Acil Durum Bilgisi ve Yönetimine Giriş

Yanıt Açıklaması: Afetlere neden olan doğa olayları ile afet yönetimi çok farklı uzmanlık alanlarıdır. Toplum, afetlere neden olan tehlikelerin kendisini tartışmamalıdır. Afetlere yol açan doğa olaylarının nedenleri ve özellikleri sadece afet yönetiminin tehlike analizi bölümünde yer alır. Afetlerle mücadelede üzerinde durulması gereken konu, toplumun zarar görebilirliğini ve hassasiyetini azaltarak tehlikelerin birer afet veya felakete dönüşmesini engelleyici zarar azaltma ve hazırlık gibi afet yönetimi çalışmalarıdır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Lojistik Bölümü: Olayda görev alan personel tarafından ihtiyaç duyulacak tüm donanım, materyal, hizmet ve tesisleri sağlamakla sorumludur. Bu görev, spesifik ekipman ve malzemenin temin edilmesini, müdahale personeline haberleşme hizmetlerinin sunulmasını, olayın gerektirdiği ulaşımın gerçekleştirilmesini, barınma gıda ve suyun sağlanmasını, sağlık hizmetlerinin sunulmasını içerir.

Yanıt Açıklaması: Planlama takımı aşağıdaki işlevlerin yerine getirilmesi amacıyla gerekli deneyime, uzmanlığa ve sorumluluğa sahip bireylerden oluşturulmalıdır (Taylor, 2001): • Takım lideri: Acil durum planın geliştirilmesinde sorumlu kişidir. Takım lideri genellikle üst yönetimin plana olan desteğinin gösterilmesi ve planın tamamlanabilmesi açısından gerekli kaynakların sağlanması için üst yöneticilerden biri olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kural 4. Her aşamada katılımcı olunmalıdır: Afet ve acil durum yönetiminde başarı için dışlayıcı olmamak, ekip çalışmasını öne çıkartmak, her seviyede tüm birey, birim, kurum ve kuruluşların katılımını teşvik etmek esastır. Bu nedenle afet ve acil durum yönetimi; doğal afetlerden terörizme kadar tüm acil durumları, zarar azaltma – hazırlık – müdahale – iyileştirme aşamalarını, sahip olunan tüm kaynakları, yerel yönetimleri, sivil toplum kuruluşlarını, tüm sektörleri, toplumu oluşturan tüm bireyleri kapsamalıdır

Yanıt Açıklaması: İnsan kaynakları / Pazarlama ve satış / İş güvenliği: Acil durumun konusuna göre ihtiyaç duyulduğunda örgütün farklı birimlerinden destek alınmaktadır. Halkla ilişkiler: Paydaşları ve kamunun bilgi beklentilerini karşılamak amacıyla örgütün bu gruplarla olumlu ve üretken ilişkiler sürdürmesini sağlamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Risk: Bir olayın doğurabileceği olumsuz sonuçların toplamını ifade eden kavramdır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Olma olasılığı yüksek ve beklenen sonuçları önemli olan bir riskin seviyesinin şiddetli olduğu kanısına varılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Herhangi bir afet veya acil durum da afet ve acil yardım planlarının en öncelikli hedefi can ve mal güvenliğini sağlamaktır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Afetlere maruz kalma olasılığı tek başına riski yükselten bir etken değildir. Bazı ülkelerde afete maruz kalma riski çok yüksek olmasına rağmen, yapılan hazırlıklar, ülkenin kalkınmışlık ve gelişmişlik düzeyi nedeniyle, risk sıralamasında bu ülkeler genel risk sıralamasında gerilere düşmektedir. Diğer bir ifadeyle kalkınmışlık veya gelişmişlik düzeyi gibi koruyucu faktörler sayesinde olası afete maruz kalma risk olasılığı yüksek bile olsa genel risk düşebilmektedir. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde doğal afetlerin, insanların, sanayileşmenin ve teknolojik gelişmelerin getirdiği tehlikelerin giderek artış gösterdiği gözlenmektedir. Hızlı bir biçimde artan kaynak tüketimi, doğal dengeyi neredeyse düzelmesi mümkün olmayacak şekilde bozmuştur. Bununla birlikte, sağlıklı ve yaşanabilir çevrelerin oluşturulamaması, dengesiz nüfus dağılımı ve yerleşim yerlerinin seçiminde afete duyarlılığın göz ardı edilmesi, doğal afetlerin ve acil durumların yıkıcı etkilerini daha da artırmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sözcü: Acil durum hazırlık sürecinin bütün evrelerinde örgütü dış dünyaya karşı temsil etmektedir. Örgütün saygınlığını korumak için en önemli unsurlardan biridir. Yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ekolojik hassasiyetlerin tanımlanmasında kullanılan belirteçlere ait örnekler aşağıda sunulmaktadır (Pine, 2015): Nüfus dağılımı ve yoğunluğu Su havzaları içerisinde, yeryüzü üzerinde geçirimsiz özelliğe sahip alanların yüzdesi Hava sıcaklıkları Belirli bir sıcaklıktan yüksek ortalama sıcaklığa sahip günlerin sayısı Toplam yağış Yağışlı günlerin sayısı Kuraklık dönemleri

Yanıt Açıklaması: Ekolojik Hassasiyetler Ekolojik hassasiyet doğal varlıkların karşılaşılan afet durumundan kurtulma kapasitesi veya kar­şılaşılan afet durumundaki kırılganlıkları olarak tanımlanmaktadır. Bir topluluğun sahip olduğu doğal varlıklar topluluğun ve topluluk içerisinde­ki bireylerin refahını etkileyen önemli etmenlerdir. Bu nedenle herhangi bir afet durumunda doğal varlıkların etkilenmesi topluluğun ve topluluğun refahının değişimine neden olacaktır. İlgili doğal varlıklar üzerindeki afet etkilerinin bilinmesi ge­rekli hafifletme ve korunma önlemlerinin tespit edilerek yapılan planlamalar doğrultusunda ilgili kuruluşlar tarafından gerekli müdahalelerin ger­çekleştirilmesini sağlayacaktır. Ekolojik hassasiyet­lerin tanımlanmasında kullanılan belirteçlere ait örnekler aşağıda sunulmaktadır (Pine, 2015): Nüfus dağılımı ve yoğunluğu: Küçük bir alanda yoğunlaşan veya geniş bir alanda seyrek olarak yayılmış yerleşimlere su, ka­nalizasyon gibi altyapı hizmetlerinin ulaş­tırılmasında güçlükler yaşanabileceğinden kıyısal kirlilik artabilir.    Doğru seçenek E olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Acil Durum Yönetim Merkezinin fonksiyonları genel olarak Olay Komuta Sisteminde olduğu gibi Operasyon, Planlama, Lojistik, Finans / Yönetim şeklinde sınıflara ayrılabilir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İnsan toplulukları karşılaşabilecekleri tehlike ve riskleri bilmek ve böyle bir olayla karşılaştıklarında nasıl davranacaklarını, nasıl organize olacaklarını, ihtiyaç duydukları kaynakları nasıl, nereden ve hangi yöntemle karşılayacaklarını önceden planlamak zorundadırlar.

Yanıt Açıklaması: Ekipman: Acil durum ekiplerinin kullana- cakları, kullanmaları gereken uygun malze- me ve donanımın tespit ve tedarik edilmesi gerekir. Bu ekipmanlar; yangından korun- ma ve müdahale ekipmanları, iletişim ekip- manları, ilk yardım malzemeleri vb. ekip- manlardır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de sadece depremleri kapsamakla beraber afetlerle ilgili ilk kanun 1944’de yürürlüğe konulmuştur. Türkiye’de gerçek anlamda doğal afet zararlarının azaltılmasına yönelik çalışmalar, bu kanunla başlamıştır. İzleyen yıllarda çok sayıda yasal düzenleme yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: OKS organizasyonu; Olay Komutanı, Operasyon Bölümü, Planlama Bölümü, Lojistik Bölümü ve Mali Yönetim Bölümü olmak üzere 5 temel birimden oluşur.

Yanıt Açıklaması: Risk analizleri; risk seviyeleri politik olduğu kadar teknik karar vericiler tarafından da değerlendirilecek şekilde; ekonomistler, diğer karar verici organlar, şehir plancıları ve vatandaşlarla müştereken hazırlanmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Afetin ve acil durumun türü ne olursa olsun planlama ça­lışmaları ile hedeflenen; olası zararların azaltılması, hazırlıklı olunması, olay bölgesi ilan edilen alanlar­da yaşayan toplumların can ve mallarının güvence altında tutmak için gerekli önlemlerin alınması ve zarar görenlerin kurtarılması, geçici ve kalıcı olarak barındırılmasıdır. Yanıt A olmalıdır.