Afet Yönetimi 1

Yanıt Açıklaması: Arama kurtarma ekiplerine gönüllü katılım kapsamlı bir afete hazırlık stratejisinin unsurlarından değildir. Cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Afet sonrası yapılan iyileştirme çalışmaları, müdahale çalışmalarıyla iç içe geçer. İyileştirme çalışmalarını, genel olarak hemen afet sonrası alınan önlemler kapsamında “ön iyileştirme çalışmaları” ve daha sonraki süreçte ortaya çıkan “yeniden yapılanma çalışmaları” olarak iki ana başlığa ayırabiliriz. Ön iyileştirme çalışmaları, öncelikle yerine getirilmesi zorunlu acil yardım, kritik tesis ve alt yapının işler hale getirilmesi, beslenme ile ilgili önlemler, geçici barınma çalışmaları, enkaz kaldırma çalışmaları, defin hizmetleri ve sağlık ve psikososyal hizmetler olarak düşünülebilir. Afet sırasında ya da afet olduktan hemen sonra alınan önlemleri kapsar. Kalıcı yerleşimlerin tamamlanarak hak sahibi afetzedelere teslimine kadar geçen süreç ve normal yaşama geçişle ilgili yapılanlar ise yeniden yapılanma çalışmaları olarak kabul edilir. Ön iyileştirme çalışmalarından tüm afetzedeler faydalanır. Ancak yeniden yapılanma yardımlarından faydalanmanın bazı şartları vardır ve ilerleyen kısımlarda açıklanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Demirci ve Karakuyu (2004) Coğrafi Bilgi Sistemlerini (CBS) afetlerle ilgili çalışmalarda ve afet yönetiminde kullanılabilecek önemli sistemlerden biri olarak ifade etmektedirler. Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS); yeryüzüne ait her türlü verinin, mekân ile ilişkileri kurularak bilgisayar ortamına aktarılması ve bu verilerin kullanılan özel programlar vasıtasıyla depolanması, sınıflandırılması, birbirleri ile karşılaştırılması, analiz edilmesi, güncellenmesi ve istenilen şekilde harita, grafik ve tablo olarak görsel hale getirilmesi işlemlerini kapsamaktadır. Bu hali ile CBS, sadece çeşitli verilerin bilgisayar ortamına aktarılması ve saklanması değildir. CBS’yi diğer veri tabanı sistemlerinden ayıran en önemli özelliği, tüm verileri yeryüzündeki ait oldukları mekâna bağlı olarak depolaması ve bunlar arasında çok çeşitli mekânsal ilişkilendirmeler, yani çeşitli analizler yapılabilmesine imkân tanımasıdır. Etkin veri paylaşım aracı olması, kolay ve hızlı veri analizi yapabilmesi, güncellenebilmesi, gibi özelliklerinden dolayı da afet yönetim sistemine büyük avantajlar sağlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: “Kesintiye uğrayan hayatı ve faaliyetleri en kısa sürede normale döndürmek” Türkiye Afet Müdahale Planı’nın hedefleri dahilinde yapılacak eylemlerden biridir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de meydana gelen doğa kaynaklı ve diğer afetlerle ilgili risk, fiziksel, sosyal, ekonomik, çevresel etki, kayıp, hasar bilgileri kamu yönetimi, akademik kurumlar ve diğer ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yayınlanmıştır. Bu konuda kaynak olarak şu bilgiler verilebilir: • Yayınlar hakkında çeşitli bilgi, T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanlığının yayına açtığı Türkiye Afet Bilgi Bankası (TABB) web sitesinden (https://tabb.afad. gov.tr sağlanabilir. • Son depremlerle ilgili açıklamalar ve geçmiş depremlerle ilgili çeşitli bilgi ve belgeler de AFAD Deprem Dairesi Başkanlığı websitesinde düzenli yayınlanmaktadır (www.deprem.gov.tr). • Yıldız Teknik Üniversitesi Doğa Bilimleri Araştırma Merkezi ve TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Doğa Kaynaklı Afetler ve Afet Yönetimi Çalışma Grubu tarafından her yıl hazırlanan Doğa Kaynaklı Afetler Yıllığı (Türkiye ve Dünya) başlıklı yayın Jeoloji Mühendisleri Odasından sağlanabilir (www.jmo.org.tr).

Yanıt Açıklaması: Afetler, gerçekleştikleri coğrafya içinde tekrarlandıkları için, afet yönetimini de birbirini izleyen bir döngüsel model içinde görmek mümkündür. “Zarar Azaltma”, “Hazırlıklı Olma”, “Acil Müdahale” ve “İyileştirme” çalışmaları ayrı uzmanlıklar gerektiren ancak birbirini zaman içinde tamamlayan afet yönetiminin temel evreleridir. Buna göre 3 maddede de verilen afet yönetimin temel evreleri doğrudur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Afete hazırlık kapsamında devletin, kurum ve kuruluşların ve halkın afetlere müdahale ve mücadele kabiliyetini artırmak için yapılması gereken çalışmalar: Afet ve Acil Durum Yönetimi ile ilgili planlar ve bu planların ekleri Kurulan Hizmet Grupları ve Teşkilat Şeması Kurulan Afet Yönetim Merkezi (AYM) Temin Edilen Acil Durum Malzemeleri AYM Elemanları için Alınan Afet Yönetim Eğitimi STK’lar ile Geliştirilen İşbirliği Yapılan ve Planlanan Tatbikatlar ve Egzersizler Kamuoyunun Bilinçlendirilmesine Yönelik Yapılan Kampanyalar ve Halk Eğitimleri Merkezi düzeyde afet yönetimi ile ilgili planların hazırlanması ve geliştirilmesi, Ülke ve İl Düzeyinde “Afet ve Acil Durum Yönetimi Planlarının” hazırlanması ve geliş tirilmesi, Bu planlarda görev ve sorumluluk verilen personelin eğitim ve tatbikatlarla bilgi dü zeylerinin geliştirilmesi, gerektiğinde bölge teçhizat merkezleri kurulması ve kritik malzemelerin stoklanması, Arama-Kurtarma faaliyetlerinin örgütlenmesi, geliştirilmesi, eğitimi ve yaygınlaştırılması, Tahmin, Erken Uyarı ve Alarm sistemlerinin kurulması, işletilmesi ve geliştirilmesi gibi ana faaliyetlerdir. Enkaz kaldırma planlamaları bunların arasında değildir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Büyük miktarda can ve mal kayıplarına yol açan 1999 Marmara depremlerinden sonra alınan birçok önlemden biri olan zorunlu deprem sigortası, Dünya Bankasının desteği ve teşviki ile kurulmuştur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Afet yönetimi süreç ve uygulamalarıyla ilgili yasal düzenlemelerin (mevzuatın) gözden geçirilmesi ve ihtiyaç halinde yeniden düzenlenmesi zarar azaltma aşamasında yapılması gereken çalışmalardan biridir. B,C ve D seçenekleri hazırlık aşamasında, E seçeneği ise müdahale aşamasında yapılması gereken çalışmalardan biridir.

Yanıt Açıklaması: Tüm HG planlarının bütünleştirilmesi, entegrasyon süreci içerisinde yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ulaşım, taşınma maliyetleri "Maliyet Sorunları" içerisinde yer alır. Sürdürülebilir Olmama Sorunu: • Yer seçimi ve yerleşim sorunları • Tasarım sorunları • Uygulama ve işçilik sorunları • Altyapı sorunları • Sosyo-psikolojik sorunlar • Kullanım maliyeti.  Doğru cevap A.

Yanıt Açıklaması: 1509 İstanbul Depreminden sonra ise müdahale, zarar azaltma ile birlikte düşünülmüş, Sultan 2. Beyazıt’ın fermanı ile yıkılan evlerin yeniden yapılması için hane başına 20 altın verilirken, yeniden imar için 50 bin usta görevlendirilmiş, aynı zamanda deniz kenarındaki dolgu zeminlere ev yapımı yasaklanmış, ahşap-karkas ev yapımı teşvik edilmiştir. Betonarme veya taş ile değil, ahşap-karkas ev yapımı teşvik edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Demirci ve Karakuyu (2004) Coğrafi Bilgi Sistemlerini (CBS) afetlerle ilgili çalışmalarda ve afet yönetiminde kullanılabilecek önemli sistemlerden biri olarak ifade etmektedirler. Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS); yeryüzüne ait her türlü verinin, mekân ile ilişkileri kurularak bilgisayar ortamına aktarılması ve bu verilerin kullanılan özel programlar vasıtasıyla depolanması, sınıflandırılması, birbirleri ile karşılaştırılması, analiz edilmesi, güncellenmesi ve istenilen şekilde harita, grafik ve tablo olarak görsel hale getirilmesi işlemlerini kapsamaktadır. Bu hali ile CBS, sadece çeşitli verilerin bilgisayar ortamına aktarılması ve saklanması değildir. CBS’yi diğer veri tabanı sistemlerinden ayıran en önemli özelliği, tüm verileri yeryüzündeki ait oldukları mekâna bağlı olarak depolaması ve bunlar arasında çok çeşitli mekânsal ilişkilendirmeler, yani çeşitli analizler yapılabilmesine imkân tanımasıdır. Etkin veri paylaşım aracı olması, kolay ve hızlı veri analizi yapabilmesi, güncellenebilmesi, gibi özelliklerinden dolayı da afet yönetim sistemine büyük avantajlar sağlamaktadır

Yanıt Açıklaması: Afetzedelerin kişilik haklarına, aile birliğine, mahremiyetine saygı gösterilmemesi, toplumsal ve aileler arası dayanışmanın zayıflaması, sosyal çevrelerinden ayrı düşmeleri, yoksullukla baş başa kalmaları yaşadıkları kayıplardan bazılarıdır.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde 1999 depremleri sonrası “kriz” yerine “acil durum” ifadesi kullanılmaya başlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Afet olayının hemen ardından insanların temel ihtiyaçlarını karşılayabilmek ve hayatın normale dönmesini sağlayabilmek için hasar gören ulaşım, haberleşme, enerji, su, kanalizasyon gibi altyapı hizmetlerinin tamamının veya bir bölümünün hızlı bir şekilde onarılması ve kullanıma açılması gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Fonksiyonu esas alan OKS beş temel alan üzerinde şekillenmektedir: Yönetim, Operasyon, Planlama, Lojistik, Finans ve İdari Hizmetler. Bu nedenle risk hesaplama bu alanlar arasında yer almaz. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Güçlü bir kurumsal yapı oluşturularak, afet risklerinin ve zararlarının azaltılmasının ulusal ve yerel öncelik haline getirilmesinin sağlanması. Afet risklerinin tanımlanması, değerlendirilmesi, izlenmesi ve erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesi yolu ile zarar azaltma çalışmalarının organize edilmesi.  Zarar azaltma anlayışının toplumsal düzeyde yerleşmesi için her düzeyde dirençlilik ve güvenlik kültürünün inşa edilmesi amaçlı eğitim, yenilik ve bilgi üretilmesi ve kullanılması ve risk faktörlerinin arkasındaki nedenlerin azaltılması yolu ile zarar azaltma çalışmalarının temel prensibinin gerçekleştirilmesi zarar azaltma çalışmalarının genel yaklaşımlarındandır.

Yanıt Açıklaması: D  seçeneğinde verilen, Devletin mali yüklerinden kaynaklanan vatandaşa yansıyacak muhtemel ek vergilerin önlenmesi  zorunlu deprem sigortası sisteminin başlıca hedeflerinin bir unsurudur. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Deprem sonrası ilk 72 saatte, yardım ekipleri ulaşana kadar acil ihtiyaçlarınızı ve değerli evraklarınızı saklayacağınız bir afet çantası hayat kurtarabilir. Doğru cevap E.