Kentler, Planlama ve Afet Risk Yönetimi

Yanıt Açıklaması: Nazım İmar Planlarında, Uygulama İmar Planlarından farklı olarak riskli alan sınırı da çizilir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Türk kentlerinin afet tecrübesini kısaca anlatırken afet olaylarına ilişkin ilk yazılı dökümanlara ulaşılabilen 1509 tarihi ile başlamak uygun olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Sayfa 141'deki grafik incelendiğinde en fazla afetzede oranının depremlere ait olduğu görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Blumenfeld (1967, 280-90) mekânsal planlamada üç planlama düzeyi tanımlamaktadır. Bunlar, i) bölge planlama, ii) kent ve ana kent (metropoliten) planlaması ve iii) mahalle, komşuluk birimi, topluluk mekânı planlamalarıdır. Birincisi, vadiler, bölge ve alt bölgeler, havzaların, sanayi gelişim bölgelerinin, kalkınma bölgelerinin, yeni gelişme bölgeleri ile yeni kent gelişme bölgelerinin planlanmasını içerir. İkincisi, kentler ile büyük kentlerin ve çevrelerinin planlamasıdır. Sonuncusu ise kentlerin parçalarının ve bölümlerinin veya alt öğelerinin, küçük yerleşmelerin, kırsal yerleşmeler ile topluluk mekânlarının, yeni kent planlamalarıdır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kentleşme belirli bir süre içerisindeki demografik, ekonomik ve sosyo-kültürel değişmeyi ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de illere göre zarara yol açmış sel olayı sayısı haritasına göre Tunceli ilimizde veri yoktur.

Yanıt Açıklaması: Kıtaların, sıradağların, okyanus, göl ve akarsuların oluşumu ve canlı yaşamının sürekliliği bu olayların gerçekleşmesiyle doğrudan ya da dolaylı olarak ilişkilidir. Fayların kırılması, tektonik tabakaların ve kıtaların hareketi, buzul çağı, kuraklık, nehirlerin taşması, kıyıların aşınması, alüvyon ovaların oluşumu ve benzeri birçok olay doğa olayı olarak nitelendirilebilir. Aşağıdaki resimde (5.1) kıtaların hareketi teorisine (the theory of continental drift) göre kıtaların bugünkü halini almasına kadar izlediği yol gözlemlenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kent planlama ve tasarımında kentsel bütünleşme kanalları ve araçları olarak şunlar sayılabilir: Toplu taşın olanakları ve sistemi (metro, raylı sistem ve diğer) Doğal kanallar ve yeşil alanlar sistemi (vadiler, süreklilik oluşturan kent parkları sistemi, kent içindeki yeşil alanlar ile bütünleşen yeşil koridorlar, kıyılar ve diğer doğal değerler) Kentsel bölgeler ile ilişkileri kurulmuş merkez ve alt merkezler sistemi.

Yanıt Açıklaması: 1864 yılında İstanbul’da çıkan ve Sirkeci-Hocapaşa yangını olarak bilinen, söndürülmesi 32 saati bulan afet sonucu 2900’den fazla evin yandığı tarihi kayıtlarda belirtilmektedir (O¨zgür ve Azaklı 2001). Afet sonrası bir inceleme komisyonu kurularak afet raporu hazırlanmış, felaketi meydana getiren nedenler ortaya konarak bu yönde yapılması gerekenler belirtilmiştir. Bu yangın sonrası hasar gören bölgede imar çalışmaları yapmak üzere bir imar komisyonu niteliği taşıyan “Islahat-ı Turuk” komisyonu kurulmuş ve bölgenin haritası hazırlanarak yeni imar düzenlemeleri yapılmış, düzenleme ve imar faaliyeti yürütülecek alanların parsellenmesi, alt yapılarının hazırlanması gibi çalışmalar gerçekleştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesinde biyoçeşitlilik bu şekilde tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Su kıtlığı senaryolarında, en riskli bölgelerin Güney Afrika, Orta ve Güney Amerika ile Türkiye’nin de yer aldığı Akdeniz havzası olduğu belirtilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yalılar kentlerimizde nicelik ve nitelik olarak karmaşıklaşan ve çeşitlenen sorunlar ve farklı uygulamalara konu olan alanlardan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Karbondioksitten sonraki en önemli sera gazı olan metan gazının kentsel alanlardaki emisyonlarının birincil kaynağı ise katı atık depolama alanlarıdır.

Yanıt Açıklaması: 1999 Marmara depremleri Türkiye’nin afet risk yönetimi yapılanmasında kritik öneme sahip bir dönüm noktası olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Bilinen en eski yıkıcı afetlerden birinin 1201 yılında 1 milyondan kişinin öldüğü Mısır ve Suriye’nin de etkilendiği Akdeniz depremi olduğu söylenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de 1990’dan bu yana yaşanan ve geniş alanları etkileyen, can kayıplı afetlerden öne çıkanlar; 1992 Erzincan, 1999 Marmara, 2011 Van depremleri, 1995 İzmir, 1998 Batı Karadeniz ve 2006 Güneydoğu Anadolu sel olayları olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: 1755 Lizbon depremi

Yanıt Açıklaması: Akademik çalışma ve araştırmalar bağlamında, yukarıda anlatılanlara ek olarak gözlenen bir diğer gelişme ise kentlerin gelişimine ilişkin olarak bazı yeni kavram ve kent kategorilerinin ortaya çıkmasıdır. Bu kavram ve kategorilerin bir kısmı doğrudan çevre sorunlarından kaynaklanan risklerin azaltılması ve yönetimi ihtiyacından hareket etmekte ve daha güvenli bir kentsel geleceğe ulaşmanın yol haritasını çizmektedir. Bu kategoriler; sürdürülebilir kent (sustainable city), düşük karbonlu kent (low-carbon city), akıllı kent (smart city) ve dayanıklı kent (resilient city) olarak belirlenmiştir. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletlerin 2014 yılı itibariyle sonuçlanmış olan bir araştırmasına göre dünya nüfusunun %54’ü kentlerde yaşamakta ve 2050 yılında bu oranın %66’ya çıkması beklenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye kentlerinin kritik risk havuz- ları oluşturması ve aşırı ölçüde riskler gösterme- sinin temel nedenleri şöyle özetlenebilir (Balamir 1996 ve 2007); 1. U¨lkenin Coğrafi Konumu ve Yerleşimler 2. Hızlı ve Kontrolsüz Kentleşme 3. Hatalı ve Uyumsuz Fonksiyon Kullanımları 4. Sosyo Kültürel Etkenler 5. Politik Etkenler