe yol açabilecek durumların önlenmesi, erken tanılama hizmetleri ile engellilik derecesinin ilerlemesinin önlenmesidir. b) Tıbbi rehabilitasyon, engelli bireyin engeli nedeniyle yaşadığı fizyolojik yetersizliklerin tıbbi tedavi uygulamalarıyla ortadan kaldırılması çalışılmasıdır. Engelliğin tamamen ortadan kaldırılamayacağı anlaşılırsa en aza indirilmek hedeflenir. c) Mesleki rehabilitasyon, engelli bireyin işe yerleştirilerek bağımsız bir şekilde yaşamını sürdürebilmesi için ihtiyacı olan mesleki rehberlik, iş ve mesleğe uygun beceri eğitimini ve izleme süreçlerini almasıdır. d) Psiko-sosyal rehabilitasyon, engelli bireyin yaşadığı topluma uyumunu kolaylaştıracak psiko-sosyal hizmetlerdir. e) Ev rehabilitasyonu, evde bakım hizmeti alan engelli bireylerin yaşadıkları ortamda var olan performanslarını en iyi şekilde kullanmalarını sağlayarak engelli bireylerin kendilerini yeterli hissetmelerini sağlamaya yönelik sunulan hizmetleridir. f) Toplum temelli rehabilitasyon, engelli bireylerin topluma tam katılımlarının sağlanabilmesi için toplumu bilinçlendirme, sosyal kaynaştırma ve eğitim gibi hizmetleri kapsamaktadır.

Yanıt Açıklaması: İşitme yetersizliği gösteren bireyler tarafından kullanılan alt yazılı telefon, kullanıcıların birbirlerine hem sesli hem de yazılı mesajlar ulaştırarak görüşme yapmalarına olanak sağlayan orta düzey teknolojili cihazlardandır. Yanıt D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Soruda yer verilen ifadeler Otizm spektrum bozukluğu olan bireylerde gözlenen sorunlardır. Yanıt A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Fiziksel yetersizlikler sinir sisteminin zarar görmesi, geçirilen hastalıklar, kazalar ya da genetik sorunlardan dolayı kas, iskelet ve eklemlerin görevini yerine getirememesi sonucu hareketle ilgili yetersizliklerin oluşmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Kanun (yasa), anayasaya uygun olarak çıkarılan, bir devletin ya da toplumsal düzenin sağlıklı bir biçimde yönetilmesi ve sürdürülmesi için geçerli olan yazılı hukuk kurallarıdır.