Temel Afet Bilgisi

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de 1940-2000 yılları arasında hidro-meteorolojik afetlerin oluşum yüzdelerine bakıldığında en çok Fırtına afetinin olduğu görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Duyarlılık, bir sistemin iklim değişkenliği veya değişikliğinden olumsuz veya olumlu şekilde etkilenme derecesidir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Yerkürenin dış kısmında yaklaşık 70-100 km. kalınlığında oluşmuş bir taşküre (Litosfer) vardır. Kıtalar ve okyanuslar bu taşkürede yer alır.  doğru cevap B' dir.

Yanıt Açıklaması: Afetlerin yol açtığı doğrudan(direk) etkiler sonucunda ortaya çıkan ürün talep miktarında azalış, vergi gelirlerindeki değişimden dolayı, milli gelirdeki azalma gibi etkiler, dolaylı etkiler olarak isimlendirilmektedir. Dolayısıyla "A" seçeneğinde verilen etki, dolaylı etkiler arasındadır. Diğer seçeneklerde verilen etkiler, doğrudan etkiler arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: A seçeneği dışında kalnların hepsp afetlerin yol açtığı doğrudan etkiler arasında yer alır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de güneybatıdan esen sıcak ve nemli rüzgara Lodos denir. Poyraz kuzeydoğudan esen soğuk rüzgardır. Tayfun, okyanuslarda, Çin Denizi ile Hint Denizi’nde görülen, Dünya’nın dönüş¸ yönüne zıt olarak doğudan batıya doğru oluşan, harikan benzeri güçlü kasırgadır. Harikan, Kuzey Atlantik Okyanusundaki, 64 deniz milinden (118 km/saatten) büyük hızla görüş¸ mesafesinin kısaldığı, 12 Bofor şiddetindeki havanın görüldüğü çok kuvvetli tropikal siklonik fırtınaların yerel adıdır. Hortum ise, kümülonimbüs bulutları ile bağlantılı olarak yerden başlayarak silindir şeklinde kendi ekseni etrafında dönerek gezen ve büyük yıkıcı güce sahip bir hava kolonudur.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A dır. İşsizlik, göç, sakat ve kimsesiz kalanlarla, psikolojik travma yaşayanların yol açtığı sosyal maliyetler afetlerin dolaylı olumsuz etkilerin örneğidir.

Yanıt Açıklaması: Verilen açıklamada doğa kaynaklı afetlerin etki süresine vurgu yapılmaktadır. Etki süresi, bazı afetlerin kısa bir süre içerisinde biterken, bazılarının süre sınırının belli olmaması ile ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Karadeniz bölgesinde iklim değişikliği ile birlikte gelecekte yağış oranında artış beklenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Ani sel: Genellikle fırtına ile yağışın başlamasını takip eden birkaç dakika ile ilk 6 saatlik süre içerisinde akarsular, kıyılar, vadiler ya da kanyonlarda suların hızla yükselmesi, baraj çökmesi ya da yağmur akaçlama sisteminin yetersiz kaldığı kentlerde sokak ve caddelerdeki suların tahliye edilemeyerek küçük bir alanda birikmesi.Taşkın ise doğal ya da yapay bir göldeki su miktarının ya da akarsuyun debisinin artması sonucu su seviyesinin, yükselerek yatağının normal sınırlarının dışına taşmasıyla çevresindeki alanların geçici bir süre su altında kalması. Yavaş Gelişen Seller (Slow-Onset Floods), bir hafta veya daha uzun bir süre içinde oluşabilir iken Hızlı Gelişen Seller (Rapid-Onset Floods), bir-iki günde içinde oluşabilir. Ani Seller (Flash Floods), 6 saat içinde oluşabilir. Ani seller, çöller dâhil dünyanın her yerinde görülür.

Yanıt Açıklaması: Geniş bir alanda 3 gün veya daha fazla süren ya da sürmesi beklenen anormal ve rahatsız edici düzeyde, genellikle nemli, sıcak hava tanımısıcak hava dalgasını ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: DOLAYLI ETKİLER • Üretim, turizm, ticaret ve hizmet sektörlerinin kısa veya uzun süreli devre dışı kalması nedeniyle uğranılan gelir kayıpları, • Sağlık, eğitim, ulaştırma, enerji vb. sektörlerdeki hasarlar sonucu hizmetlerin kesilmesi veya aksaması nedeniyle uğranılan hizmet kayıpları, • Üretim ve hizmet yetersizliği nedeniyle ortaya çıkan fiyat artışları, • Kalkınma planlarındaki yatırımların askıya alınmasının doğuracağı alternatif maliyetler, • Tüm kaynakların, kurtarma, ilk yardım ve geçici barındırma çalışmalarına yoğunlaştırılması nedeniyle, diğer alanlarda görülen yatırım ve hizmet azalması ve bunların alternatif maliyetleri, • İşsizlik, göç, sakat ve kimsesiz kalanlarla, psikolojik travma yaşayanların yol açtığı sosyal maliyetler, A, C, D ve E seçenekleri dolaylı etkilerdir. Doğru yanıt B

Yanıt Açıklaması: 32962 kişinin hayatını kaybettiği 1939 Erzincan depremi EM-DAT verilerine göre Türkiye'deki en ölümcül depremdir. ardından gelen ise 1999 yılındaki İzmit körfezi depremi 17127 kişiyle delmektedir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye iklim yönünden yarı kurak bir ülkedir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Çökme, patlama ve yangın, zehirlenme teknolojik afet türlerindendir. Fırtına doğal kaynaklı afet türüdür. Doğru yanıt D

Yanıt Açıklaması: Ormansızlaştırma, tarımsal faaliyetler ve fosil yakıtların yakılması nedeniyle sera gazlarının artırılması, küresel iklim değişikliğine neden olan doğal etkiler arasında değildir.

Yanıt Açıklaması: İKİNCİL ETKİLER • Üretim veya arz kaybının yol açtığı pazar kaybı, • Tüm kaynakların depremden etkilenen bölgelere yoğunlaştırılmasının neden olabileceği aşırı talep ve fiyat artışları, • Aşırı talebin neden olduğu karaborsacılık, • Sosyal dengelerin bozulmasının yol açabileceği asayişsizlik, • Gayrisafi yurt içi hâsıla, tüketim, enflasyon, istihdam ve diğer makro ekonomik göstergelerdeki olumsuz değişiklikler, • Kamu kaynaklarının yardım ve yeniden yapılanmaya aktarılmasından kaynaklanan ekonomik kayıplar, • Yıllık bütçe giderlerinin aşırı artması, parasal kaynakların azalması ve ödemeler dengesinin bozulması.

Yanıt Açıklaması: Afet, toplumun tamamı veya belli kesimleri için fiziksel, ekonomik ve sosyal kayıplar doğuran, normal hayatı ve insan faaliyetlerini durduran veya kesintiye uğratan, etkilenen toplumun baş etme kapasitesinin yeterli olmadığı doğa, teknoloji veya insan kaynaklı olay şeklinde tanımlanmaktadır. Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere, insanların yaşamadığı veya hiçbir varlık ve yapının bulunmadığı yerlerde meydana gelen deprem, heyelan vb. olaylar afet olarak değerlendirilmezler. Diğer maddelerde verilen bilgiler doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Meteoroloji, Küresel iklim değişikliği, afetler ile birlikte iklim değişikliğine uyarlama ve afet risklerini azaltma/önleme çalışmaları arasındaki ilişkilerin gösterildiği döngüdeki ana başlıklarda bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D dir. Sis Meteorolojik Afettir.