Kamuda Afet ve Acil Durum Yönetimi

Yanıt Açıklaması: 1999 Depreminin hemen ardından 4484 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle 27.08.1999 tarihli ve 4452 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak, Bakanlar Kurulu’nca 25.11.1999 tarihinde Zorunlu Deprem Sigortası’nın düzenlenmesi kararlaştırılmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Uluslararsı Arama Kurtarma Danışma Grubu (The International Search and Rescue Advisory Group) INSARAG 1985 Meksika depremi ve 1988 Ermenistan depreminde birlikte faaliyet gösteren, alanında uzman uluslararası USAR ekiplerinin inisiyatiflerinin ardından 1991 yılında oluşturulmuştur.

Yanıt Açıklaması: İHH’nın temel amacı “Hiçbir ayrım yapmaksızın dünyanın her­hangi bir yerinde sıkıntıya düşmüş, felakete uğra­mış, zulüm görmüş, aç ve açıkta kalmış; savaş, tabii afet gibi sebeplerle mağdur olmuş, yaralanmış, sa­kat kalmış tüm insanlara insani yardım ulaştırmak ve bu insanların temel hak ve hürriyetlerinin ihlal edilmesini önlemek” olarak belirtilmiştir.

Yanıt Açıklaması: İlk 2 maddede verilen bilgiler GEA'nın kuruluş amacı ve ilkeleri ile örtüşmektedir ancak 3. maddede verilen faaliyet AKUT'un faaliyetlerinden bir tanesidir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de uzun yıllar hissedilen merkezi bir afet yönetimi otoritesinin eksikliği sorununa çö­züm olarak ortaya çıkan Afet ve Acil Durum Yö­netim Merkezi- AFAD, “afetlerin önlenmesi ve zararlarının azaltılması, afetlere müdahale edilmesi ve afet sonrasındaki iyileştirme çalışmalarının sü­ratle tamamlanması amacıyla gereken faaliyetlerin planlanması, yönlendirilmesi, desteklenmesi, ko­ordine edilmesi ve etkin uygulanması” amacıyla 2009 yılında kurulmuştur. “Ülkenin tüm kurum ve kuruluşları arasında işbirliğini sağlamak ve bu alanda kaynakların rasyonel kullanılmasını gözet­mek, faaliyetlerinde disiplinler arası çalışma ortamı yaratabilmek, Türkiye’deki afet yönetim sistemini esnek ve dinamik yapıya kavuşturmak” bu kuru­mun oluşturulmasında temel hedefler olarak kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: İstanbul Büyük Şehir Belediyesi tarafından, her türlü doğal afetin öncesinden bitimine kadar geçen sürede, afetin en az zararla atlatılmasını sağlamak amacıyla İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığına bağlı kurum ve kuruluşlar arasındaki koordinasyonun ve iş birliği­nin sağlanması amacıyla Afet Koordinasyon Mer­kezi (AKOM) kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Yeniden inşa aşaması; toplumun afet nedeniyle bozulan sosyo-ekonomik yapısının ve afetzedelerin psiko-sosyal yaşantısının en azından afet öncesindeki düzeye yükseltilmesi, yıkılan veya hasar gören tüm yapıların yeniden inşası gibi çok geniş alanlara yayılan faaliyetleri kapsamaktadır. Söz konusu faaliyetler afetin büyüklüğüne bağlı olarak birkaç yıl sürebilir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye coğrafi özellikleri sebebiyle depremlerin çok sık yaşandığı bir ülkedir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: 1944 Öncesi dönemde meydana gelen ve aynı zamanda “... sadece Türk deprem literatüründe değil dünya deprem kataloglarında da çok şiddetli ve hasarlı bir deprem olarak yer almış bulunan ...” (Karaesmen, 1996: 118) Erzincan depremidir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Skinner’a (1992: 75) göre sivil toplum örgütleri afetlere yönelik olarak aşağıdaki rolleri yüklenebilirler: • Bu örgütler, halkı afetleri önleme ve zarar­larını azaltma çalışmalarına katılma konu­sunda teşvik edebilirler; • Afetlere yönelik çalışmalarda halk ile devlet arasında aracı rolü üstlenebilirler; • Yerel veya ulusal düzeyde araştırma, eğitim ve yardım gibi uzun vadeli aktiviteler ger­çekleştirebilir, bu amaçla resmi kurumlarla işbirliği yapabilirler.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de Sınır Tanımayan Doktorlar’ın kamuoyunun dikkatini çeken başlıca faaliyetleri aşağıdaki şekilde sıralanabilir: 1992 Erzincan Depremi’nde afet bölgesine yardım ekipleri ve destek kitleri gönderilmesi; 1999 Gölcük Depremi’nde sağlık yardımı; 1999 yılının Kasım ayında gerçekleşen ikinci Marmara Depremi’nde sınırlı ve kısa süreli bir afet müdahale desteği ile Düzce’de bir ruh sağlığı kliniği hizmete açılmasına katkı sağlanması; 2011’in Ekim ayında Van Depremi’nden sonra Hayata Destek Derneği (STL) ile beraber Van çevresindeki kırsal alanlarda deprem mağdurlarına barınma desteği verilmesi ve depremzedeler için ruh sağlığı hizmeti başlatılması; STD, 2015’ten bu yana Suriye-Türkiye sınırında çalışan yerel sivil toplum kuruluşlarına maddi ve teknik destek sağlamaya devam etmektedir. 2016’da Şanlıurfa’da STL, IBC ve Metider’in Suriyeli mülteciler için sağladığı ruh sağlığı hizmetlerine katkıda bulunan STD, Yurttaşlık Derneği’nin mültecilere birinci basamak sağlık hizmeti ve psikososyal destek sunduğu kliniğini desteklemiştir. Aynı zamanda Gaziantep’te geçici koruma altında bulunan Suriyelilere hizmet veren Gönüllü Sağlık Merkezi’nde Nisan ayına kadar tıbbi tedavi hizmeti sağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Kazadan bir hafta sonra 3 Mayıs 1986 Cumartesi günü radyoaktif bulut Bulgaristan ve Yunanistan üzerinden Trakya Bölgesi’ne ulaşmıştır. Radyoaktif serpintiden 4-5 Mayıs’ta Batı Karadeniz, 7-9 Mayıs 1986’da da Doğu Karadeniz bölgesi etkilenmiştir. Radyoaktif bulutun geçtiği sırada Doğu Karadeniz’de özellikle fındık, tütün ve çay üretimi yapılan tarım alanlarında yağış olması radyoaktif kirliliği arttırmıştır. Karadeniz bölgesine ait doğal radyasyon düzeyleri 8-10 mikro röntgen/ saat düzeylerinden, 4-5 Mayıs 1986 günleri 30-50 mikro röntgen/saat düzeylerine ulaştığı belirtilmektedir. En yüksek radyasyon değeri ise 150 mikro röntgen/saat olarak Batı Karadeniz kıyısındaki Karasu bölgesinde ölçülmüştür. C¸ernobil kazası üzerinden 10 gün geçtiğinde radyoaktif parçacıkların farklı oranlarda tüm Türkiye’ye yayıldığı belir- tilmektedir. Radyoaktif serpintinin etkisi bölgeden bölgeye değişmiştir (Kılıç, 2017: 163). Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Her endüstriyel kazanın meydana geldiği işletme türü açısından özel durumları vardır ve müdahalenin özellikleri vakalara göre farklılık göstermektedir. Acil durum yönetimi ve müdahale faaliyetlerinin bilinçli şekilde yürütülmesi, risk analizlerinin kriz öncesi dönemde doğru şekilde yapılarak yeterli tedbir alınması işletmelerin görevidir. Devletin görevi ise bu hazırlıkların yeterince yapıldığını, güvenlik önlemlerinin doğ­ru şekilde alındığını düzenli ve sistematik şekilde denetlemektir. Felaket sonunda sorumluları adil şekilde yargılama yolunu açmalıdır.

Yanıt Açıklaması: ABD tarihine ikinci en yüksek maliyetli fırtına olarak geçen olay Sandy Kasırgası'dır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 5902 Sayılı “Afet ve Acil Durum Yönetimi Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun”da acil durum tanımı, “toplumun tamamının veya belli kesimlerinin normal hayat ve faaliyetlerini durduran veya kesintiye uğratan ve acil müdahaleyi gerektiren olayları ve bu olayların oluşturduğu kriz hali” olarak yapılmıştır (5902 Sayılı Kanun). Bu tanım çerçevesinde acil durum, günlük aciller ile afet tanımının arasında kalan, yerel kapasite ile çözümlene bilen ancak toplumun bir kesimini etkileyen ya da etkileme ihtimali olan büyük olayları kapsamaktadır. Literatürde daha çok kitlesel olaylar olarak tanımlanan bu büyük olaylar, ulaştırma, maden, tünel ve endüstri kazalarını, terör saldırılarını, büyük yangınları ve tehlikeli madde kazalarını kapsamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Afet ve Acil Durum Arama ve Kurtarma Birlik­lerinin görevleri; savaşta, afetlerde, büyük yangınlarda ve önemli kazalarda; arama, kurtarma, ilk yardım ve sosyal yardım hizmetle­rini yürütmek, savaşta, afetlerde ve kazalarda; nükleer, biyolojik, kimyasal (NBC) maddelerin ölçüm hizmetlerini imkânlar ölçüsünde yürütmek, ilgili birimlere ulaştırmak, (NBC) maddelerinin temizlenmesine (dekontaminasyon) yardım etmek, ülkemize gelen sığınmacılara sosyal yardım hizmeti vermek, bunların geçici barındırılma hizmetlerine yardım et­mek, arama ve kurtarma faaliyetlerine katılan yerli ve yabancı, kamu ve özel kuruluş­ların arama ve kurtarma ekipleri ile gö­nüllü kişi ve kuruluşların çalışmalarını koordine etmek, kamu ve özel kuruluşların arama kurtar­ma ekipleri ile bu amaçla bir araya gel­miş gönüllü toplulukların eğitimlerine yardımcı olmak şeklinde özetlenebilir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de afetlerle ilgili olarak ilk akla gelen sivil toplum örgütü Türkiye Kızılay Derneği’dir. 1868 Yılında “İstanbul Mecruhin-i Askeriye İane Cemiyeti” (Yaralı ve Hasta Askerlere Yardım Derneği) adıyla kurulan, daha sonra 1877 yılında “Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti”, Cumhuriyetin ilanından sonra 1935 yılında Atatürk’ün teklifi ile “Türkiye Kızılay Cemiyeti” adını alan Kızılay derneği; kurulduğu günden bu yana gerek olağan gerekse olağanüstü dönemlerde muhtaç insanların yardımına koşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İlk 4 seçenek insanların doğrudan ya da dolaylı olarak kusurlarının olduğu, diğerlerinin ise doğal olarak insan dışı etmenlerden oluştuğu söylenebilir.

Yanıt Açıklaması: 3 maddede de verilen önlemlerin hepsi II. Beyazıt’ın çıkardığı fermanda yer almaktadır. Hepsi doğrudur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Beslenme Hizmet Grubu Ön İyileştirme Hizmet Grubu'na dahildir. Doğru cevap E'dir.