Acil Durum Bilgisi ve Yönetimine Giriş

Yanıt Açıklaması: Modern, Bilimsel ve Bütünleşik Afet ve Acil Durum Yönetimi yaklaşımı, müdahale eviyelerine göre Seviye 1 Acil Durum Yönetimi, Seviye 2 Olay Yönetimi ve Seviye 3 Afet Yönetimi olmak üzere üç farklı seviyede değerlendirilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Doğal tehlikeler aşağıdaki gibi iki ana başlık al­tında sınıflandırılabilir (Lindell vd., 2007): Meteorolojik Tehlikeler - Şiddetli fırtınalar - Hortumlar - Kasırgalar - Yangınlar - Kuraklık Jeolojik Tehlikeler - Taşkınlar - Tsunamiler - Volkanik aktiviteler - Depremler - Heyelanlar Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Jeolojik Tehlikeler: - Taşkınlar - Tsunamiler - Volkanik aktiviteler - Depremler - Heyelanlar

Yanıt Açıklaması: Deprem tüm hizmet grupları yer alması gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Risk analizi örgüt çalışanlarına, örgütün ekonomik yapısına, çevreye ve kamuya ciddi zararlar verebilecek tehlikelerin dikkatli ve ihtiyatlı bir şekilde değerlendirilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Deprem, yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yer yüzeyini sarsma olayıdır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Facia, toplumun, insanların ya da malların kaybedilmesiyle bütün toplumun etkilenmesi ve bir kısmı başka ülkelerden tedarik edilmek üzere olağanüstü kaynaklara ve yeteneklere ihtiyaç duyu­lacak derecede bir tehlikeye girmesi ya da böyle bir tehdidi yaşamasıdır. Facia sadece toplumu olumsuz etkilemekle kalmaz, aynı zamanda günlük yaşam­da da tamamen bir çökmeye yol açar. Faciaların bir yönü, bütün toplum fonksiyonlarının ortadan kalkmasıdır; bir an için liderlik yoktur, hastaneler zarar görebilir veya yok olabilir ve hasar o denli bü­yük olabilir ki, sağ kalanların yardım talep edebile­cekleri hiçbir yer kalmaz.

Yanıt Açıklaması: Örgütün dışından veya örgüt içi zayıflıklardan kaynaklı kayıp ve zarar gibi olumsuz etkileri olacak olayların gerçekleşme olasılığına risk denir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Risk yönetimi, belirlenen risklerin atlatılabilmesi amacına yönelik önlemler ve çalışmaların bir plana göre yerine getirilmesidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bir tehlikenin bertaraf edilmesi veya tehlikeli durum oluştuğunda bunun can ve mal güvenliği bakımından asgari kayıpla atlatılması, toplum sağlığı ve güvenliğinin sağlanması hedefleriyle risk analizleri yapılması zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Doğal ya da teknolojik tehlikelerin sebeplerinin ve insan yaşamına olan etkilerinin değerlendirilmesi kadar bu olaylar gerçekleştiğinde potansiyel etkilerinin azaltılması da büyük önem taşımaktadır.

Yanıt Açıklaması: Meteorolojik nedenlere bağlı olarak gelişen bir doğal tehlike olan kasırgalar ise; tropik alçak basınç sistemlerinde (siklon) meydana gelmekte olup, bunlar hızı saniyede 33 m’yi (yaklaşık 120 km/saat) geçen rüzgarların neden olduğu hava olaylarıdır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Doğal tehlikeler aşağıdaki gibi iki ana başlık altında sınıflandırılabilir (Lindell vd., 2007): • Meteorolojik Tehlikeler: Şiddetli fırtınalar, hortumlar, kasırgalar, yangınlar, kuraklık. • Jeolojik Tehlikeler: Taşkınlar, tsunamiler, volkanik aktiviteler, depremler, heyelanlar.

Yanıt Açıklaması: Türkiye Acil Durum Yönetimi Genel Müdürlüğü kapatılarak 2009 yılında çıkarılan 5902 sayılı yasa ile Başbakanlığa bağlı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) kurulmuş ve tüm yetki ve sorumluluklar tek bir çatı altında toplanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Risk Bir olayın doğurabileceği olumsuz sonuçların toplamını ifade eden kavramdır. Bir tehlikenin belli bir zaman ve mekânda gerçekleşmesi durumunda tehdit altında olan unsurların (bölgenin sakinleri, özellikleri, etkinlikleri, özgün tesisleri, tabi ve kültürel kaynakları, vb.) alacağı hasarın düzeyine bağlı olarak oluşacak potansiyel kayıplardır.

Yanıt Açıklaması: Acil Durum Yönetim Merkezi (ADYM); afet ve acil durum hazırlıklarını yasal olarak yürütmekle yükümlü olan ilgili kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyon ve iş birliğini sağlamak ve yürütülen hizmetleri takip ve kontrol etmek, kriz yönetimine esas olacak hazırlıkları bir merkezden koordine etmek üzere oluşturulan bir yapılanmadır. ADYM, hükümete politik kararları koordine etme, kaynak yönetimi ve sahadaki eylem komutanının göremediği noktalara müdahale etme fırsatı tanıyan bir merkezdir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: En önemli teknolojik tehlikeler; yanıcı malzemeler, patlayıcılar, kimyasal toksinler, radyoaktif materyaller ve biyolojik tehlikelerdir.

Yanıt Açıklaması: Okyanus tabanlarında meydana gelen büyük depremler neticesinde kıyıları vuran dev dalgalar ise tsunamilerdir.

Yanıt Açıklaması: Kriz bir tehdittir ve acil tepki verilmesini gerektirir; felekette toplum işlerini sürdürmeye devam edebilirken faciada böyle bir durum söz konusu değildir; Afet Risk Yönetimi mümkünse olası afetin önlenmesi, önlenemiyorsa zararın azaltılması ve afete hazırlık çalışmalarını kapsar; Kriz yönetim süreci ise kriz öncesi, kriz anı ve kriz sonrası olmak üzere üç aşamaya ayrılabilir. Bununla birlikte tehlike, bulunulan coğrafi yere, bölgeye, ülkeye göre değişiklikler arz etmektedir. Dolayısıyla doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Önceden öngörülemeyen, ani olarak gelişen ve hızlı bir şekilde müdahaleyi gerektiren yerel nitelikteki beklenmedik olaylar ise acil durum olarak ifade edilmektedir (Kadıoğlu, 2008). Buna örnek olarak, özellikle ölüm ve yaralanmayla sonuçlanan zincirleme trafik kazaları ya da bir yıldırım düşmesiyle ortaya çıkan yangının çevredeki binalara yayılması gösterilebilir

Yanıt Açıklaması: Acil durum, yıkıcı olmakla beraber, yerel ölçekte baş edilebilecek boyuttaki tehlikeli olaylar iken afet ise acil durumdan daha büyük ölçekte yardım gerektiren, büyük ekonomik ve insan kaybına neden olan, bazen de kriz durumu ilan edilmesini gerektiren olaylardır.