Afet Psikolojisi ve Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: iyileşme

Yanıt Açıklaması: Acil müdahale yönetimi ile ilgili ilk önemli ders kitabı, Drabek ve Hoetmer (1991) tarafından yazılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E dir. “Psikososyal” terimi, çocuğun içsel dünyası ve çevresiyle olan ilişkisini tanımlamak üzere kullanılır.

Yanıt Açıklaması: “Çocuk ve Ergenler için Klinisyen Tarafından Uygulanan Travma Sonrası Stres Bozukluğu Ölçeği”, “Olayların Etkisi Ölçeği”, “Çocuklar için Travma Sonrası Stres Tepki Ölçeği” ve “DSM-V Travma Sonrası Stres Belirtileri Şiddet Ölçeği Çocuk Formu” gibi psikolojik sorun ve belirtilerin ölçümüne yönelik araçlara ek olarak, “Çocuklar için Sosyal Destek Değerlendirme Ölçeği”, “Çocuk ve Ergenler için Stresle Başa Çıkma Ölçeği” ve “Güçler ve Güçlükler Anketi” gibi çocukların sosyal destek ağlarını ve baş etme mekanizmalarını ölçen araçlar da bulunmaktadır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Afet sonrası aşamalar arasında genellikle en kısa süreli olan aşama etki aşamasıdır.

Yanıt Açıklaması: Afet;Tamamen kendilerinden özgürleşilebilecek vakalar olmamakla birlikte, gerek ortaya çıkma olasılıkları öncesi toplumsal hazırlık aşamasında ve gerekse ortaya çıktıklarında ve sonrasında toplumsal bakımdan nasıl tepki gösterilebileceklerine ilişkin bir bilgi konusu olarak sosyolojik boyutta ele alınabilirlik taşımaktadırlar.Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Terör eylemleri ve savaşlar

Yanıt Açıklaması: Kreps ve ekip arkadaşları, kasırga, fırtına ve benzeri felaketler sırasında verilen tepkilerin, toplumsal yapı örüntüleri olarak sergiledikleri modelleri belgelemek amacıyla yüzlerce DRC mülakatını kodlamışlardır. Onların yapısal örüntü kodları dört temel anahtar analitik niteliği yansıtmaktadır; “alanlar”, “görevler”, “aktiviteler”, “insani ve materyal kaynaklar”. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Yaşanan travmatik olay sonrasında ortaya çıkan ve duygusal olarak hiçbir şey hissedememe şeklinde gözlenen psikolojik durum “duygusal küntleşme”dir. Bu durum, yaşanan olayın farklı ve şiddetli duygulara yol açmasıyla ortaya çıkan duygusal ağırlıktan kaynaklanmaktadır. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Balayı aşaması: Afetten birkaç gün sonra sıklıkla balayı aşaması olarak adlandırılan bir dönem başlamaktadır. Sıklıkla yalnızca birkaç hafta süren bu dönem, toplumdaki bağların oldukça kuvvetli olduğu bir aşamayı ifade etmektedir. Afet gibi olumsuz bir deneyimi birlikte paylaşmış olma hissi toplumdaki bireylerde yaygındır. Afet bölgesine dış destek ulaşmıştır ve medya ilgisi üst düzeydedir; afet yaşayanlar kendileri ve yakınları hayatta kalanlar her şeyin kolaylıkla yoluna gireceği hakkında iyimser ve rahatlamış hissetmektedirler. Afetzedelerin, sıklıkla vaatlerden ötürü, devletten ve diğer kurumlardan alacakları yardımlara yönelik beklentileri artmıştır. Bu dönem, bölgedeki kuruluşlar ya da yardım sağlayıcılar için birçok fırsat sunmaktadır. Gönüllü destek çağrıları ve maddi destek toplanması için özellikle uygun bir aşamadır. Bu aşamada, paydaşlar ve afetzedeler arasında ilişkilerin kurulması için de olanaklar ortaya çıkmaktadır. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Tikler

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D dir. Türk Psikologlar Derneği (TPD) tarafından başlatılan Psikolojik İlk Yardım Projesinin verdiği hizmet Emirdağ ilçesini de kapsıyordu.

Yanıt Açıklaması: Afet sosyologlarının afet çalışmaları alanındaki bir diğer önemli katkısı acil durum yönetiminden sorumlu birimlere yönelik öneriler geliştirmiş olmalarıdır. Buna göre, Quarantelli ve Dynes (1972), mitlere değil sosyal bilim alanının araştırma bilgisine dayalı olarak, program etkinliklerine, önceliklerine ve uygulama stratejilerine rehberlik edilmesi önerisinde bulunmuşlardır.

Yanıt Açıklaması: Gerileme

Yanıt Açıklaması: Drabek

Yanıt Açıklaması: Afetler daha önceden tahmin edilmeleri güç olması ve çok yıkıcı zarar ve kayıplara yol açmaları nedeni ile maruz kalan bireylerde travmatik psikolojik etkiler yaratabilmektedir. Terör olayları buna çok iyi bir örnektir. Örneğin, bir bombalama olayının nerede olacağını bilebilmek mümkün olmadığından buna hazırlanmak da göreceli olarak mümkün değildir. Böyle bir terör olayında olay yerinde bulunan çok sayıda kişi doğrudan etkilenmektedir. Doğrudan ya da birincil olarak etkilenenlerin yanı sıra olay ile ilgili medyada verilen haberleri izleyenler, olay yerinde çalışanlar, olay yerinde olanların yakınları gibi grupları da düşündüğümüzde çok geniş bir kitlenin doğrudan veya dolaylı olarak etkilenebilecekleri öngörülebilir. Bunun yanı sıra çoğu afet olayında ne olacağını kontrol edebilmek ve meydana gelen yıkımları etkileyebilmek, en azından olay olduktan sonra, mümkün değildir. Bu nedenle afet olayları insanların kontrol ve yaşamları üzerinde söz sahibi olabilme duygularını da yıkabilmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Araştırmalar, travmatik olaylar sonrasında çocukların dürtü kontrolünde azalma, hiperaktivite, saldırgan davranışlar ve risk alma davranışlarının görüldüğüne işaret etmekte- dir. Afetlerde, travmanın yarattığı öfke duygusunu yöneltecek somut bir nesne bulamayan çocuklar, bu öfkeyi genellikle yakın çevrelerine yansıtırlar. Travmatik deneyim yaşamış çocuklar sosyal etkile- şimlerden kendilerini geri çekebilir, olayı hatırlatan kişi, ortam ve nesnelerden uzak durma eğilimi gös- terebilir ve insanlara güvenmekte zorluk yaşayabi- lirler. Bütün bu nedenlerle çocukların aile ve akran ilişkileri de olumsuz yönde etkilenir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E dir. Psikososyal destek uygulamaların ilk bileşeni ihtiyaç ve kaynak değerlendirmesidir.

Yanıt Açıklaması: Okul öncesi döneme gelindiğinde (2-7 yaşları arası), dil gelişimi ve dolayısıyla sosyal etkileşimi  başlayan çocukların ölümü kavramsallaştırma da zorluklar yaşadıkları bilinmektedir. Zaman,  mekân, sonsuzluk gibi kavramlar henüz gelişmediğinden ölümü anlamalarının zor olduğu vurgulanmaktadır. Bu yaştaki çocuklar ölümü genellikle  ayrılık, yolculuk ya da uyku gibi görme eğilimindedirler. Ölümü tam olarak kavramsallaştıramayan  çocukların ebeveynlerine ya da yakınlarındaki diğer kişilere sık sık ölüme ilişkin sorular sordukları  gözlemlenmektedir. Bu yaş grubundaki çocuklarda sıklıkla gözlenen tepkiler arasında mutsuzluk, gerileme davranışları, uyku ve iştah sorunları, yadsıma (inkâr) ve umutsuzluk yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Disosiyasyon (çözülme, kopma) belirtileri, çocuğun kendisini olay anından kopuyor gibi hissetmesi, gerçeklikten uzaklaşması, olayın yaşandığını ya da ayrıntılarını hatırlayamaması ve olayı yaşayan kendisi değilmiş gibi hissetmesini kapsamaktadır. Bu belirtilerin, travmatik olayın çok şiddetli dehşet içerdiği ve çocuğun başetme gücünü aştığı durumlarda ortaya çıktığı belirtilmektedir.Doğru cevap  D'dir.