Temel Afet Bilgisi

Yanıt Açıklaması: Son yıllarda teknolojinin gelişmesi, hızlı nüfus artışı, gelişmişlik düzeyi, çevre kirliliği, çarpık kentleşmeye bağlı olarak teknolojik afetlerin sayısı ve sıklığı dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de artış göstermiştir. Uluslararası Afet ve acil durumlar veritabanı (EM-DAT – Emergency Event Database) bilgilerine göre 1900 ile 2014 yılları arasında dünya üzerinde 7.825 adet teknolojik afet veya büyük kaza kaydedilmiş ve birçok can ve mal kaybı meydana gelmiştir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Depremin konumunu ifade eden kavramlardan “Odak Noktası” (Hiposantr) yerin içinde depremin enerjisinin ortaya çıktığı noktadır.

Yanıt Açıklaması: Sel, 1980-2007 yılları arasında Avrupa’da görülen afetlerin neden olduğu ekonomik kayıpların dağılım oranlarında ilk sırada yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yerkabuğunun derinliklerinde biriken enerjinin aniden açığa çıkmasıyla ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak yeryüzüne ulaşması ve sarsması olayına deprem denir.

Yanıt Açıklaması: Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) bir projenin gerçekleştirilip gerçekleştirilmeyeceği, projenin alternatiflerinin bulunup bulunmadığı, projenin varsa riskleri, uygulama aşamasında hangi çevresel önlemlere gerek olduğu konularında alınacak karara temel teşkil edecek düzeye ulaşma anlamına gelmektedir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: İnsanların yaşamadığı, yerleşimin ve binaların bulunmadığı bir bölgede deprem tehlikesinden söz edilebilir fakat böyle bir bölgede deprem olsa bile bu olayın afete dönüşme riski bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Afetzede sayısına göre, en fazla afetzede Kocaeli ilindedir. Kocaeli'ni sırasıyla Erzurum, Bingöl, Sakarya ve Düzce izlemektedir.

Yanıt Açıklaması: Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD), geliştirdiği afet sözlüğünde “erken uyarı” kelimesi; “gelmekte olan tehlike veya tehdidin, kaynağı, yeri, zamanı, şiddeti veya büyüklüğü, olasılığı, muhtemel etkileri belirlenerek, resmi^ kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan duyurular” olarak belirtilmiştir

Yanıt Açıklaması: Afet Yö­netimi : riskli alan ve konuların tespiti; doğal, tek­nolojik, sosyal, beşeri, politik koşulların kontrolü; rasyonel plan, politika ve yöntemlerin geliştirilmesi­nin sağlanması; karar alıcı ve uygulayıcıların eğitimi dâhil, her detayın düşünülerek yönlendirilmesi, far­kındalığın artırılması ve bir kültür olarak benimse­tilmesi ile ilgili yönetimde “planlamadan kontrole” kadar olan yönetim sürecini kapsayan, merkezinde kamu yönetiminin yer aldığı, disiplinlerarası bir çalışmadır.

Yanıt Açıklaması: Hidrolojik ve biyolojik afetler doğal afet türleridir. Teknolojik afetler, endüstriyel kazalar (kimyasal dökülme, çökme, patlama, yangın, gaz sızıntısı, zehirlenme, radyasyon, diğer), karışık/çeşitli kazalar (çökme, patlama,  yangın,  diğer) ve ulaşım kazaları  ( hava yolu, kara yolu, demir yolu, deniz yolu) olmak üzere 3 gruba ayrılır. Gaz sızıntısı afeti, endüstriyel kazalar içerisinde bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yanmanın başlangıcı tutuşmadır. Tutuşmanın olabilmesi için ısı, oksijen ve yakıt bir arada hazır bulunmalıdır ve bu üçünden biri ortadan kalktığında reaksiyon sona erecektir. Yangın oluşabilmesi için bu üçünün aynı anda birlikte olması zorunludur ve buna Yangın Üçgeni denir. Bir yanma olayının meydana gelmesi için 3 temel parametreye gereksinim duyar:• Yanıcı madde, • Oksijen, • Isı/ tutuşma sıcaklığı.

Yanıt Açıklaması: Afetlerde olayın değerlendirilmesinde dikkat edilmesi gereken modern yaklaşım süreci aşağıda yer almaktadır. Buna göre: Tarama - Temel veri tabanlarını ve elektronik harita bilgilerini kullanarak sorunları belirlemek, Analiz – O¨ngörü ve bilgi teknolojisini kullanarak, sorunların özelliklerinin kök nedenine inme, araştırarak çözümleme, Etki-Tepki - Yerel toplulukla birlikte çalışarak sorunları giderecek ve/veya etkisini azaltacak çözümleri geliştirmek, Değerlendirme – O¨nerilen çözümlerin işe yaraması halinde, bu olaydan ne ders alındığını belirlemek, geleceğe yönelik öğrenilmiş dersler olarak stratejiler geliştirmek önemlidir.

Yanıt Açıklaması: Artvin, Rize, Trabzon ve Erzurum, Konya ili ile karşılaştırılıdığında daha yüksek bir heyelan yoğunluğuna sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Binanın zemine oturduğu alanı boydan boya kaplayan betonarme temellere “radye temel” adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Suni çığ düşürme ve boşaltma geçici önlemlerdir çünkü sınırlı bir sure için tercih edilen önlem türleridir.

Yanıt Açıklaması: Bu olay, Doğa kaynaklı bir afete bağlı olarak birincil afetin ardından meydana gelebilecek ikincil afete örnektir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Şimşek, buluttan buluta ya da buluttan havaya oluşan kırık çizgi biçimindeki, gök gürültülü ve ışıltılı gürültülü elektrik boşalımı. Diğer özellikler yıldırım özellikleridir.

Yanıt Açıklaması: Kökenlerine göre deprem türleri;1. Tektonik depremler; Levha hareketleri sonucu olan depremlerdir. 2. Volkanik depremler; Volkanik patlamalar sırasında olan depremlerdir. 3. Çöküntü depremleri; Yeraltındaki boşlukların çökmesi sonucu olan depremlerdir. 4. İnsanların neden oldukları depremler (Nükleer patlatmalar, madencilik faaliyetleri). Yerel depremler kökenlerine göre deprem türleri arasında değil uzaklıklarına göre deprem türleri sınıflandırması içerisinde yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Çerçeve süreksizliği problemi yapısal bir kusurdur ve bu kusurun ortadan kaldırılması için tüm kirişlerin kolonlara oturtulması, kirişlerin akslar boyunca aynı kesitte ve sürekli olarak düzenlenmesi gerekmektedir. Eğer saplama kiriş yapılması engellenemiyorsa saplaması olan kiriş, sık etriye ile sarılmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de kütle hareketleri frekansları bakımından birinci sırada yer alırken, etkilenen toplam afetzede sayısı bakımından depremden sonra ikinci sırada gelmektedirler