Acil Durum Bilgisi ve Yönetimine Giriş

Yanıt Açıklaması: En önemli teknolojik tehlikeler; yanıcı malzemeler, patlayıcılar, kimyasal toksinler, radyoaktif materyaller ve biyolojik tehlikelerdir. Enerji teknolojilerinden özellikle de nükleer enerjiden kaynaklanan muhtemel tehlikeler bu konu başlığına bir örnek olarak verilebilir. Nükleer enerji santralleri, sıvılaştırılmış doğal gaz tesislerinde yaşanabilecek problemler neticesinde söz konusu tesislerin başta çalışanları olmak üzere civarda yaşayan insanları da etkileyecek şekilde felaket boyutundaki olaylar yaşanabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal/bölgesel veya ülke bütününde sos­yal, ekonomik ve doğal kaynakların potansiyel olarak zarar görmesine neden olabilecek tehditler bütünü tehlikenin bir başka tanımlamasıdır. Afet ise; sosyal, ekolojik, ekonomik ve politik dengenin korunması bakımından tepki verme kabiliyetini aşan sıra dışı olay olarak nitelendirilebilir. Tehli­keden etkilenen alana ait hayatların kurtarılması ve mülkiyetlerin korunmasının önemi tehlikele­rin değerlendirilmesi çalışmalarıyla mümkündür Yanıt B olmalıdır

Yanıt Açıklaması: Biyolojik Afetler: Toprak, bitki örtüsü ve hayvanlardan kaynaklanan afetlerdir. Bulaşıcı hastalıklar ve salgınlar, böcek istilaları gibi olaylar bu kapsamda değerlendirilir. 4 şık biyolojik afet örnekleri içermektedir. Ancak tsunamiler hidrografik afetlerdir.

Yanıt Açıklaması: tüm afet olayları ile ilgili faaliyetler, aşağıdaki dört ana aşamaya (safhaya) ayrılmaktadır (Ergünay, 2008). • Zarar azaltma • Hazırlık • Müdahale • İyileştirme

Yanıt Açıklaması: İnsan kaynaklı afetler sosyal ve teknolojik afetler olmak üzere 2 ye ayrılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Planda gerçekleştirilmesine karar verilmiş olan eylemlerin uygulamaya koyulmasından sorumlu olan bölümdür. Operasyon boyunca kaynaklar, operasyon hedefleri doğrultusunda, Operasyon Bölümü tarafından koordine edilir ve yönetilir. Operasyonlar bölüm amiri, acil duruma ve afet acil yardım planlarına göre Olay Komutanına destek verir, tüm saha operasyonlarını yönetir ve onlara kaynak sağlar. Amacı afet veya acil durumla ortaya çıkan duruma müdahale ederek kayıp ve zararların artmasını önlemektir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Okyanus tabanlarında meydana gelen büyük depremler neticesinde kıyıları vuran dev dalgalara tsunami adı verilir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İnsani faktörlerin etkin olduğu savaşlar, iç çatışmalar, terör olayları, büyük göçler gibi küresel olayların yanı sıra yanlış ve eksik planlama ve uygulamaların neden olduğu yerel ve bölgesel karakterli olgu ve olaylar ile bunların doğurduğu afet nitelikli sonuçların tümüdür (Kadıoğlu, 2011). İnsan kaynaklı afetler, insanların tutum ve davranışlarıyla alması gereken önlemleri almaması neticesinde ortaya çıkan afetlerdir. İnsan kaynaklı afetler genelde dikkatsizlik ya da sonucu önceden planlanamayan, etkileri beklenilenden çok daha büyük olan olaylar olarak ortaya çıkmaktadır. İnsan kaynaklı afetler sosyal ve teknolojik afetler olarak gruplandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kökenleri ve gelişim hızları ne olursa olsun, tüm afet olayları ile ilgili faaliyetler, aşağıdaki dört ana aşamaya (safhaya) ayrılmaktadır. Bu aşamalar; zarar azaltma, hazırlık, müdahale ve iyileştirmedir. Dolayısıyla doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Türkiye Afet Müdahale Planına göre tüm hizmet gruplarınınyer alması gerektiği olay türü depremdir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Afet bir olayın meydana gelişi değil doğurduğu olumsuz sonuçlar afet olarak nitelendirilir. Dolayısıyla afet, bir olayın kendisi değil, doğurduğu sonuçtur. Bu bilgi ışığında seçenekler değerlendirildiğinde kıtlık sonucunda bebek ölümlerindeki kontrolsüz artış istenmeyen-olumsuz sonuçtur ve afet olarak değerlendirilebilir. Dolayısıyla doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Planlama sürecinin adımları şunlardır: Planlama takımının oluşturulması, Yönetimin desteği, Program ve politikanın belirlenmesi, Takvim, bütçe ve kaynakların belirlenmesi, Tehlike ve risk analizi, Planın uygulanması. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Genel olarak afet ve acil durum yönetimi konusunda uyulması gereken önemli kuralları şu şekilde sıralanmaktadır: Afetlerin tümü dikkate alınmalıdır. Müdahaleye önem verilmeli, zarar azaltma ve hazırlığa daha çok önem verilmelidir. Tehlikeli doğa olaylarının oluşumu ile afet/acil durum yönetimi birbirine karıştırılmamalıdır. Her aşamada katılımcı olunmalıdır. Çalışmalar bir sistem dâhilinde bütün olarak gerçekleştirilmelidir. Afetlere hazırlık birey, aile, kurum ve yerel yönetimlerden başlatılmalıdır. Afetlerin tahminine ve erken uyarı sistemlerinin oluşturulmasına önem verilmelidir. Güvenli bir yaşam tarzı geliştirilmelidir. Evrensel bilgi ve standartlar takip edilmeli ve uygulanmalıdır. Ortak fikir, mesaj ve dil geliştirilmelidir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kriz yönetim ekibinin, çeşitli acil durumlara veya olası tehlikeli durumlara müdahale edebilmesi için aşağıdaki beşfonksiyonu yerine getirebilecek yöneticilerden ve kıdemli personelden oluşturul­ması gerekmektedir (Reeves & Frank, 2013): Olayın komuta edilmesi fonksiyonu: Bütün kriz müdahalelerinden sorumludur. Amaç­ları ve öncelikleri belirler. Bilginin dağıtımı­nı yapar, harici kurumlar ile iletişim kurar. Operasyon fonksiyonu: Taktiksel amaçların geliştirilmesinden ve kaynakların dağıtı­mından sorumludur. Planın amaçlarına ulaşması için taktiksel eylemleri uygular. Planlama fonksiyonu: Amaçlara ulaşılması için eylem planlarının geliştirilmesinden sorumludur. Krizle alakalı bilgileri toplar ve değerlendirir. Lojistik fonksiyonu: Acil durum müdahalesi­nin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla destek, kaynak ve hizmet sağlamaktan sorumludur. Finans fonksiyonu: Krizin maliyetlerinin ta­kip edilmesinden sorumludur. Yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Planlama sürecinin adımları şunlardır: • Planlama takımının oluşturulması, • Yönetimin desteği, • Program ve politikanın belirlenmesi, • Takvim, bütçe ve kaynakların belirlenmesi, • Tehlike ve risk analizi,

Yanıt Açıklaması: Kriz yönetim ekibinde taktiksel amaçların geliştirilmesinden ve kaynakların dağıtımından sorumlu olan yönetici operasyon fonksiyonu sorumlusudur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: İyileştirme Dairesi Başkanlığı, afet ve acil durum sonrası hayatın normale dönmesini sağlayıcı tedbirleri almak; afet ve acil durum bölgelerinde geçici yerleşmeyi sağlamak, zarara uğramış kişilerin tedavi, iaşe, ibate, sosyal ve psikolojik destek hizmetlerini yürütmek; afetten etkilenen bölgelerde, kamu kurum ve kuruluşları, mahalli idareler, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşları ile işbirliği içinde afet sonrası yeniden yapılanma ve iyileştirme planlarını hazırlamak, hazırlanan planların uygulanmasını koordine etmek, uygulamaya ilişkin ilerleme raporlarını hazırlamak gibi görevleri yerine getirir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: ADYM (Kurum): Finans/Yönetim: Kurumun bütçesi ile ilgili tüm finansal kontrol ve formaliteleri yerine getirme sorumluluğunu üstlenir.

Yanıt Açıklaması: I.Sera gazlarını fazla üreterek, II. Çarpık kentleşerek III. Denizlerdeki bitkisel planktonların yok olmasına sebep olarak, IV.Yanlış tarım yaparak, V. Hızlı ve yanış sanayileşerek İnsanlar yukarıdakilerin hepsini yaparak küresel ısınmamın birinci sebebi olmuşlardır.Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıda bahsi geçen afetlerin ortaya çıkardığı riskleri azaltmanın yolu afetlere karşı hazırlıklı olmaktır. Kökenleri ve gelişim hızları ne olursa olsun, tüm afet olayları ile ilgili faaliyetler, aşağıdaki dört ana aşamaya (safhaya) ayrılmaktadır (Ergünay, 2008). • Zarar azaltma • Hazırlık • Müdahale • İyileştirme