Afet Ekonomisi Ve Sigortacılığı

Yanıt Açıklaması: CRED (Centre for Research on the Epidemiology of Disasters) tarafından yapılan sınıflandırmaya göre doğal afetleri üç ana başlık altında toplayabiliriz. Bunlardan ilki “biyolojik afetler”dir. Biyolojik afetler ise üç alt başlık altında incelenir: “Salgın (epidemik) enfeksiyon hastalıkları” (viral, bakteriyel, parazitsel, mantarsal ve ölümcül protein hastalıkları); “zararlı böcek istilaları” ve “hayvan izdihamları”. İkinci afet ana başlığı “jeofiziksel afetler”dir. Bunlar “depremler”, “volkanik patlamalar” ve “kuru heyelanlar”dır (toprak, kaya vb. materyallerin kütlesel olarak kayması, göçükler). Üçüncü ana başlığımız ise “iklimsel afetler”dir. İklimsel afetler iki alt başlık altında incelenir. Bunlardan birincisi “hidrolik afetler”dir. Bunlar kendi arasında “seller” ve “sulu heyelanlar” olarak ikiye ayrılır. İkinci ana başlık ise “meteorolojik afetler”dir. Bunların arasında “fırtınalar” (tropik tayfunlar ve bölgesel fırtınalar), “aşırı sıcaklık değişimleri” (sıcak hava, soğuk hava, aşırı kış koşulları), “kuraklık” ve “güçlü yangınlar” gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bir ülkenin vatandaşları 1 Ocak’tan 31 Aralık’a kadar çalışır, mal ve hizmet üretir. Daha önceki bölümlerden hatırlayacağınız üzere bu mal ve hizmetlerin piyasa fiyatlarından değerine “gayri safi millî hasıla” adını veriyoruz. Gayri safi millî hasıla ortaya çıkarken katkıda bulunan üretim faktörleri de gelir elde ederler. Ücret, kâr, faiz ve rant şeklindeki bu üretim faktörleri gelirlerinin toplamına da “millî gelir” denilmektedir. Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Ekonominin on temel ilkesi bulunmaktadır ve bunlardan biri de "Bedava yemek diye bir şey yoktur, her şeyin mutlaka bir bedeli vardır." ilkesidir. Bu ilkeye göre, bedava yenen bir yemek için harcadığınız zamanın bile bir alternatif getirisi vardır. İstediğimiz herhangi bir şeyi elde edebilmek için, istediğimiz diğer bir şeyden vazgeçme zorunluluğumuz vardır ve buna ödünleşme adı verilmektedir. Soruda bahsi geçen ve örneği verilen ilke, bu ilkedir.

Yanıt Açıklaması: Gelir yöntemiyle GSYH şu şekilde ifade edilebilir: GSYH=Ücret+Faiz+Rant+Kar+Dolaylı vergiler+Amortismanlar

Yanıt Açıklaması: Ekonominin genişleme dönemlerinde enflasyon artmakta, daralma dönemlerinde ise azalmaktadır. Eğer enflasyon talep itişli ise enflasyon ve faizler arasında ters yönlü bir ilişkinin varlığından söz edilebilir.

Yanıt Açıklaması: Şiddetine göre enflasyon temelde üç farklı şekilde kendini gösterir. Bunlar; Ilımlı Enflasyon, Yüksek Enflasyon (Dörtnala enflasyon) ve Hiperenflasyondur.

Yanıt Açıklaması: Talebin fiyat esnekliği “talep miktarının ilgili malın fiyatında meydana gelen değişmeye verdiği tepkinin ölçüsüdür Talebin fiyat esnekliği katsayısı bir firmanın gelirini (hasılatını) önemli ölçüde belirleyen bir kavramdır. Sattığı ürünün fiyatını artırarak gelirini artırmayı düşünen bir firma için sattığı ürünün talebinin fiyat esneklik katsayısı düşük olmalıdır. Böylece ürettiği malın fiyatını artırsa bile talep miktarı fazla düşmeyeceği için gelirini artırabilecektir

Yanıt Açıklaması: Mal ve hizmetlerin insan ihtiyaçlarının gide rilmesinde kullanılmasına “tüketim” adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Merkez Bankasının para politikası aracı olarak kullandığı önemli bir diğer araç ise reeskont oranıdır. Burada Merkez Bankasının reeskont oranını kullanarak para arzını nasıl kontrol ettiğini anlayabilmek için reeskont oranının ne ifade ettiğini bilmek gerekir. Reeskont, iskonto edilmiş değerli menkul kıymetlerin belirli bir bedel karşılığında yeniden iskonto edilmesi anlamına gelir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: 1950’li yıllarda ortaya atılan Philips Eğrisi, 1970’lerde görülen stagflasyon olgusuyla tartışmalı bir hâle gelmiştir. Stagflasyon, enflasyon ile işsizliğin bir arada görüldüğü ekonomik durumu ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Maliyet çekişli enflasyon, üretim girdilerinin maliyetlerinde meydana gelen artışların fiyatlar genel düzeyini arttırmasını ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Afetlerin doğrudan ekonomik kayıpları yedi kategoride incelenebilir (Ural, 1999’dan aktaran, Güvel, 2001, 65): • Yapıların yeniden yapılmasının veya onarılmasının maliyeti, • Yapıların içindeki özel malların zararı, • Yapıların içindeki ticari mallara gelen zarar, • Yapıların onarılması için gereken zamanda eğitim, hizmet ve ticaretin aksaması, • Gerektiğinde konut ve işyerlerinin taşınma maliyeti, • Gelir kaybı, • Kira kaybı.

Yanıt Açıklaması: Arz, firmaların belirli bir dönemde çeşitli fiyat düzeylerinde bir maldan satmak (üretmek) istedikleri miktarlardır. Piyasa arzının temelinde firmaların bireysel arzları vardır. Her bir firmanın bir malın değişik fiyatlarından satmaya (üretmeye) hazır olduğu miktarlar farklıdır

Yanıt Açıklaması: Açık piyasa işlemleri, Merkez Bankasının para arzını kontrol etmek amacıyla para ve sermaye piyasalarında hazine bonosu, tahvil ve hisse senedi alım satımı yapmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Enflasyon ile işsizlik arasındaki ters yönlü ilişki Philips Eğrisi ile açıklanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Merkez Bankası’nın para politikası uygulamalarında kullandığı politika araçları temel olarak açık piyasa işlemleri, zorunlu karşılıklar ve reeskont oranıdır.

Yanıt Açıklaması: Bir toplumun ürettiği mal ve hizmet miktarının artması bireylerin eskisine göre daha çok mal ve hizmet tüketebildiğini ve böylece ülke refahının arttığı anlamına gelir. Üretim faktörlerindeki sürekli artışlar ve teknolojik ilerlemeler ülkenin üretebileceği mal bileşimlerini artırır yani üretim imkanları eğrisi bütünüyle sağa kayar (orijinden uzaklaşır) ve “ekonomik büyüme” olgusu yaşanır. Aşağıdaki şekilde de bu durum ifade edilmiştir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğal faktörler: Bölgenin iklimi, bitki örtüsü gibi iklimsel ve coğrafî karakteristik, genel ya da anlık hava koşulları, arazinin yapısı, jeolojik, tektonik ve sismolojik özellikleri (zemin özellikleri, volkanizma, fay hatları açısından sahip olunan özellikler).

Yanıt Açıklaması: Bir mal veya hizmetten tüketirken tükettiğimiz son birimin toplam faydada meydana getirdiği değişikliğe marjinal fayda denir. Bir mal veya hizmetten tükettiğimiz ilk birim en yüksek marjinal faydayı sağlar. Daha sonraki birimlerin marjinal faydası giderek azalır.

Yanıt Açıklaması: İstek ve talep: Bir mal veya hizmeti satın almayı aklımızdan geçirirsek (hayal edersek) bu sadece bir istek olur, bunun ekonomik anlamda talep sayılabilmesi için isteğin yanında yeterli alım gücümüz olmalı (yani satın alma yeteneğine sahip olunmalı) ve satın alma amacıyla o mal veya hizmetin piyasasına yönelmiş olmalıyız. Bireysel talep , bir tüketicinin bir maldan belirli bir dönemde değişik fiyatlardan satın almak istediği mal veya hizmet miktarlarıdır. Marjinal fayda: Bir mal veya hizmetten tüketirken tükettiğimiz son birimin toplam faydada meydana getirdiği değişikliğe marjinal fayda denir. Piyasa talep eğrisi: Bir mal veya hizmetin piyasa talep eğrisi ise o mal veya hizmetin bireysel talep eğrilerinin toplamından ibarettir. Dolayısıyla soruda verilen tanım, "piyasa talebi" kavramına aittir.