Afet Ekonomisi Ve Sigortacılığı

Yanıt Açıklaması: Kişiye yönelik saf riskler, gelir kazanma özelliğinin kaybedilmesine bağlı olarak gelirin ya da mal varlığının azalma olasılığı ile ilgilidir. Ancak yaşlanma öngörülebilen bir durum olduğu için risk sayılmaz.

Yanıt Açıklaması: Özel riskler, kişisel olaylardan dolayı ortaya çıkan ve genelde büyük kitleleri değil belirli kişileri etkileyen risklerdir. Bir işyerine hırsız girmesi, bir evin yanması, bir kişinin kaza geçirmesi özel risklere örnek olarak verilebilir. İşsizlik, savaş, yüksek enflasyon, doğal afetler ise temel riskler arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sigorta genel şartları: Hazine müsteşarlığı tarafından düzenlenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Olay Tahribatı: Doğal afetlerin doğrudan ve dolaylı etkilerine bağlı tahribatı ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Bir sigorta anlaşmasında suistimal edilen kişiler, zamanla sigorta piyasasından geri çekildiği için sigorta primleri yükselmektedir.

Yanıt Açıklaması: Özellikle az gelişmiş ülkeler doğal afet sonrasında yeterli kaynak bulamadıkları için afet yaralarını sararken uluslararası kuruluşlardan ve özellikle gelişmiş ülkelerden ayni ve nakdî yardım sağlamaya çalışırlar. Ayni yardımlar çok çeşitli olabilir. Hazır gıda ve mamalar, süt, süt tozu, konserve, çadır, battaniye, giysi, ısınma ve yemek pişirme araçları vb. gibi çok çeşitli yardımlar yapılabilmektedir. Nakdî yardımlar ise genellikle hibe şeklindedir ve çoğunlukla hükümet aracılığı ile ihtiyaç sahiplerine ulaştırılır.

Yanıt Açıklaması: Sorumluluk Sigortaları, sigorta ettirenin sorumluluğu dahilindeki eylem ve fiillerden veya kazalardan dolayı üçüncü şahısların mallarında ve canlarında meydana gelen zararları tazmin eden sigortalardır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: 1.seçenekte yer alan tanımda geçen ‘’planlı ve beklenen bir şekilde ’’ ifadesi yanlıştır.  Afetler aniden ve umulmadık bir şekilde ortaya çıkan olaylar olarak tanımlanabilir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Oluşumları tabiat olaylarına dayanan afetler, doğal afetlerdir. Doğal afetler de kendi içinde; • Ani Gelişen Doğal Afetler (Deprem, Sel, Toprak kayması (Heyelan), Kaya düşmesi, Çığ, Fırtına, Hortum, Volkan, Orman Yangını vb.), • Yavaş Gelişen Doğal Afetler (Erozyon ve Çölleşme, Kuraklık, Küresel ısınma ve iklim değişikliği, Kıtlık, Açlık, Şiddetli soğuklar, vb.) olarak sınıflandırılır.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik kalkınma “niteliksel” bir süreçtir, ekonomik büyüme ise “niceliksel” bir süreçtir. Bir ülkenin kişi başına GSYH’si çok yüksek olabilir ama o ülkede gelir dağılımı bozuksa, o ülkede eğitim ve sağlık hizmetleri kalitesiz ise, demokrasisi işlemiyorsa, kişisel hak ve özgürlükler aksıyorsa, hukuk devletinin gerekleri yerine getirilmiyorsa o ülke kalkınmış sayılmaz. Tüm bu unsurlar gelişmiş bir ülke olmak için yapısal anlamda da değişmenin temel koşullarının yerine getirilmesi gerekliliğine işaret eder. Yapısal değişim ise bazen gözlenebilen veya hissedilebilen sosyo-ekonomik gelişmeleri ifade eder. Yapısal değişmenin göstergelerinden bazılarını şu şekilde sıralamak mümkündür: Tarımsal faaliyetlerden tarım dışı faaliyetlere, sanayiden hizmetler sektörüne doğru dönüşümün gerçekleşmesi, U¨retim ölçeğinin arttırılması (küçük aile işletmelerinden büyük ölçekli, ulusal veya uluslararası işletmelere dönüşüm), Gelir dağılımının iyileşmesi ve yoksulluğun azaltılması, U¨retim faktörlerinin miktar ve verimliliğinin artırılması, Yeni üretim tekniklerinin geliştirilmesi, Demografik yapının değişmesi, Eğitim ve sağlık alanındaki gelişmeler, Demokratikleşme ve özgürlükler konusundaki iyileşmeler. İstihdam olanaklarının artırılması, İşgücünün kırdan kente göç etmesi sonucu kentleşme sürecinin hızlanması,

Yanıt Açıklaması: Mal Sigortaları: Mal varlığı değerlerinin oluşturduğu sigortalardır. Bir kişi veya kuruluşun mal varlığını tehdit eden rizikoların sonuçlarına karşı yapılır. Bu sigortanın amacı, sigorta ettirenin uğradığı zararı tazmin etmektir. Bu nedenle mal sigortalarına tazminat sigortaları da denmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sigorta şirketinin vermiş olduğu teminata karşılık olarak, sigorta ettiren tarafından ödenen parasal değere prim denir.

Yanıt Açıklaması: Risk yönetimi dört aşamada gerçekleştirilmektedir: 1- RİSKİN BELİRLENMESİ 2- RİSK ANALİZİ 3- RİSK DEĞERLEMESİ 4- RİSK KONTROLÜ

Yanıt Açıklaması: Doğal afetlerin zararları farklı şekillerde finanse edilmeye çalışılırken temelde dört engelle karşılaşılmaktadır: • Siyasî endişeler: İyi yönetilmeyen afet süreçleri ve afetler sonrası görülen olağanüstü zararlar siyasi iktidarlara oy kaybettirir. • Ahlaki tehlike: Bir ilişki içinde olan iki tarafın farklı bilgilere sahip olmasından kaynaklanan sorunlara ahlaki tehlike adı verilir. Eğer taraflardan biri doğru bilgiye sahipse güç kazanır, yanlış veya eksik bilgiye sahip olan taraf ise güç kaybeder. Taraflardan biri, diğer taraf aleyhine aralarındaki anlaşmadan yararlanacak şekilde davranışını değiştiriyorsa ahlaki tehlike doğar. • Zamansal Tutarsızlık: Afetler büyük ekonomik zararlara yol açtığı için bu zararları finanse etmek üzere afet öncesi ve sonrasında azımsanmayacak ölçüde fon toplanılması, ama bunun yanında da afetlerin hasarlarına hazırlıklı olmak için çalışılması gerekmektedir. İşte afetlerin gerçekleşmesi ile afet önlemlerinin alınması süreci çakışmadığı için “zaman tutarsızlığı” adı verilen sorun yaşanmaktadır. • Afetler İçin Tasarruf Etme Çelişkisi: Doğal afetlere dönük önlemler almak isteyen hükümetler çok sayıda günlük ödeme yapmaları gerekirken ne zaman ortaya çıkacağı kesin olmayan bir afet için tasarruf yapmakta ve yapabiliyorlarsa da bunları halka açıklamakta zorlanır. Dolayısıyla soruda verilen bütün maddeler söz konusu engeller arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sel, toprak kayması, orman yangını, deprem, kasırga, tayfun ve bunların sonucunda ortaya çıkan deprem dalgası (tsunami) ve nükleer santral sızıntısı gibi olaylar doğal afetler tanımlaması içine girmektedir. Ev yangını doğal afetler arasında yer almaz. Buna göre doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Kişi ve kurumlar riskin varlığını bilmelerine rağmen kimi zaman riskten kaçınma eğiliminde olabilir. Risk sonucu oluşacak istenmeyen durumlarla karşılaşılmak istenmemesi, riskin yönetiminin mümkün olmaması ya da pahalı olması böyle bir tercihe yol açabilir. Örneğin; uçağa binmekten korkan birisi uçağa binmeyebilir, parasını kaybetmek istemeyenler pay senedi gibi riskli yatırım araçlarına yatırım yapmayabilir, yeni girişimlerde bulunmak istemeyebilir, deprem sonucu ölmekten korkan bir kişi çadırda yaşamak istemeyebilir. Görüldüğü gibi riskin getirebileceği olumsuzluklarla yüzleşmek istemeyenler mümkün olduğunca riskten kaçınabilirler.

Yanıt Açıklaması: Kaybın sıklığı ve kaybın büyüklüğünün ikisinin de düşük olması durumunda uygun risk yönetim tekniği, riski tutmaktadır. Kaybın sıklığı ve kaybın büyüklüğünün ikisinin de yüksek olması durumunda uygun risk yönetim tekniği, riskten kaçınmaktır. Kaybın sıklığının yüksek; ancak, kaybın büyüklüğünün düşük olduğu durumlarda uygun risk yönetim tekniği, riski azaltmak veya riski tutmaktır. Risk değerlemesi yapmak ise, risk yönetim tekniklerinden biri değil; risk yönetim süreci aşamalarından biridir. Dolayısıyla doğru yanıt "C" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Doğal afetler faiz oranlarını ve bankacılık sistemini de farklı açılardan etkiler. Afetlerin bütçe açıklarına yol açması ve hükümetin bu açığı iç borçlanmaya giderek telafi etmesi durumunda faiz oranları yükselme eğilimine girebilir. Öte yandan finansal sistemdeki türev değerler de afetlerden etkilenirler. Afetlerde uzun vadeli ev kredileriyle satın alınmış mesken stoklarının yıkım ve hasarlar nedeniyle azalması, bu evlerin borçları üzerine yapılandırılmış değerli kâğıtları ve elbette banka bilançolarını da olumsuz etkileyecek, bankaların kredi kullanım imkânlarını da azaltacaktır.

Yanıt Açıklaması: Sigorta için ödenmesi gereken prim tutarı Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı ile belirlenir. Prim tutarını hesaplamak için öncelikle deprem sonrasında alınabilecek en yüksek limiti belirleyen sigorta bedeli (teminat tutarı) bulunmalıdır.  Teminat tutarı, tarife fiyatı ile çarpıldığında prim tutarı da hesaplanmış olur. 5 risk bölgesi ve 3 farklı yapı tarzına göre belirlenmiş 15 tarife fiyatı bulunur.

Yanıt Açıklaması: 6305 sayılı Afet Sigortaları Kanunu gereğince, aşağıda tanımlanmış binalar güvence altına alınır: • Tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde mesken olarak inşa edilmiş binalar, • 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamındaki bağımsız bölümler, • Bu binaların içinde yer alan ve ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler, • Doğal afetler nedeniyle devlet tarafından yaptırılan veya verilen kredi ile yapılan meskenler. Zorunlu Deprem Sigortası ayrıca yukarıdaki koşullara uyan; • Kat irtifakı tesis edilmiş binalar, • Tapuda henüz cins tashihi yapılmamış ve tapu kütüğünde vasfı “arsa vs.” olarak görünen binalar, • Tapu tahsisi henüz yapılmamış kooperatif evleri, için de geçerlidir. Zorunlu Deprem Sigortası kapsamı dışında kalan bina türleri aşağıdaki gibidir: • 9/11/1983 tarihli ve 2946 sayılı Kamu Konutları Kanununa tabi olan veya kamu hizmet binası olarak kullanılan binalar ve bağımsız bölümler, • Köy nüfusuna kayıtlı ve köyde sürekli oturanlarca köy yerleşik alanları ve civarında ve mezralarda yapılan binalar, • Tamamı ticari veya sınai amaçla kullanılan binalar, • Projesi bulunmayan ve mühendislik hizmeti görmemiş binalar, • Taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde tadil edildiği veya zayıflatıldığı tespit edilen binalar, • Taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde ilgili mevzuata ve projeye aykırı olarak inşa edilen binalar, • Yetkili kamu kurumları tarafından yıkılmasına karar verilen binalar ile mesken olarak kullanıma uygun olmayan, bakımsız, harap veya metruk binalar.