Kentler, Planlama ve Afet Risk Yönetimi

Yanıt Açıklaması: 1939 yılı Cumhuriyet tarihi için önemli bir afet olayına sahne olmuştur. Merkez üssü Erzincan olan 7.8 (kimi kayıtlara göre 7.9) büyüklüğündeki deprem ülkeyi vurmuş ve Cumhuriyet tarihinde aletsel olarak ölçülebilen en büyük deprem olarak kayıtlara geçmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1939 yılı Cumhuriyet tarihi için önemli bir afet olayına sahne olmuştur. Merkez üssü Erzincan olan 7.8 (kimi kayıtlara göre 7.9) büyüklüğündeki deprem ülkeyi vurmuş

Yanıt Açıklaması: Kentsel alanlarda artan afet risklerini ekonomik kalkınma temelli faktörler üzerinden değerlendirmek gerekirse bir takım genel etmenler ortaya konmaktadır. Bunlar; • Sağlıksız arazi yönetimi • Nüfusun tehlikeli alanlarda giderek daha fazla yoğunlaşması • Çevresel bozulmalara neden olan hatalı çevre yönetimi • Mevzuatın (hukuksal ve yönetsel) eksikliği veya uygulamanın yetersizliği • Toplumsal yoksulluk ve sosyal adaletsizlik • Hazırlıksız toplum ve hazırlıksız kurumlar • Kaynakların uygun olmayan biçimde kullanımı

Yanıt Açıklaması: RİSK= Tehlike X Zarar görebilirlik / Başa çıkma kapasitesi

Yanıt Açıklaması: Biyoçeşitliliğin azalması, okyanusların asitlenmesi, çölleşme, ormansızlaşma, hava kirliliği, ozon tabakasındaki incelme çevresel sorunlar arasında gösterilebilir. Doğru yanıt C’dir.

Yanıt Açıklaması: Temel eylemleri yönlendirecek öncelik alanları ise şöyledir (UNISDR 2015): 1. Afet riskini anlama 2. Afet riskini yönetebilmek için afet risk yönetişimini güçlendirme 3. Dirençlilik için afet risk azaltımına yatırım yapma 4. İyileştirme, rehabilitasyon ve yeniden inşa aşamalarında ‘daha iyi biçimde yeniden inşaa (Build Back Better)’ ve etkin müdahale için afetler karşısında hazırlıklılığı artırma

Yanıt Açıklaması: Hatalı ve Uyumsuz Fonksiyon Kullanımları: Tehlike içeren kullanım türlerinin kullanım yerleri, yer seçimleri ve sanayinin korunmasızlığı bu anlamda önemli bir risk kaynağı oluşturmaktadır. Örneğin tehlikeli madde (yanıcı, parlayıcı, patlayıcı, kimyasal vb.) üretim ve depolama tesislerinin kentsel yaşam alanları ile iç içe bulunması çok ciddi bir risk kaynağıdır.

Yanıt Açıklaması: Hesaplanamazlık (incalculableness): Risklerin gerçekleşmesiyle ortaya çıkan sonuçlar prensipte hesaplanamazdırlar. Örneğin; Çernobil nükleer kazasından sonra geçen 30 yıl içinde yeni sonuçlarla karşılaşabilir olma durumu olay öncesinde bu sonuçların hesaplanabilirliğinin neredeyse imkansız olduğunun bir göstergesi olmaktadır. Dolayısıyla risklerin nasıl hesaplanacağını anlamayı gerektiren yeni bir yaklaşım gereklidir.

Yanıt Açıklaması: Dayanıklı kent kavramı, risk azaltımı ve yönetimi konusu ile daha genel düzeyde ilişki kurmaktadır. Diğer kent kategorilerine kıyasla, kentsel tehlikeler ve risk olgusunun özel bir boyutuna odaklanmak yerine, risk olgusuna içkin olan belirsizliklere ve beklenmedik durumlara vurgu yapmaktadır. Doğru cevap A' dır.

Yanıt Açıklaması: Herhangi bir kenti, mega-kent olarak nitelendirme konusunda henüz bir görüş birliğine varılamamıştır. Bazı araştırmacılar 5 milyonluk yerleşik nüfusa sahip kentleri bu kategoriye atfederken bazıları nüfus büyüklüğü için asgari eşiği 8 ya da 10 milyon olarak belirlemiştir.

Yanıt Açıklaması: Japonya’nın Sendai kentinde 2015 yılında düzenlenen uluslararası konferansın sonunda ortaya çıkan çerçeve belgeye göre; 2030 yılına kadar olan süre zarfında her sektörde ve sektörler arası her düzeyde geliştirilmesi beklenen afet riskinde çoklu-tehlike yönetimi konusunun ön plana çıktığı görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sanayileşme ve fosil yakıtların artan oranda kullanımının neden olduğu bir diğer küresel çevre sorunu da asit yağmurlarıdır. Asit yağmurları kısaca asit değeri yüksek yağışların yeryüzüne ulaşması olarak da ifade edilebilir. Daha teknik bir deyişle, sınai faaliyetin ve enerji tüketiminin yoğun olduğu bölgelerde, fosil yakıt tüketimi sonucu açığa çıkan azot ve kükürt, atmosferdeki su buharı ile birleşerek sülfürik ve nitrik asitli yağmur, kar ya da dolu oluşturmaktadır. Asit yönünden zengin bu yağışların yeryüzüne ulaşması sonucunda, okyanuslar ve ana kıtalardan oluşan tüm ortamlar kirlenmekte ve bu ortamlardaki canlı yaşamı olumsuz etkilenmektedir. Asit yağmurlarının, insan sağlığına ve kentsel yapılı çevreye zarar verdiği de bilinmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sürdürülebilir Kalkınma kavramının, uluslararası toplumun önüne önemli bir ekonomik gelişme hedefi olarak konulmasında, 1992 yılı milat olarak kabul edilebilir. 1992 yılında Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde düzenlenen Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Konferansı’nda (diğer bilinen adıyla Rio Yeryüzü Zirvesi’nde), sürdürülebilir kalkınmanın hayata geçirilmesi için ülkelerin izlemesi gereken yol haritası, Gündem 21 (Agenda 21) adı altında tüm dünyaya duyurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Şekil 5.8'e göre doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Beck risk algısının 3 özelliğine dikkat çekmektedir: 1. Yerelin ötesine geçme (de-localization) : nedenler ve sonuçlar prensipte her zaman her yerde olabilmektedir. Riskler herhangi bir coğrafi yerde, herhangi bir zamanda, herhangi bir süre zarfında, ve herhangi bir sosyal sınıf ya da toplumda gözlemlenebilir. Bu riskler ulusal sınırlardan bağımsız olması (yerelin ötesine geçmesi) sebebiyle, örneğin iklim değişikliği ve doğal afetler bağlamında, dünya ulusları arasında küresel işbirliği gerektirmektedir. 2. Hesaplanamazlık (incalculableness) : Risklerin gerçekleşmesiyle ortaya çıkan sonuçlar prensipte hesaplanamazdırlar. Örneğin; Çernobil nükleer kazasından sonra geçen 30 yıl içinde yeni sonuçlarla karşılaşabilir olma durumu olay öncesinde bu sonuçların hesaplanabilirliğinin neredeyse imkansız olduğunun bir göstergesi olmaktadır. Dolayısıyla risklerin nasıl hesaplanacağını anlamayı gerektiren yeni bir yaklaşım gereklidir. 3. Tazmin edilemezlik (non-compensatibility) : İklimin geri döndürülemez değişiklikleri, insan genetiği üzerine yapılacak geri dönüşü olmayan müdahaleler vb. gibi sonuçlar tazmin edilebilir sınırların ötesindedir. Varlığı bile henüz kanıtlanmamış bazı risklerin tazmin edilemez sonuçları olması nedeniyle, bunu önlemeye yönelik tedbirlere ihtiyaç duyar.

Yanıt Açıklaması: Ekosistem Hizmetleri, doğal ekosistemlerin ve onları oluşturan türlerin, insan hayatının temel gerekliliklerinin yerine getirilmesi için gereken uygun ortam ve koşulları sağlaması süreçleri olarak ifade edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Poster sunumu  konuya ilişkin yazılacak kapsamlı bir raporun tek bir görselde öz olarak iletilmesi şeklinde değerlendirilebilir. Posterler bilişsel olarak algıyı destekleyecek şekilde görsel ağırlıklı, metinlerin mümkün olduğunca kısa tutulduğu sunumlardır. Bu sunumlar, bilginin yoğun ve özet şekilde aktarılmasında, plan çalışmalarının gerekçelendirilmesinde, analizinde ve değerlendirilmesinde kullanılabilir.

Yanıt Açıklaması: Deprem Master Planı (İDMP) eğitimsiz personel, örgütsüz gönüllüler ve temrin/tatbikat eksikliği konularını Yönetsel yetersizlikler adı altında gruplandırmıştır.

Yanıt Açıklaması: Belirli dönemlerde taşkına maruz tehlike alanları üzerinde yaşayan nüfus, ekili arazi, yerleşim alanı gibi mevcut varlıkların bulunmaması durumunda olası bir taşkın olayı herhangi bir zarara sebep olmazken; sulak araziler, verimli toprakların oluşumu, ekolojik dengenin sürekliliği gibi bir takım yarar bile sağlayabilirler.

Yanıt Açıklaması: Planların yapım süreç ve yöntemi ise ayrıntılarıyla 1984 yılında yürürlüğe giren 3194 Sayılı İmar Kanunu’yla düzenlenmiştir